ضرورت بازنگری سازوکار تعامل دولت و نهادهای مدنی

باشگاه خبرنگاران جوان؛ الهام قبادی- علی ربیعی، دستیار اجتماعی رئیس جمهور، در چهارمین نشست همبستگی اجتماعی و دفاع ملی که با موضوع «نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در دفاع میهنی، موانع و بایسته‌ها» برگزار شد، به ارائه دیدگاه‌های خود درباره جایگاه و چالش‌های نهاد‌های مدنی در شرایط امنیتی و دفاعی کشور پرداخت.

ربیعی ضمن تشکر از حضور فعال سازمان‌های مردم‌نهاد و حضور گسترده مدافعان حقوق مردم، گفت: از میان جمع‌بندی سخنان دوستان، ۱۳ مورد کلی و مهم را استخراج کرده‌ایم که به‌زودی پیاده‌سازی و پیگیری خواهیم کرد. این نکات شامل موضوعات ساختارسازی، تغییر رفتار دولت، نسبت قدرت نهاد‌های مدنی و موانع داخلی آنها و همچنین بایسته‌های فعالیت در شرایط خاص دفاع میهنی بود.

او افزود: نکته قابل توجه این است که نهاد‌های مدنی در شرایط دشوار کنونی، علی‌رغم برخی اتهامات، توانستند نقش امنیت‌ساز و دفاعی خود را به خوبی ایفا کنند. آنها به عنوان میانجی‌های اجتماعی و بازوان پیونددهنده جامعه، مانع از ایجاد شکاف‌های اجتماعی و هرج و مرج شدند که دشمنان به دنبال آن بودند.

ربیعی با اشاره به هدف رژیم اسرائیل برای فروپاشی جامعه ایران گفت: «پتحلیل من این است که دشمنان با ایجاد هرج و مرج و تضعیف انسجام اجتماعی به دنبال کوچک‌سازی و تضعیف ایران هستند. نهاد‌های مدنی، کنشگران مرزی و میانجی‌های اجتماعی امروز مهم‌ترین ابزار دفاع میهنی به شمار می‌روند که باید بیش از پیش تقویت شوند.

او درباره تجربه دوران جنگ تحمیلی و درس‌های دفاع ملی بیان کرد: جنگ هشت ساله تجربیات بزرگی به ما داد و این روز‌ها که در شرایط دفاع میهنی به سر می‌بریم، باید از واژه‌های ملی و میهنی استفاده کنیم و به جای واژه‌های محدودکننده‌ای مثل «جنگ ۱۲ روزه» که هویت مردم ما را منعکس نمی‌کند، تمرکزمان بر دفاع ملی باشد.

ربیعی تأکید کرد: یکی از موضوعات اساسی، بازنگری رابطه حاکمیت با نهاد‌های مدنی و ایجاد سازوکار‌های جدید برای حمایت و اعتباریابی به سازمان‌های مردم‌نهاد است. تجارب گذشته نشان داده که این نهاد‌ها می‌توانند در بحران‌ها و شرایط اضطراری نقش تعیین‌کننده‌ای داشته باشند.

او با بیان نمونه‌هایی از حضور نهاد‌های مدنی در تهران، گفت: بیش از ۷۶ درصد جامعه، فشار و ناامنی روانی جنگ را درک نکردند، اما نهاد‌های مردم‌نهاد در تهران و شهر‌های بزرگ، تقسیم کار مدنی مؤثری انجام دادند که در جلوگیری از ناامنی و تزلزل اجتماعی بسیار مؤثر بود.

ربیعی در پایان با اشاره به از خودگذشتگی و ایثار مدافعان و خانواده‌های شهدا، گفت: خاطراتی از شهیدان عزیز و نخبگان جامعه به من یادآوری شد که نشان می‌دهد دفاع میهنی فراتر از هر چیز، یک وجدان جمعی و باور ملی است. ما مانند گنجشکی هستیم که قطره‌ای آب بر لب دارد و با همین قطره‌ها در کنار ایران ایستاده‌ایم و برای حفظ کشور تلاش می‌کنیم.

او در پایان ابراز امیدواری کرد که هرگز جنگ دیگری تحمیل نشود، اما اگر شد، دفاع ملت ایران بازدارنده خواهد بود و گفت: ما باید از ظرفیت‌های نهاد‌های مدنی بهره‌مند شویم و ساختار‌های لازم را برای حمایت از آنها فراهم کنیم.