ثبت جهانی گل محمدی به نام ترکیه و عربستان

باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی - ایرج رستگار موسس موزه گل محمدی در همایش ایران، سرزمین گل محمدی گفت: عربستان سعودی گل محمدی را با عنوان رز طائف در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت کرده و ترکیه در حال ثبت عصاره آن به نام رز اسپارتا در اتحادیه اروپا است؛ در حالیکه ایران، خاستگاه اصلی این گیاه با ۳۰ هزار هکتار سطح کشت و رتبه نخست جهانی، غفلت کرده و فاقد اقدام جدی برای ثبت ملی و جهانی آن است.

وی خواستار چاپ تصویر گل محمدی به عنوان یکی از نمادهای ملی کشور بر اسکناس یا مسکوکات کشور شد و افزود: ما در سال ۱۳۹۵ از دولت روحانی درخواست چاپ نقش گل محمدی بر اسکناس یا مسکوکات را کرده بودیم: 

رستگار ادامه داد: این ثبت جهانی، نه‌تنها اعتبار و ارزش اقتصادی گل محمدی ایران را در بازار‌های بین‌المللی افزایش می‌دهد، بلکه موجب رونق گردشگری، توسعه صنایع تبدیلی و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید خواهد شد.

موسس موزه گل محمدی افزود:  گل محمدی، این گنجینه ملی، با عطر دل‌انگیز و خواص بی‌شمار خود، سال‌هاست که در اقلیم‌های مختلف ایران کشت و مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما متاسفانه، آن‌گونه که شایسته این محصول ارزشمند است، در سطح جهانی معرفی نشده و جایگاه واقعی خود را نیافته است.

وی با اشاره به پیشینه تاریخی و فرهنگی غنی ایران در کشت و فرآوری گل محمدی، بیان کرد: این محصول نه‌تنها یک کالای اقتصادی بلکه بخشی از هویت و میراث فرهنگی ایران است

این مقام مسئول گل محمدی را به عنوان کشت جایگزین کم‌آب‌بر اعلام کرد و افزود: کشاورزان به سمت دیم‌کشت سوق یابند؛ حتی اگر تناژ کاهش یابد ،سطح عطر و مواد موثره ثابت می‌ماند و مشتری پایدار تضمین می‌شود. اطلاع‌رسانی رسانه‌ای و ترویج در استان‌های مرطوب حاشیه‌ای ضروری است.

وی ادامه داد: ثبت ملی فوری توسط وزارت میراث فرهنگی، تهیه پرونده جهانی یونسکو با تمرکز بر سنت‌های اجتماعی و همکاری نهادهای دولتی و فرهنگی الزامی است. و به عبارت دیگر صیانت از گل محمدی، وظیفه ملی است و اگر امروز اقدام نکنیم، یکی از کهن‌ترین میراث‌های طبیعی و فرهنگی ایران را از دست می‌دهیم. 

این مقام مسئول افزود: اصلاح نهاده‌های گل محمدی به شیوه کشت بافت اجتناب‌ناپذیر است و کاشت نهال‌های سالم‌سازی شده و با اصالت از بنیان‌های صیانت و توسعه گل محمدی است.

رستگار با تاکید بر دستیابی به بازارهای جدید بیان کرد: توجه به فرآوری‌های ثانویه همچون اسانس، کانکریت و ابسلوت از مولفه‌های اصلی تقویت صنعت گل محمدی است، زیرا امکان استفاده در صنایع غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی را افزون می‌سازد و در عین حال بازارهای جدیدی را پیش روی این صنعت می گشاید.

موسس موزه گل محمدی با اشاره به پتانسیل اقتصادی و گردشگری این صنعت افزود: کشور ما به دلیل تنوع اقلیمی و برخورداری از آب و هوای مناسب در بسیاری از مناطق، بستر بسیار خوبی برای کشت انواع گل‌ها به ویژه گل محمدی، فراهم کرده است و این ظرفیت می‌تواند با سرمایه‌گذاری هدفمند و حمایت از تولیدکنندگان به یکی از قطب‌های اصلی تولید و صادرات محصولات عطری و گیاهان دارویی در جهان تبدیل شود.

وی گفت: علاوه بر جنبه‌های اقتصادی، عطر و رایحه گل محمدی، بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ و هنر ایرانی است و برگزاری جشنواره‌های گل محمدی و توسعه گردشگری مرتبط با این حوزه، می‌تواند جاذبه‌های گردشگری جدیدی را برای کشور ایجاد کند و تجربه‌ای منحصر به فرد را برای بازدیدکنندگان فراهم آورد.

وی با بیان اینکه در گذشته رتبه دار فروش گلاب بودیم اما به دلیل عدم تزریق دانش همچنان گلاب فروش هستیم، بیان کرد: امروز یک کیلو گرم اسانس تام یا طلای مایع ۸ هزار دلار درآمد دارد. ترکیه در تولید ابسولوت پیشتاز است و درآمد خوبی از این بستر کسب می‌کند این در حالی است که این گیاه در کشور ما قدمت ۷ هزار ساله دارد.

رستگار با اشاره به چالش اصلی گل محمدی گفت: بحران ما زنجیره تولید است زیرا برای رفتن به سوی تولید اسانس تام یا ابسولوت نیاز است در هکتار زیاد فعالیت داشته باشیم و امروز بیشتر بهره برداران خرده فروشی دارند.