آنفلوآنزای مرغی که سال‌ها و شاید هم دهه‌هاست که به ایران نیز آمده و به عنوان یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های مشترک بین انسان و طیور به انسان های بی‌شماری نیز سرایت کرده و می‌کند اما به غیر از راه‌های پیشگیرانه و مقابله‌هایی که مرغداران و دامپزشکان دولتی و بخش خصوصی به عنوان وظایف‌شان انجام می دهند تا کشور از گسترش شیوع این بیماری در امان بماند مردم نیز باید راهکارها و راه‌های مقابله با این بیماری و بهترین روش پیشگیری از آن را بدانند تا همچنان احتمال ابتلای این بیماری در جمعیت انسانی کشور به حداقل ممکن برسد.

گرچه به گفته رئیس سازمان دامپزشکی هیچ نگرانی در زمینه کنترل و پیشگیری از اپیدمی شدن یا گسترش بیماری آنفلوآنزای مرغی یا همان آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در شرایط کنونی وجود ندارد، چرا که عملیات قرنطینه کانون بیماری، معدوم‌سازی مرغ‌های بیمار و پایش و ارزیابی شعاع سه کیلومتری کانون بیماری برای گسترش شعاع مبارزه و مقابله با بیماری از سوی دامپزشکان این سازمان با جدیت در حال انجام است و مردم می توانند به راحتی و بدون نگرانی نسبت به خرید و مصرف مرغ و تخم مرغ روزانه خود اقدام کنند.

اما مهمترین نکته‌ای که می‌توان به آن اشاره کرد این است که پس از خرید گوشت مرغ و تخم‌مرغ چگونه از مبتلا بودن یا نبودن آن اطمینان حاصل کنیم و حتی اگر احتمال بیمار بودن آن را به صفر درصد نزدیک می‌دانستیم چه کاری می‌توانیم انجام دهیم و چگونه آن‌ را تهیه و مصرف کنیم که خطر یا ریسک انتقال این بیماری به خودمان را نیز اینکه از بین ببریم یا به حداقل ممکن برسانیم؟

رئیس سازمان دامپزشکی معتقد است که گرچه این سازمان و ناظران آن به هیچ وجه اجازه ورود گوشت مرغ یا تخم مرغ را به بازار مصرف نمی‌دهد اما مردم در چنین شرایطی می‌توانند با استفاده از دستکش یا ابزاری دیگر بدون ارتباط مستقیم دست با مرغ یا تخم مرغ مورد نظر آن را در فرآیند کامل پخت آماده مصرف کنند و به عنوان مثال اگر گوشت مرغ به گونه‌ای پخته شود که دیگر رنگ صورتی آن در هیچ نقطه‌ای از قطعه گوشت مورد نظر قابل روئیت نباشد یا اینکه تخم‌مرغ خود را به صورت کامل بپزند به‌ گونه‌ای که دیگر به اصطلاح عسلی نباشد و زرده آن نیز کاملا به حالت جامد درآمده باشد، دیگر نگرانی بابت این بیماری وجود ندارد و می‌توانند با آسودگی خاطر پروتئین روزانه خود را مصرف کنند.

البته به گفته این مقام مسئول یکی از عوامل شیوع این بیماری در بین جمعیت انسانی که به ویژه در نقاط روستایی مشاهده می‌شود رعایت نکردن مسائل و نکات بهداشتی است چرا که یکی از عوامل انتقال این بیماری از یک مرغداری به واحد پرورشی دیگر جابجایی طیور از نقطه‌ای به نقطه‌ی دیگر و حتی جا به جایی فضولات حیوانی آن‌ها توسط ماشین‌های حمل و نقل طیور است که البته این سازمان بازرسی، نظارت و شستشوی همه ماشین‌های حمل و نقل را در دستور کار قرار داده و در همه کشور اجرایی می‌شود.

اما بسیاری از کودکان روستایی با بازی کردن با مرغ‌های بیمار و حتی تلف شده می‌توانند به این بیماری مبتلا شوند و خطر ابتلا به بیماری برای مردمی که مرغ یا تخم مرغ خود را از مراکز معتبر خریداری نمی‌کنند و سراغ دستفروشان محلی می‌روند نیز وجود دارد.

دست نزدن به پرنده بیمار، شنا نکردن در آب ها و تالاب‌هایی که محل حضور پرندگان وحشی و مهاجر است، نگه داشتن پرنده در حصار و دور از محل زندگی، داشتن ماسک یا پوشاندن دهان و بینی به هنگام تمیز کردن قفس پرندگان، اجازه ندادن به کودکان برای بازی با پرندگان بومی و زینتی به ویژه در فصل آنفلوآنزا، اجازه ندان به افراد سالمند، کودکان و زنان باردار برای تمیز کردن قفس پرندگان و... نیز می‌تواند از دیگر مواردی باشد که رعایت کردن آن‌ها برای پیشگیری از ابتلاء به بیماری آنفلوآنزای جدید امسال ضروری است.

همچنین در چنین ایامی که فصل سرد بوده و احتمال شیوع آنفلوآنزاست نباید به شکار پرندگان مهاجر یا آزاد پرواز رفت، از سوی دیگر باید در مناطق آلوده رفتن به بازارهای پرندگان را ممنوع کرد و برای تغذیه پرندگان از ریختن غذا و دانه کنار پنجره و مکان‌هایی که احتمال ورود آن ها به خانه وجود دارد باید جلوگیری کرد.

در واقع دامپزشکان و پزشکان معتقدند که در مناطق آلوده باید از هر گونه تماس با پرندگان اجتناب شود و در صورت اجبار لازم است که از دستکش، ماسک، کلاه، چکمه و لباس کار استفاده شود، بنابراین می‌توان به جرأت گفت که شکار، خریداری و مصرف پرندگان مهاجر می‌تواند سبب بیماری و انتقال آنفلوآنزای پرندگان شود و از سوی دیگر حمل و نقل و خرید و فروش پرندگان در صورت آلودگی و وجود بیماری در آن‌ها می‌تواند یکی از عوامل انتشار آن بین مردم و جمعیت انسانی باشد.

بنابراین باید مردم به نکاتی مانند تماس مستقیم با پرندگان آلوده و بیمار یا مدفوع، ترشحات پرندگان و وسائل آن‌ها، کشتن و پر کندن طیور و ماکیان آلوده و بیمار، تنفس هوای آلوده و بیمار و شکار یا خریداری پرندگان شکار شده توجه کنند، چرا که هر یک از این عوامل به تنهایی می‌تواند باعث انتقال آن به انسان شود.

هرچند آنفلوآنزای فوق حادی که گزارش شده در چهار واحد پرورش مرغ‌ تخم‌گذار بوده و مرغ‌های گوشتی هنوز مبتلا نشده اند و تخم‌مرغ‌های آلوده و مرغ‌های تخم‌گذار مادر بیمار نیز همه‌گی معدوم شده‌اند و به گفته رئیس سازمان دامپزشکی منطقه آلوده در ملارد و مرز پایتخت با استان البرز در قرنطینه و نظارت و ارزیابی شدید قرار دارد اما رعایت این نکات برایر مردم به عنوان مصرف‌کننده یا برخوردکننده با چنین مسائلی می‌تواند ضریب ابتلاء به این بیماری مشترک بین انسان و طیور را کاهش دهد.

35225