پیش از پاسخ قاطع جمهوری اسلامی ایران به تجاوزگری اسرائیل، رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه درمورد احتمالات، معادلات، ماهیت و پیامد‌های پاسخ ایران گمانه‌زنی می‌کردند ولی هیچ‌یک عملیات گسترده ومستقیم را پیش‌بینی نکرده بودند. پاسخ قاطع پهپادی و موشکی جمهوری اسلامی ایران به تجاوزگری رژیم صهیونیستی در سوریه طی ساعات پایانی شنبه‌شب ۲۵فروردین و بامداد یکشنبه ۲۶فروردین رقم خورد؛ رویدادی که به سرخط اصلی خبری وتحلیلی رسانه‌های جهان بدل شد.

اززمان حمله ۱۳فروردین رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران در دمشق، به‌ویژه پس از بیانات رهبر معظم انقلاب در خطبه‌های نماز عید فطر مبنی بر قطعیت تنبیه رژیم صهیونیستی، گمانه‌زنی‌ها درمورد نحوه عملیات ضداسرائیلی ایران درسرزمین‌های اشغالی قوت گرفته بود. رسانه‌های آمریکایی با اشاره به آنچه رصد جابه‌جایی تجهیزات نظامی ایران می‌خواندند، عملیات موشکی و پهپادی ایران درروزجمعه ۲۴فروردین را پیش‌بینی کرده بودند؛ پیش‌بینی‌ای که درست ازآب درنیامد و به گمانه‌زنی و نیز ابهام‌ها دامن زد. بسیاری از رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی عملیات مستقیم و گسترده ایران را محتمل نمی‌دانستند. 

یک پیش‌بینی نادرست؛ «حمله مستقیم در کار نخواهد بود»

ماهیت و چند و، چون عملیات انتقامی ایران از موضوعات مورد توجه رسانه‌ها بود. بسیاری ازاین رسانه‌ها عملیات مستقیم و گسترده ایران را پیش‌بینی نکرده بودند. تحلیلگران اغلب این رسانه‌ها معتقد بودند عملیات مستقیمی علیه اهداف صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی در کار نخواهد بود، چراکه ایران هم خواهان جنگ بلندمدت نیست. رادیو زمانه در گزارشی نوشت: ایران احتمالا از طریق شبکه وابستگان منطقه‌ای خود یا از طریق عملیات غیرمستقیم به اسرائیل واکنش نشان خواهد داد. اززمان آغاز جنگ و نسل‌کشی علیه مردم غزه و به‌رغم حملات مستمر تل‌آویو وترور‌های هدفمند مقامات عالی رتبه ایران، تهران بار‌ها نشان داده که از ورود به درگیری گسترش یافته و مستقیم با اسرائیل طفره می‌رود. این بار هم ایران می‌تواند ازشبکه‌های وابستگان منطقه‌ای خود برای واکنش علیه اسرائیل یا منافع آمریکا در منطقه استفاده کند. مئیر جاوید، تحلیلگر اسرائیلی در گفتگو با ایران اینترنشنال مدعی شد: اگر ایران نخواهد به‌طور مستقیم رژیم را موردحمله قراردهد، آنگاه نقش نیرو‌های نیابتی ازجمله حزب‌ا... وجهاد اسلامی بسیار پررنگ خواهد شد؛ گروه‌هایی که آنها را دربرابر حاکمیت، رعیت در برابر ارباب خواند. با این حال از دید رسانه‌هایی، چون ایران اینترنشنال، ایران حتی در صورت حمله محدود هم نمی‌تواند پیامد‌های احتمالی را کنترل کند. 

 

تهران تاکنون به جنگ تبلیغاتی بسنده کرده است!

رسانه‌های خارجی فارسی‌زبان که در روز‌های گذشته برتدارک جدی موشکی و پهپادی ایران برای حمله به اهدافی در سرزمین‌های اشغالی تاکید می‌کردند، پس ازمحقق نشدن پیش‌بینی رسانه‌های آمریکایی، چون سی بی‌اس و وال استریت ژورنال در مورد آغاز عملیات در روزجمعه۲۴فروردین به واکاوی علل آن پرداختند. العربیه فارسی اقدامات ایران را تبلیغاتی خوانده و نوشته بود: واکنش‌ها به تهدید ایران درباره حمله انتقام‌جویانه علیه اسرائیل درحالی ادامه دارد که تهران تاکنون به جنگ تبلیغاتی بسنده کرده است. این رسانه ادامه داده بود: اظهارات رسمی مقامات ایرانی طی ساعات گذشته نزدیکی اقدام نظامی را نشان نمی‌دهد و رسانه‌های رسمی نیز به انتشار اطلاعات درز شده از منابع آمریکایی و غربی اکتفا می‌کنند. این اوضاع گویای آن است که تهران در ظاهر نگران این همه تنش‌افزایی نیست، اما درشبکه‌های اجتماعی، تصویرکاملا متفاوت است. العربیه تمدید سفر فرمانده سنتکام به سرزمین اشغالی را برای یک روز دیگر از دلایل به تعویق افتادن حمله ایران به سرزمین‌های اشغالی دانسته و نوشته بود: تهران می‌خواهد از اختلافات گسترده بنیامین نتانیاهو و جو بایدن درمورد جنگ غزه بهره‌برداری کند تا درکنار رژیم درمقابل حمله احتمالی ایران نایستد و این شاید یکی از دلایل تعویق اقدام نظامی تهران باشد. این درحالی است که عملیات ۲۵فروردین، بی‌اساس بودن این تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌ها را مشخص کرد. 

 

تاکید بر پشتگرمی تل‌آویو به واشنگتن و اهمه‌افکنی برای ایران

رسانه‌های خارجی فارسی‌زبان در روز‌های گذشته نه‌فقط به‌طور گسترده اخبار مرتبط با اظهارنظر‌های حمایتی مقام‌های آمریکایی از رژیم صهیونیستی در صورت عملیات تلافی‌جویانه ایران را بازتاب دادند، بلکه در خلال گزارش‌ها و مصاحبه‌های خود بر حمایت قطعی آمریکا از رژیم صهیونیستی هم بار‌ها تاکید کردند؛ حمایتی که به القای آنها ایران را در موضع ضعف قرار می‌دهد. رادیو فردا به‌رغم اشاره بر نارضایتی پنتاگون از بی‌اطلاعی از حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران و تعبیر آن به نشانه‌ای از عدم هماهنگی و تماس بین تل‌آویو و واشنگتن در مورد نحوه هدایت جنگ علیه گروه حماس در نوار غزه نوشت: به‌رغم این نارضایتی، رئیس‌جمهور و سایر مقامات آمریکایی تاکید کرده‌اند این کشور در برابر حمله احتمالی ایران از اسرائیل دفاع خواهد کرد. از جدیدترین تحولات چنین برمی‌آید که مقامات نظامی و امنیتی دو کشور برای واکنش به حمله تلافی‌جویانه ایران همکاری نزدیکی دارند. این رسانه‌ها، سفر روز پنجشنبه ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده ستاد مرکزی نیرو‌های آمریکا (سنتکام) به سرزمین‌های اشغالی را بخشی از هماهنگی واشنگتن و تل‌آویو جهت آمادگی برای مقابله با حمله ایران ارزیابی کردند. 

 

مقایسه توان نظامی اسرائیل با جمهوری اسلامی ایران

برخی رسانه‌ها مانند صدای آمریکا در گزارش‌ها و مصاحبه‌های خود توانمندی‌های نظامی و لجستیکی ایران و رژیم را مقایسه کرده و تلاش کردند پیروز جنگ احتمالی را پیشاپیش مشخص کنند. فرزین ندیمی در گفتگو با صدای آمریکا، نیرو‌های زمینی ایران را موجب برتری در جنگ احتمالی دانست ولی کارآمدی این نیرو‌ها را با توجه به بعد مسافت، زیر سؤال برد.

برتری موشکی ایران هم مورد توجه قرار گرفت؛ برتری‌ای که به ادعای کارشناس صدای آمریکا با توجه به توانمندی اتمی رژیم و بهره‌مندی از موشک قاره‌پیما با امکان حمل کلاهک هسته‌ای و نیروی دریایی قوی با امکان حمل موشک‌هایی با برد ۱۳۰۰متر و سامانه دفاعی چند لایه، چندان مؤثرنخواهد بود! توانایی اطلاعاتی و جاسوسی رژیم و دریافت کمک‌های لجستیک از سوی آمریکا هم از نگاه این رسانه در هماوردی با ایران به رژیم اشغالگر، برتری خواهد داد. از نگاه این کارشناس فقط برخی انواع هواپیما‌های بدون سرنشین و موشک‌های زمین به زمین ایران امکان عبور از سیستم پدافند چندلایه رژیم را دارند که تنها در صورت حمله چندجانبه ایران و همراه شدن با عملیات سایبری همه‌جانبه می‌تواند سیستم دفاعی رژیم را اشباع کرده و نقاطی محدود در سرزمین‌های اشغالی را هدف قرار دهد. در مجموع، رسانه‌های معاند برتری در جنگ احتمالی را به موجب تجهیزات نظامی و پشتیبانی‌های لجستیک به رژیم دادند، حال آن که توانایی اطلاعاتی، موشکی و پهپادی جمهوری اسلامی و قدرت و تأثیرگذاری نیرو‌های مقاومت منطقه را در نظر نگرفتند؛ همان مسأله‌ای که در عملیات اخیر همه پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های این رسانه‌ها را زیر سؤال برد. 

تلاش برای حکومتی جلوه دادن پاسخ قاطع ایران

ارائه دو دیدگاه جنگ‌خواهی و پرهیز از جنگ و انتساب اولی به حاکمیت و دومی به مردم، تلاشی از سوی رسانه‌هایی، چون ایران اینترنشنال و کانال مجازی من و تو برای قطبی‌سازی میان مردم و نظام جمهوری اسلامی بود. ایران اینترنشنال و من و تو در خلال گزارش‌های خود و انتشار نظرات مدعیان اپوزیسیون، چون مسیح علینژاد و رضا پهلوی در خارج از کشور، تلاش کردند عملیات احتمالی ایران علیه تجاوز رژیم را حکومتی و خلاف خواست مردم جلوه دهند. مرتضی کاظمیان در شبکه ایران اینترنشنال، این دو دیدگاه را ناشی از نقطه عزیمت متفاوت مردم و حاکمیت دانست و مدعی شد: نقطه عزیمت مردم، منافع ملی و مسائل ایران است، ولی نقطه عزیمت حاکمیت، مصالح حاکمیت و تلاش برای اقتدارگرایی در منطقه است. واهمه‌افکنی درمورد پیامد‌های جنگ نیز از دیگر محور‌های برجسته در این رسانه‌ها بود؛ اقدامی که با هدف همراه کردن افکار عمومی و احتمالا ممانعت از پاسخ تلافی‌جویانه ایران انجام می‌گرفت، ولی عملا بی‌تأثیر بود. ایران اینترنشنال پیامد‌های عملیات احتمالی را نامشخص و دومینووار معرفی می‌کرد؛ پیامد‌هایی که به‌ویژه در حوزه اقتصادی، مردم را با مشکلات زیادی مواجه می‌کند.

منبع: روزنامه جام جم