ترکیه به دنبال افزایش باروری است

باشگاه خبرنگاران جوان؛ حسین مهدی‌تبار - دولت رجب طیب اردوغان این هفته مجموعه‌ای از اقدامات گسترده را برای مقابله با کاهش نرخ تولد، افزایش طلاق و روند سالمند شدن جمعیت آغاز کرد؛ روندهایی که به گفته مقامات، می‌توانند ثبات اجتماعی و اقتصادی ترکیه را تهدید کنند. به گزارش نیو عرب، این طرح با هدف مقابله با «ریسک‌های استراتژیک» برای آینده ترکیه تدوین شده است.

بر اساس برنامه‌ای که از ابتدای سال جاری با تصویب پارلمان آغاز شده، خانواده‌هایی که صاحب فرزند می‌شوند، مشمول مشوق‌های مالی خواهند بود: برای فرزند اول، پنج هزار لیر به‌صورت پرداختی یک‌باره؛ برای فرزند دوم، ماهانه هزار و پانصد لیر؛ و برای فرزند سوم، ماهانه پنج هزار لیر. نیو عرب گزارش کرده است که شهروندان ترکیه در خارج از کشور نیز می‌توانند از طریق سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌ها برای دریافت این کمک‌ها درخواست دهند.

به نوشته نیو عرب، یکی از دلایل اصلی کاهش ازدواج و فرزندآوری در ترکیه، افزایش شدید هزینه‌های زندگی است. میرای آلتینباش، یکی از ساکنان استانبول، به العربی الجدید گفته است که راه‌اندازی یک زندگی مشترک اکنون بیش از پانصد هزار لیر هزینه دارد. او افزوده که قیمت بالای مسکن، اجاره، مبلمان و لوازم خانگی از دلایل اصلی به تعویق افتادن ازدواج هستند، نه سنت‌هایی مثل تهیه جهیزیه.

در عین حال، نیو عرب گزارش کرده که رسم هدیه‌های مالی در مراسم ازدواج همچنان به‌عنوان یک مشوق مهم عمل می‌کند، چرا که این هدایا می‌توانند بخش زیادی از هزینه‌های ازدواج و تجهیز خانه را پوشش دهند.

وزارت خانواده و خدمات اجتماعی ترکیه نیز در راستای حمایت از تشکیل خانواده، با بخش خصوصی توافق‌نامه‌هایی امضا کرده است تا تخفیف‌هایی برای اقلام ضروری ازدواج در نظر گرفته شود. به گزارش نیو عرب، این تخفیف‌ها شامل کاهش ۳۵ درصدی قیمت مبلمان و حدود ۵۰ درصدی در لوازم خانگی است. همچنین بسته‌های ویژه ازدواج شامل ست کامل اتاق خواب، ناهارخوری و نشیمن با قیمت‌هایی بین ۸۰ هزار تا ۱۹۵ هزار لیر عرضه شده‌اند. برای تازه‌ازدواج‌کرده‌ها تخفیف‌های بیشتری نیز لحاظ شده است.

شرکت‌های حمل‌ونقل نیز در این طرح مشارکت دارند. نیو عرب گزارش کرده است که بلیت اتوبوس‌های بین‌شهری برای خانواده‌ها ۴۰ درصد و پروازهای داخلی خطوط هوایی ترکیه تا پایان سال ۱۵ درصد تخفیف خواهند داشت.

ماهینور اوزدمیر گوکطاش، وزیر خانواده و خدمات اجتماعی، در مراسم آغاز «سال خانواده» اعلام کرد که این ابتکار بر پایه قانون اساسی ترکیه است که خانواده را بنیان جامعه می‌داند و دولت را مکلف به حفاظت از آن می‌کند. او به العربی الجدید گفته که تغییرات فرهنگی و رشد فردگرایی ساختار خانواده را دگرگون کرده و نیازمند سیاست‌گذاری پایدار و جامع است.

نیو عرب همچنین به سند راهبردی دولت تحت عنوان «چشم‌انداز حفاظت و تقویت خانواده و برنامه اقدام ۲۰۲۴–۲۰۲۸» اشاره کرده است. این سند با فرمان ریاست‌جمهوری تدوین شده و اجرای آن به شورای هماهنگی متشکل از وزرای دادگستری، کشور، بهداشت و ریاست امور دینی سپرده شده است.

به گزارش نیو عرب، محمد کامل دمیرل، پژوهشگر مرکز مطالعات استانبول، هشدار داده که ترکیه با بحران جمعیتی روبرو است. نرخ باروری از ۲.۳۸ در سال ۲۰۰۱ به ۱.۵۱ کاهش یافته و برای اولین بار جمعیت سالمندان به ۱۰ درصد رسیده است. میانگین سنی جمعیت به ۳۴ سال رسیده و نرخ رشد جمعیت نیز به‌شدت کاهش یافته است.

دمیرل همچنین اشاره کرده است که میانگین سن ازدواج اکنون برای زنان ۲۶ و برای مردان ۲۸ سال است و سن متوسط اولین مادر شدن نیز از ۲۹ سال عبور کرده است. همچنین ۳۳.۴ درصد ازدواج‌ها طی پنج سال اول و بیش از ۲۱ درصد دیگر بین سال ششم تا دهم به طلاق منتهی می‌شود.

علاوه بر حمایت‌های مالی، این برنامه شامل توسعه خدمات مراقبت از کودکان، ترویج دورکاری، حمایت‌های پزشکی، و کمک به تهیه مسکن نیز هست. به گزارش نیو عرب، اعلام سال ۲۰۲۵ به‌عنوان «سال خانواده» با هدف تقویت پیوندهای اجتماعی، افزایش نرخ ازدواج و زادآوری، و مقابله با چالش‌های اجتماعی دوران مدرن صورت گرفته است.