اولین چالش مصدومان شیمیایی "تشخیص" بوده است که تاکنون علت این امر "فیبروز" (جمع شدن ریه) اعلام شده بود؛ از این رو این بیماران از داروهای دارای کورتون با دوز بالا استفاده می‌کردند.



در این راستا محققان دانشگاه علوم پزشکی بعد از ۷ سال مطالعه اثبات کردند تشخیص "فیبروز" ریه تشخیص اشتباهی است و تشخیص "برونشیولیت"  است. این محققان بعد از ۴ سال تحقیق اثبات کردند علت بروز برونشیولیت در مصدومان شیمیایی بالا بودن اکسیدان‌ها یا اکسیدکننده‌ها در خون مصدومان شیمیایی است که درمان با آنتی اکسیدان‌ها نتیجه خوبی برای این بیماران در پی داشته است.



علاوه بر آن برای رفع عفونت‌های مکرر در این مصدومان از آنتی‌بیوتیک استفاده می‌شد که روش اشتباهی بوده است؛‌ چراکه این محققان در پژوهش‌های خود متوجه شدند خلط ناشی از تورم و نه ناشی از عفونت، موجب این عارضه می‌شود؛ از این رو درمان مداوم آنتی‌بیوتیک منتفی شد.



دکتر مصطفی قانعی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا،‌ مطالعه بر روی مصدومان شیمیایی را از جمله حوزه‌های مطالعاتی خود نام برد و گفت: در این حوزه خوشبختانه ایران مرجعیت علمی را در اختیار دارد، به گونه‌ای که مقالات منتشر شده از ایران در این زمینه در دنیا مورد استناد قرار گرفته است.



وی دلیل استناد بالای مقالات ایرانی در این حوزه در دنیا را یافته‌های نوین آنها دانست و اظهار کرد: این مقالات در زمینه‌های تشخیص، درمان و مکانیسم‌های آسیب‌زای گازهای شیمیایی بوده است و خوشبختانه مقالات ما توانست برتری یابد و از لحاظ کیفی در زمره مقالات برگزیده قرار گیرد.



به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله، مطالعات انجام شده در زمینه مصدومان ریوی شیمیایی بوده است.



قانعی به برخی از یافته‌های این تحقیقات اشاره کرد و یادآور شد: در حوزه تشخیص مصدومان شیمیایی تصور بر این بود که مصدومان شیمیایی دچار "فیبروز" ریه می‌شوند؛ ولی ما در این تحقیقات اثبات کردیم این تشخیص اشتباه است و این بیماران دچار "برونشیولیت" می‌شوند.



وی با اشاره به شیوه‌های درمانی مصدومان شیمیایی، خاطر نشان کرد: تاکنون درمان‌ها مبتنی بر "کورتون" بوده است و ما اثبات کردیم که درمان مصدومان شیمیایی با استفاده از کورتون اشتباه است. از این رو درمان ارزان‌تر و ساده‌تری را پیشنهاد کردیم.



این محقق با اشاره به اثرات استفاده از کورتون بر مصدومان شیمیایی، اظهار کرد: محققانی که کورتون درمانی را ارائه کردند، اعلام کردند که علاج با استفاده از این دارو عوارضی ندارد؛ ولی بر خلاف این گفته، مطالعات ما نشان داد کورتون ‌عوارضی را برای این بیماران در پی دارد.



به گفته وی، بر این اساس روشی که برای درمان این بیماران ارائه شد، نه تنها عوارضی ندارد؛ بلکه اثرات درمانی مناسبی نیز به همراه دارد.



قانعی از ارائه روش تشخیصی برای مصدومان شیمیایی خبر داد و در این باره توضیح داد: البته پیش‌تر شیوه تشخیصی خاصی برای این دسته از مصدومان ارائه شده بود؛ اما ما به وسیله high-resolution CT روش نوینی را برای تشخیص این بیماری معرفی کردیم.



وی با تاکید بر اینکه تاکنون حدود ۲۰۰ مقاله در این زمینه منتشر و تبدیل به کتاب شده است، گفت: یافته‌های ما در کتابی جمع آوری شد که از سوی "الزویر" این کتاب در حال انتشار است.



قانعی، تازگی یافته‌های این تحقیقات را از جمله عوامل اهمیت مقالات منتشرشده نام برد و گفت: علاوه بر این برخی از کشورها در معرض خطر ناشی از تروریسم قرار دارند.



این فوق متخصص بیماری‌های ریوی با بیان اینکه روش درمانی ارائه شده برای تمام مصدومان شیمیایی قابل استفاده است، گفت: این روش برای مصدومان هر نوع گاز شیمیایی استفاده می‌شود؛ به گونه‌ای که حتی برای درمان مصدومان ۱۱سپتامبر که دچار مشکل شده بودند، از این متد استفاده شد.



قانعی، مخلوط "وایتکس" با "جوهر نمک" را از نمونه‌های دیگر مصدومیت شیمیایی دانست؛ چراکه مخلوط این دو ماده گاز کلر را استخراج می‌کند که منجر به مصدومیت شیمیایی افراد خواهد شد.



وی با بیان اینکه در حوادثی چون سانحه کشتی "سانجی" افراد به دلیل وجود گازهای سمی فوت می‌کنند،‌ ادامه داد: آتش‌نشانان نیز با این نوع گازها سروکار دارند که از این روش می‌توان برای درمان آنها استفاده کرد.



این محقق تاکید کرد: از این رو وسعت کاربرد روش ارائه شده در این مطالعات برای مصدومان شیمیایی تنها محدود به مصدومان جنگی نمی‌شود.



به گزارش ایسنا، دکتر مصطفی قانعی رتبه دوم در گروه علوم بالینی و سلامت بیست‌وسومین جشنواره علوم پزشکی رازی شد.



وی با اچ ایندکس ۲۹ در ۸ سال اخیر موفق به تولید ۴۹ مقاله تاییدشده داخلی، ۱۱۳ مقاله تاییدشده خارجی شده است؛ ضمن آنکه در ۵۵ مقاله به عنوان نویسنده اول و مسؤول و ۱۰۷ مقاله به عنوان نویسنده دوم به بعد بوده است.



پر استنادترین مقاله وی در زمینه " سمیت خردل سولفوریک" با عنوان Sulfur mustard toxicity: History Chemistry Pharmacokinetics and pharmacodynamics بوده که در مجله Critical Reviews in Toxicoligy منتشر شد که تعداد استنادهای آن ۷۲ مورد بوده است که جز پر استنادترین مقالات این محقق به شمار می‌رود.



علاوه بر آن مقاله Mustard lung and COPD: Common features and treatment به عنوان مقاله با بالاترین SNIP (شاخص ضریب تاثیر به هنجار شده بر اساس منبع) نشریه بوده است که در مجله The Lancet Respiratory Medicine در سال ۲۰۱۵ منتشر شده است.