ژاپن از آمریکا نا امید شده است

باشگاه خبرنگاران جوان؛ حسین مهدی تبار- به گزارش فارن پالیسی، تصمیم دولت آمریکا برای اعمال تعرفه ۲۵ درصدی بر تمام کالاهای وارداتی از ژاپن، موجی از خشم و نگرانی را در توکیو به‌همراه داشته است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در نامه‌ای رسمی که هفتم ژوئیه به دولت ژاپن ارسال شد، از آغاز اجرای این تعرفه‌ها از اول اوت خبر داد؛ اقدامی که مقامات ژاپنی آن را «توهینی آشکار به یک متحد راهبردی» توصیف کرده‌اند.

ایتسونوری اونودرا، عضو ارشد حزب لیبرال دموکرات، در واکنش به این تصمیم گفته است: «محتوای این نامه کاملاً غیرقابل قبول است. این که فقط با یک نامه چنین تصمیمی را به اطلاع متحدی کلیدی برسانند، بی‌نهایت بی‌احترامی است.»

به گزارش فارن پالیسی، نخست‌وزیر ژاپن، شیگرو ایشیبا، پیش‌تر تلاش کرده بود با وعده سرمایه‌گذاری یک تریلیون دلاری در اقتصاد آمریکا، ترامپ را راضی نگه دارد؛ وعده‌ای که در آن زمان با تمجید رئیس‌جمهور آمریکا روبه‌رو شد. اما نامه اخیر کاخ سفید، ژاپن را غافلگیر کرده و احساس «خیانت» را در میان نخبگان سیاسی و افکار عمومی این کشور تقویت کرده است.

بر اساس نظرسنجی‌ها، بیش از ۸۰ درصد ژاپنی‌ها نسبت به دور دوم ریاست‌جمهوری ترامپ احساس نگرانی دارند و کارشناسان می‌گویند که این عدد احتمالاً اکنون بالاتر رفته است.

این بحران در حالی تشدید شده که ژاپن با چالش‌های امنیتی فزاینده‌ای از سوی چین نیز روبه‌روست. به گزارش فارن پالیسی، چین اخیراً با اعزام دو ناو هواپیمابر به اقیانوس آرام غربی، موجی از شوک را در توکیو ایجاد کرده است. یکی از این ناوها حتی برای نخستین‌بار از «زنجیره جزایر دوم» عبور کرده که خطی حیاتی در دفاع مشترک ژاپن و آمریکا محسوب می‌شود.

در واکنشی بی‌سابقه، دولت ژاپن مجوز شلیک به پهپادهای متجاوز چینی را صادر کرده و نخستین آزمایش موشکی ضدکشتی از خاک خود را انجام داده است. تحلیلگران معتقدند این اقدامات، نشانه‌ای از افزایش اعتمادبه‌نفس نظامی ژاپن و در عین حال نگرانی عمیق این کشور از رفتارهای تهاجمی پکن است.

به گزارش فارن پالیسی، در شرایطی که توکیو نیازمند تضمین‌هایی از سوی واشنگتن بود، ترامپ نه‌تنها خواسته‌های تجاری سخت‌گیرانه‌ای را مطرح کرده، بلکه ژاپن را به دلیل مقاومت در برابر این خواسته‌ها «لوس» خطاب کرده است.

در همین حال، ژاپن مذاکرات امنیتی سطح بالا با ایالات متحده که برای اول ژوئیه برنامه‌ریزی شده بود را لغو کرده است. منابع مطلع به فایننشال تایمز گفته‌اند که درخواست واشنگتن برای افزایش بودجه دفاعی ژاپن تا ۳.۵ درصد تولید ناخالص داخلی، فراتر از درخواست قبلی ۳ درصدی، دلیل اصلی این تصمیم بوده است. روزنامه نیکی حتی گزارش داده که دولت ترامپ خواستار رسیدن این رقم به ۵ درصد شده است؛ در حالی که ژاپن در حال حاضر تنها حدود ۱.۶ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف دفاع می‌کند.

در آستانه انتخابات مجلس اعیان ژاپن در ۲۰ ژوئیه، جایگاه سیاسی نخست‌وزیر ایشیبا متزلزل‌تر از همیشه شده است. به گزارش فارن پالیسی، آخرین نظرسنجی‌ها حاکی از احتمال بالای از دست رفتن اکثریت حزب حاکم در مجلس بالا است؛ اتفاقی که با توجه به شکست قبلی این حزب در مجلس سفلی، می‌تواند به بحران حکمرانی در ژاپن منجر شود.

در کنار بحران اقتصادی ناشی از تعرفه‌ها، ترامپ خواستار واردات گسترده برنج آمریکایی و خودروهای ساخت ایالات متحده به بازار ژاپن شده است. این در حالی است که صنایع برنج و خودروسازی از قدرتمندترین و بانفوذترین بخش‌های اقتصادی ژاپن هستند و هرگونه امتیازدهی در این زمینه می‌تواند به معنای «خودکشی سیاسی» برای دولت باشد.

در مجموع، ژاپن در میانه تنگنای بی‌سابقه‌ای میان فشارهای اقتصادی آمریکا و تهدیدهای نظامی چین گرفتار شده است؛ وضعیتی که به گفته جف کینگستون، استاد دانشگاه تمپل در توکیو، به‌شدت اعتبار و قدرت ایالات متحده در آسیا را تضعیف کرده و متحدان دیرینه‌اش مانند ژاپن را در موقعیتی آسیب‌پذیر قرار داده است.