گوناگون 22:42 - 01 شهریور 1396

همشهری آنلاین ما همه به خون نیاز داریم

حسی به من می‌گوید بهتر است مراقب خون خودم باشم. این حس را برادرم به خانه آورد. او از طرف مدرسه به بازدید از سازمان انتقال خون رفته بود.

به مناسبت هفته‌ی انتقال خون

برادرم برای ما از اهمیت اهدای خون و هم‌چنین مراقبت از سلامت خون گفت و ما به این نتیجه رسیدیم که اصلاً دور از انتظار نیست که هرکدام از ما روزی به خون نیاز پیدا کنیم! چون در میان مردم دنیا، از هر سه نفر، یک نفردر طول زندگی به خون و فرآورده‌های خونی نیاز پیدا می‌کند و ممکن است روزی یکی از ما، آن یک نفر باشد.

باید به ‌این نکته هم توجه کردکه خون مصنوعی نداریم و پیشرفت‌های گسترده‌ی علم پزشکی و درمان‌های جایگزین، فقط توانسته‌اند بخشی از نیاز به خون را کاهش دهند. این را دکتر «عباس صداقت» می‌گوید.

دکتر عباس صداقت، سرپرست دفتر برنامه‌ریزی، جذب و نگه‌داری اهداکنندگان سازمان انتقال خون در گفت‌وگو با هفته‌نامه‌ی دوچرخه درباره‌ی اهمیت اهدای خون می‌گوید:

«هنوز هیچ جایگزین مصنوعی مناسبی برای خون ساخته نشده و تنها راه دستیابی به خون سالم، اهدای خون توسط انسان‌های نوع‌دوست است و نظام سلامت چشم به راه ایثارگرانی است که با اهدای خون خود، حیات را به بیماران نیازمند این ماده‌ی حیاتی، تقدیم می‌کنند.

براساس تجربیات و پژوهش‌های جهانی، اهدای داوطلبانه‌ی خون، سالم‌ترین و توصیه‌شده‌ترین راه تأمین خون و فرآورده‌های خونی است، تا جایی که سازمان جهانی بهداشت، رسیدن به اهدای خون صد‌در‌صد داوطلبانه تا سال2020 میلادی را برای تمامی کشورها مورد تأکید قرار داده است و ما با مشارکت و هم‌یاری هم‌وطنان نوع‌دوست و عزیزمان، از سال 1386 به شاخص صددرصد اهدای خون داوطلبانه دست یافته‌ایم.»

مدرسه‌ی خون

گویا غیر از مدرسه‌ی برادر من مدارس دیگری هم هستند که دانش‌آموزان را به بازدید از سازمان انتقال خون می‌برند. دکتر مجید مسلمی، رئیس گروه جذب و نگه‌داری اهداکنندگان می‌گوید:

«هر سال دانش‌آموزان مدارس برای بازدید به سازمان می‌آیند که البته در سن اهدای خون نیستند، اما نسل بعدی اهداکنندگان هستند. ما به‌منظور فرهنگ‌سازی، به بچه‌ها آموزش می‌دهیم. ضمن این‌که وقتی آن‌ها به خانه‌ بر‌گردند آن‌چه را که آموزش دیده‌اند برای دیگر اعضای خانواده تعریف می‌کنند.

ما در این بازدیدها درباره‌ی شرایط اهدای خون، روند اهدای خون، سرنوشت خون‌های اهدایی، سلامت خون‌های اهدایی و... توضیح می‌دهیم.»

او در ادامه می‌گوید: «اما برای اهداکنندگان جوان، برنامه‌ریزی می‌کنیم که وارد چرخه‌ی اهدای خون شوند. وقتی وارد چرخه‌ی اهدای خون شوند با آموزش‌هایی که به آن‌ها می‌دهیم به اهداکننده‌ی مستمر تبدیل می‌شوند و با هربار اهدای خون، آزمایش‌هایی روی خون آن‌ها انجام می‌شود که نوعی چکاپ پزشکی هم برای آن‌ها به‌شمار می‌آید. علاوه براین در زمینه‌ی مراقبت از خون هم به آن‌ها آموزش داده می‌شود.»

دکتر صداقت هم می‌گوید: «بخش بزرگی از جمعیت کشور ما را جوانان و نوجوانانی تشکیل می‌دهند که در اوج سلامت جسمی قرار دارند و تا رسیدن به دوران کهولت سنی، می‌توانند سال‌های سال از اهداکنندگان خون باشند.

سازمان انتقال خون ایران به انگیزه‌های پاک و انسان‌دوستانه‌ی جوانان سرزمینمان ایمان دارد و مطمئن است با پرهیز از رفتارهای پرخطر به فکر سلامت خود و جامعه‌ی خود هستند.»

همیشه خون

در میان کسانی که داوطلبانه و بدون هیچ چشم‌داشتی خون خود را برای کمک به هم‌نوعان اهدا می‌کنند، افرادی هستند که به‌صورت مستمر خون اهدا می‌کنند.

دکتر صداقت می‌گوید:«اهداکننده‌ی مستمر خون کسی است که موفق به اهدای خون سالم شده و در 12 ماه گذشته، حداقل یک‌بار نتایج آزمایش‌های غربالگری منفی از نظر بیماری‌های قابل انتقال از طریق خون داشته است.

این اهداکنندگان بهترین و قابل اتکاترین منبع تأمین خون مورد نیاز بیماران به‌شمار می‌آیند، چون یاوران همیشگی بیماران نیازمند به خون هستند و در زمان نیاز در دسترس بوده و می‌توان امیدوار بود که در اسرع وقت برای اهدای خون مراجعه خواهند کرد.

این مراجعه‌ی مستمر هم‌چنین مانع انباشت فرآورده‌های خونی (با توجه به زمان نگه‌داری محدود) بیش از حد نیاز به‌خصوص در برخی ایام سال می‌شود.

در نهایت اهداکنندگان مستمر خون با هربار مراجعه، اطلاعات بیش‌تری در زمینه‌ی اهمیت سلامت خون، پرهیز از رفتارهای پرخطر و صداقت در پاسخ‌گویی به پرسش‌های مصاحبه‌ی پزشکی قبل از اهدا کسب می‌کنند و به این ترتیب ضریب اطمینان به خون‌های اهدایی به بالاترین حد ممکن می‌رسد.»

دکتر مجید مسلمی نیز معتقد است که خودمراقبتی اهدا کننده، باعث افزایش سلامت خون می‌شود. او می‌گوید: «اهداکنندگان مستمر خون، چون حداقل سالی دوبار به مراکز اهدای خون مراجعه و با پزشک مشاوره می‌کنند و آموزش‌هایی می‌بینند که نباید رفتارهای پرخطر داشته باشند، به‌خاطر همین ما در میان اهداکنندگان مستمر کم‌تر شاهد ابتلا به بیماری‌های ویروسی هستیم.»

دوچرخه شماره ۸۸۶