دور دوم انتخابات ریاست جمهوری لهستان؛ رقابت تنگاتنگ طرفداران اتحادیه اروپا و ملی‌گرا‌ها

باشگاه خبرنگاران جوان؛ مریم حسینی - رأی‌گیری در انتخابات ریاست جمهوری حساس لهستان روز یکشنبه در حال انجام است، انتخاباتی که تعیین می‌کند آیا بزرگترین کشور در بال شرقی اتحادیه اروپا جایگاه خود را در جریان اصلی این بلوک تثبیت می‌کند یا به سمت ملی‌گرایی روی می‌آورد.

میزان مشارکت کلید رقابت بین رافال ترزاسکوفسکی از حزب میانه‌رو حاکم ائتلاف مدنی (KO) که در نظرسنجی‌ها با اختلاف کمی پیشتاز است و کارول ناوروکی، مورد حمایت ملی‌گرایان قانون و عدالت (PiS) است. نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد که اختلاف بین نامزد‌ها در حاشیه خطا است.

رأی‌گیری ساعت ۷ صبح (۰۵:۰۰ به وقت گرینویچ) آغاز شد و قرار است ساعت ۹ شب به پایان برسد و نتایج نظرسنجی‌های پس از رأی‌گیری به زودی منتشر خواهد شد. کمیسیون انتخابات می‌گوید امیدوار است نتایج نهایی صبح دوشنبه یا اوایل بعد از ظهر اعلام شود.

پارلمان بیشترین قدرت را در لهستان در اختیار دارد، اما رئیس جمهور می‌تواند قوانین را وتو کند، بنابراین این رأی‌گیری در کشور همسایه، اوکراین و همچنین در روسیه، ایالات متحده و سراسر اتحادیه اروپا از نزدیک زیر نظر است.

هر دو نامزد بر لزوم صرف هزینه‌های سنگین برای دفاع، همانطور که دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، از اروپا خواسته است و ادامه حمایت از اوکراین توافق دارند.

اما در حالی که ترزاسکوفسکی عضویت آینده اوکراین در ناتو را برای امنیت لهستان ضروری می‌داند، ناوروکی اخیراً گفته است که آن را به عنوان رئیس جمهور تصویب نخواهد کرد، زیرا این امر می‌تواند اتحاد را به جنگ با روسیه بکشاند. ترزاسکوفسکی می‌گوید روابط قوی با بروکسل و واشنگتن برای امنیت لهستان ضروری است، اما ناوروکی، که در ماه مه با ترامپ در کاخ سفید دیدار کرد، روابط با ایالات متحده را در اولویت قرار می‌دهد.

اگر ناوروکی پیروز شود، احتمالاً مسیری مشابه رئیس جمهور آندژی دودا، متحد حزب قانون و عدالت را دنبال خواهد کرد که از حق وتوی خود برای جلوگیری از تلاش‌های دولت برای لغو اصلاحات قضایی دولت قبلی حزب قانون و عدالت استفاده کرده است، اصلاحاتی که به گفته اتحادیه اروپا استقلال دادگاه‌ها را تضعیف کرده است.

این رأی‌گیری که حدود یک سال و نیم پس از روی کار آمدن دونالد تاسک، نخست‌وزیر، برگزار می‌شود، سخت‌ترین آزمون تاکنون برای حمایت از دولت ائتلافی گسترده اوست و ناوروکی این رأی‌گیری را به عنوان همه‌پرسی در مورد اقدامات دولت معرفی کرد.

در سال ۲۰۲۳، صف‌های عظیم در بیرون حوزه‌های رأی‌گیری در شهر‌های بزرگ، برخی را مجبور کرد تا دیرتر از زمان برنامه‌ریزی شده باز بمانند. تحلیلگران گفتند که مشارکت بالای لهستانی‌های جوان، لیبرال و شهری در کسب اکثریت آرا برای تاسک بسیار مهم بود.

ترزاسکوفسکی امیدوار است که چنین صحنه‌هایی روز یکشنبه تکرار شود.

او روز جمعه در تجمعی در ولوکلاوک، مرکز لهستان، گفت: «همه را تشویق کنید تا هرچه بیشتر لهستانی‌ها در انتخابات ریاست جمهوری رأی دهند.»

ناوروکی که از ترامپ و جنبش «آمریکا را دوباره بزرگ کنیم» (MAGA) الهام می‌گیرد، به هواداران خود در بیالا پادلاسکا در شرق این کشور گفت که «این انتخابات می‌تواند با رأی‌های تکی تعیین شود.» 

این دو نامزد در مورد مسائل اجتماعی نیز اختلاف نظر دارند، به طوری که ترزاسکوفسکی طرفدار آزادسازی قوانین سقط جنین است، در حالی که ناوروکی می‌گوید لهستان عمدتاً کاتولیک باید چنین اقداماتی را رد کند.

دور اول انتخابات در ۱۸ مه شاهد افزایش حمایت از راست افراطی ضد تشکیلات بود، که نشان می‌دهد دوقطبی KO-PiS که برای یک نسل بر سیاست لهستان تسلط داشته است، ممکن است شروع به از هم پاشیدن کند.

حزب قانون و عدالت لهستان (PiS) به طور سنتی از حمایت بالایی در شهر‌های کوچک و مناطق روستایی، به ویژه در جنوب و شرق، برخوردار بوده است. این مناطق معمولاً از نظر اجتماعی محافظه‌کارتر از شهر‌های بزرگتر و فقیرتر هستند و این باعث ایجاد حس طردشدگی می‌شود که PiS از آن بهره برده است.

ناوروکی با اشاره به مخالفانش از KO به رأی‌دهندگان در بیالا پادلاسکا گفت: «آن‌ها می‌خواهند لهستان را برای نخبگان بسازند.»

در همین حال، KO با دستور کار میانه‌رو طرفدار اروپا فعالیت می‌کند که برای لهستانی‌های لیبرال‌تر که عمدتاً در شهر‌ها یا شهر‌های بزرگتر زندگی می‌کنند، جذاب است.

منبع: رویترز