حل معمای فوران آتشفشان عظیمی که ۱۲۰ میلیون سال پیش رخ داد

باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی- زمین شناسان معمای یکی از بزرگترین فوران‌های آتشفشانی تاریخ زمین را حل کرده‌اند و «نقاط داغ» در اقیانوس آرام جنوبی را به فلات اونتونگ جاوه، بزرگترین فلات آتشفشانی روی زمین، مرتبط دانسته‌اند.

در مطالعه‌ای که در مجله نیچر منتشر شده است، محققان دانشگاه مریلند و دانشگاه هاوایی منبع فوران آتشفشانی عظیمی را که ۱۲۰ میلیون سال پیش در منطقه‌ای در اعماق اقیانوس آرام رخ داده بود، ردیابی کردند. 

این مطالعه نشان داد که «نقطه داغ» زیر آب، زنجیره‌ای از آتشفشان‌های زیر آب را در اقیانوس آرام جنوبی و فلات عظیم اونتونگ جاوا ایجاد کرده است.

وال فینلیسون، نویسنده اصلی این مطالعه، گفت: «برای اولین بار، ما توانسته‌ایم سیستم‌های آتشفشانی جوان‌تر در جنوب را با سیستم‌های قدیمی‌تر در غرب مرتبط کنیم. این کشف تصویر کامل‌تری از تکامل حوضه اقیانوس آرام در طول میلیون‌ها سال به ما می‌دهد.»

«نقطه داغ» لوییویل در اقیانوس آرام جنوبی، منطقه‌ای است که در آن مواد داغ و از نظر شیمیایی متمایز از درون زمین بالا می‌آیند.

فلات اونتونگ جاوه (با قدمت ۱۲۰ میلیون سال) در شمال جزایر سلیمان قرار دارد و بخش‌هایی از فلات لوییویل به زیر صفحات تکتونیکی فرو رفته‌اند و اتصال آنها را دشوار کرده‌اند. در همین حال، تجزیه و تحلیل سنگ‌های باستانی در نزدیکی ساموآ، ردپایی از یک مسیر آتشفشانی باستانی را آشکار کرد.

فینلیسون افزود: «ما می‌توانیم این مسیر‌های آتشفشانی را در طول زمان و مکان ردیابی کنیم. هر چه از «نقطه داغ» دورتر می‌شویم، آنها قدیمی‌تر می‌شوند. این شواهد جدید به ما کمک کرده است تا مدل‌های حرکت صفحه اقیانوس آرام را به‌روزرسانی کنیم.»

فینلیسون ادامه داد: «ما مجبور بودیم آتشفشان‌های عمیقاً غرق‌شده را در یک الگوی بلندمدت دیگر از نقاط داغ بررسی کنیم تا شواهد جدیدی پیدا کنیم.»

برخی از کوه‌های نزدیک ساموآ بسیار قدیمی‌تر از حد انتظار برای این منطقه کشف شدند و تجزیه و تحلیل سن و ترکیب شیمیایی سنگ‌های باستانی این منطقه تأیید کرد که این کوه‌ها بخشی از مسیر آتشفشانی قدیمی‌تر فلات لوییویل بوده‌اند.

این زنجیره‌های آتشفشانی زمانی تشکیل می‌شوند که صفحات تکتونیکی بر روی نقاط ثابتی از مواد مذاب در گوشته زمین (نقاط داغ) حرکت می‌کنند و زنجیره‌ای از آتشفشان‌ها را به جا می‌گذارند که سن آنها نشان دهنده جهت و سرعت حرکت صفحات در طول زمان زمین‌شناسی است.

این کشف به درک حرکت صفحات تکتونیکی اقیانوس آرام کمک می‌کند و بینش‌های جدیدی در مورد تکامل کف اقیانوس در طول زمان زمین‌شناسی ارائه می‌دهد و مکانیسم تشکیل زنجیره‌های آتشفشانی بالای نقاط داغ را توضیح می‌دهد.

منبع: Naukatv.ru