کنترل مصرف انرژی با اخذ قیمت صادراتی از مشترکان پرمصرف

باشگاه خبرنگاران جوان؛ محبوبه کباری-حسین حیدریان کارشناس انرژی با اشاره به ناترازی روزانه ۳۵۰ میلیون مترمکعبی گاز در زمستان سال جاری گفت: با نزدیک شدن به فصول سرد سال، بار دیگر مسئله ناترازی گاز به عنوان یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های ساختاری اقتصاد ایران مطرح شده است. میزان ناترازی گاز کشور در زمستان امسال به حدود ۳۵۰ میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید؛ عددی که به‌روشنی نشان می‌دهد شکاف میان تولید و مصرف در حوزه گاز طبیعی به سطحی بحرانی رسیده است. 

او بیان کرد:این میزان ناترازی به معنای آن است که در روز‌های سرد زمستان حتی با حداکثر تولید میدان گازی پارس جنوبی و سایر منابع، بخش قابل توجهی از نیاز صنایع کشور بدون منبع تأمین باقی می‌ماند.

وی ادامه داد: ریشه اصلی این ناترازی نه در کمبود تولید، بلکه در الگوی نادرست مصرف به‌ویژه در بخش خانگی است؛ بخشی که بیش از ۶۵ درصد گاز مصرفی کشور را در زمستان به خود اختصاص می‌دهد. مصرف بالای مشترکان پرمصرف خانگی، موجب می‌شود دولت ناچار به قطع گاز سوخت صنایع بزرگ، نیروگاه‌ها و خوراک بخش پتروشیمی شود تا بتواند فشار شبکه را کنترل کند.

وی افزود:این در حالی است که توقف گاز صنایع، به‌معنای توقف تولید، کاهش صادرات غیرنفتی، از بین رفتن اشتغال و افت درآمد ارزی کشور است.

این کارشناس انرژی با اشاره به ضرورت اصلاح قیمت برای مصارف خارج از الگوی بهینه مصرف خاطرنشان کرد: عامل اصلی این وضعیت مصرف نیز خارج شدن مصرف از حالت تعادل به دلیل قیمت پایین انرژی برای هر مصرفی است.

او بیان کرد:یارانه انرژی نه تنها بهینه توزیع نمی‌شود بلکه به عاملی برای هدررفت منابع انرژی کشور تبدیل شده است. بدین ترتیب، یارانه انرژی در کشور ما معکوس عمل می‌کند؛ یعنی هر چه فرد بیشتر مصرف کند، سهم بیشتری از یارانه می‌گیرد. در واقع خانواده‌های پردرآمد بیشترین بهره را از انرژی ارزان می‌برند. این سازوکار نه‌تنها از نظر اقتصادی ناعادلانه است، بلکه از منظر زیست‌محیطی نیز مخرب به شمار می‌رود.

حیدریان افزود: راه‌حل معضل مصرف غیربهینه مشترکان پرمصرف، قطع کامل یارانه مصارف خارج از الگوی بهینه مصرف و اخذ قیمت صادراتی از مشترکان پرمصرف است. این اقدام علاوه بر عادلانه کردن یارانه انرژی، منجر به کنترل مصارف خارج از الگوی بهینه خواهد شد و اگر کنترل صورت نگیرد؛ پرمصرف‌ها با قبض‌های چند ده میلیون تومانی نجومی رو‌به‌رو خواهند شد.

وی در رابطه با اهمیت اجرای سیاست دریافت قیمت صادراتی از مشترکان پرمصرف خاطرنشان کرد: سیاست دریافت قیمت صادراتی از مشترکان پرمصرف، در میان‌مدت می‌تواند آثار مثبتی بر اقتصاد کشور بر جای گذارد. کاهش مصرف خانگی باعث می‌شود گاز بیشتری برای بخش تولید و صادرات آزاد شود. با توجه به رشد تقاضای جهانی برای گاز، هر یک میلیون مترمکعب گاز صرفه‌جویی‌شده در داخل می‌تواند به منبعی برای درآمد ارزی جدید تبدیل شود.

وی افزود:از سوی دیگر، کاهش ناترازی گاز به معنی افزایش امنیت انرژی کشور است. در شرایطی که ناترازی به ۳۵۰ میلیون مترمکعب رسیده، هر کاهش ۱۰ درصدی در مصرف خانگی می‌تواند ده‌ها میلیون مترمکعب گاز را برای صنعت آزاد کند. این اقدام علاوه بر جلوگیری از خاموشی‌های زمستانی، به افزایش رشد اقتصادی و ثبات تولید نیز کمک خواهد کرد.

حیدریان گفت: اصلاح قیمت گاز برای مشترکان پرمصرف، اقدامی ضروری، منطقی و عادلانه است که ضمن کاهش مصرف بی‌رویه، عدالت در بهره‌مندی از یارانه‌ها را برقرار خواهد کرد و منابع حاصل از آن را در خدمت توسعه زیرساخت‌های انرژی کشور قرار دهد.