ماجرای نوسانات بازار تخم مرغ چیست؟

باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی- براساس آمار ایران با تولید بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزارتن تخم مرغ در سال گذشته، رتبه هشتم در دنیا را داراست که با وجود شرایط مساعد تولید و مازاد بر نیاز کشور، طی روزهای اخیر قیمت تخم مرغ همانند دیگر محصولات پروتئینی با نوساناتی روبرو شد که هریک از مسئولان و کارشناسان دلایلی برای این موضوع مطرح می کنند، اما آنچه مسلم است با تشدید نظارت ها باید از التهابات بازار جلوگیری شود تا خانوارها برای خرید تخم مرغ به عنوان کالای پروتئین ارزان مشکلی نداشته باشند.

طی روزهای اخیر قیمت مصوب تخم مرغ درب مرغداری افزایش یافته اما طبق گفته مسئولان تاکنون تصمیمی برای قیمت مصرف کننده اتخاذ نشده است که در همین راستا محمدابراهیم حسن نژاد معاونت امور دامی وزارت جهاد گفت: اکنون قیمت تخم‌مرغ بر اساس نرخ مصوب قبلی محاسبه می‌شود و اگر تغییری در قیمت مصوب ایجاد شود، حتما از سوی ستاد تنظیم بازار و تشکل‌های صنفی اعلام خواهد شد و همواره اعلام قیمت‌های غیرواقعی منجر به التهاب در بازار می‌شود.

بررسی ها از سطح بازار نشان می دهد که قیمت هرشانه تخم مرغ در مغازه های خرده فروشی با نرخ ۱۷۰ تا بالای ۲۰۰ هزارتومان و هر عدد از ۶ هزار تومان تا ۹ هزارتومان عرضه می شود که معاونت امور دامی وزارت جهاد در پاسخ به این‌ سوال که عرضه تخم مرغ با نرخ ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزارتومان منطقی است یا خیر، گفت: اختلاف قیمت بین ۱۸۰ تا ۲۰۰ هزارتومان ۲۰ هزارتومان است، لذا از اعلام قیمت‌هایی که رسمی نیست خودداری کنید. همچنین بسیاری از مسئولان وزارت جهاد اذعان می کنند که اکنون قیمت تخم مرغ  درب مرغداری زیر نرخ مصوب است، اما در حوزه مصرف اظهار نظر نمی کنند  و مسئولیت نوسانات بازار تخم مرغ را برعهده نمی گیرند، با این وجود جای این سوال مطرح است که متولی نوسانات قیمت کالاهای اساسی سبد خانوار از جمله تخم مرغ با کیست؟

شناسنامه دار شدن تخم مرغ راهی برای شفافیت قیمت در بازار 

سیدفرزاد طلاکش دبیر فدراسیون طیور درباره وضعیت بازار تخم مرغ گفت: طی ۵ ماه اخیر قیمت فروش تخم‌مرغ کمتر از ۵۰ درصد قیمت تمام‌شده بود. تنها با حمایت‌های دولتی از جمله تسهیل صادرات و خرید حمایتی با نرخ حداقل ۴۰ هزار تومان، تولیدکنندگان توانستند از بحران عبور کنند.

وی با انتقاد از نبود ثبات قیمتی در بازار مصرف بیان کرد: در حال حاضر سه فروشگاه سه قیمت متفاوت برای تخم‌مرغ دارند. این اجحاف در حق مصرف‌کننده است؛ در حالیکه تخم‌مرغ شناسنامه‌دار از برندهای مختلف در استان‌های مختلف، قیمت یکسانی دارد و این شفافیت، راهی برای کنترل بازار است.

طلاکش با تاکید بر عرضه هر شانه تخم مرغ فله با نرخ ۱۷۰ هزارتومان و هر عدد تخم مرغ فله ۶ هزارتومان به مصرف کننده بیان کرد: در حال حاضر متاسفانه هر شانه تخم مرغ بالای ۲۰۰ هزارتومان به فروش می رسد که این چرخه معیوب و تشنج بازار تا زمانیکه تخم مرغ شناسنامه دار نشود، در بازار ادامه دارد.

ضعف در نظارت ها بر نوسانات بازار تخم مرغ دامن زد

ارسلان قاسمی عضو کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون گفت: قیمت گذاری دستوری مرغ و تخم مرغ بزرگترین عامل نوسان قیمت است چراکه زمانیکه قیمت گذاری دستوری داریم، بایستی شرایط را فراهم کنیم.

به گفته وی، با توجه به آنکه نهاده ها ۵۰ تا ۶۰ درصد قیمت تمام شده تشکیل می دهد، اما توزیع قطره چکانی موجب شده تا مرغدار از بازار سیاه تامین کند و از طرفی هزینه های سربار بالاست، در نتیجه قیمت گذاری دستوری قابلیت اجرا ندارد.

قاسمی با اشاره به علت آشفتگی بازار تخم مرغ بیان کرد: بخشی از دلایل نوسان قیمت مربوط به بازار مرغ، سودجویی عوامل واسطه و دلال و تفاوت قیمت گذاری در نرخ تخم مرغ فله با بسته بندی است، گفتنی است تخم مرغ بسته بندی نرخ مصوب ندارد که در این خصوص باید برنامه ریزی کرد.

عضو کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون با بیان اینکه نبود برنامه ریزی مناسب مشکلات متعددی ایجاد کرده است، افزود: سیستم توزیع کالاهایی که ارز ترجیحی به آن تخصیص می یابد، غیرقابل نظارت است و نمی توان به شبکه ای اعتماد کرد که خود دچار مشکل است.

وی تولید تخم مرغ را نامناسب ارزیابی کرد و افزود: وقتی نهاده به میزان کافی در اختیار مرغدار نیست و بدلیل عدم صرفه اقتصادی و نبود نهاده، مرغ های مادر حذف می شوند از این رو تولید دچار چالش است که همین امر منجر به کمبود عرضه در بازار شده است چراکه امکان دپو و ذخیره سازی مرغ و تخم مرغ وجود ندارد.

با توزیع گسترده تخم مرغ آرامش به بازار باز می گردد

حمیدرضا کاشانی رئیس هیئت مدیره اتحادیه مرغداران‌ میهن گفت: تخم مرغ تا قبل از جلسه اخیر ستاد تنظیم بازار برمبنای نرخ مصوب ستاد تنظیم بازار بود.

به گفته وی، طی نامه رسمی اعلام کردیم که با نرخ هرکیلو تخم مرغ ۷۷ هزارتومان، آماده تامین به هرمیزانی هستیم که با ابلاغ قیمت توسط ستاد تنظیم بازار، عرضه گسترده در میادین و فروشگاه های زنجیره ای سطح  کشور انجام‌می شود و هیچ کمبودی در تخم مرغ نداریم.

کاشانی ادامه داد: طی روزهای اخیر قبل از تعیین نرخ جدید تخم مرغ، سردرگمی در بازار وجود داشت که با اعلام قیمت این‌مشکل مرتفع شده است.

رئیس هئیت مدیره اتحادیه مرغداران قیمت هرکیلو تخم مرغ درب مرغداری را ۷۷ هزارتومان اعلام کرد و افزود: براین اساس قیمت پیشنهادی تخم مرغ برای مصرف کننده ۹۴ تا ۹۵ هزارتومان معادل هر شانه ۲ کیلویی ۱۹۰ هزارتومان و قیمت منطقی هر عدد ۶ هزار و ۵۰۰ تومان  است.

وی با بیان اینکه کمبودی در عرضه تخم مرغ نداریم، افزود: با توجه به مازاد تولید، مشکلی در تامین نداریم و با تامین مستمر نهاده برای نیمه دوم سال نگران افت قیمت هستیم.

این مقام مسئول توزیع گسترده تخم مرغ را عامل اصلی آرامش بازار اعلام کرد و گفت: بنابر آمار روزانه ۴ هزارتن تخم مرغ تولید می شود که ۳ هزار و ۲۰۰ تن نیاز کشور و مابقی مازاد است.

طی روزهای اخیر قیمت تخم مرغ همانند دیگر کالاهای پروتئینی برای جانماندن از قافله گرانی ها با نوساناتی در بازار روبرو شد به طوریکه قیمت از مغازه ای به مغازه دیگر متفاوت بود و از طرفی تخم مرغ با نرخ مصوب در میادین موجود نبود که این امر بسیاری از اقشار ضعیف جامعه را با مشکلاتی در تامین مایحتاج خود روبرو کرد، درحالیکه مسئولان وزارت جهاد اذعان کردند چینین قیمت هایی در بازار رسمیت ندارد و تنها با اعلام این قیمت ها بر التهابات بازار دامن می زنید و از طرفی قیمت مصرف کننده به ما ارتباطی ندارد، درحالیکه با تشدید نظارت از سوی بازرسی وزارت جهاد در کنار دیگر مسئولان ستاد تنظیم بازار باید از گرانی ها و عرضه بالاتر از نرخ مصوب جلوگیری شود.