تحلیلگر اسرائیلی: ترامپ دیگر روی اسرائیل حساب نمی‌کند

باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - بر اساس تحلیل پروفسور ایال زیسر، کارشناس امور خاورمیانه و معاون رئیس دانشگاه تل آویو، اظهارات دونالد ترامپ در مورد اعتبار بخشیدن به عربستان سعودی به عنوان «متحدی غیر از ناتو» پرسش‌های گسترده‌ای در تل آویو درباره آینده اتحاد‌های منطقه‌ای برانگیخته است. زیسر هشدار می‌دهد که «اسرائیل باید از این نظر استراتژیک نگران باشد که ترامپ دیگر بر آن حساب نمی‌کند. زمانی که او می‌خواهد بداند اشرف الغزالی کیست و آیا یک جهادی است، دیگر به ما مراجعه نمی‌کند؛ بلکه اکنون متحدان نزدیک‌تری مانند اردوغان و امیر قطر دارد.»

زیسر خاطرنشان می‌کند که عربستان سعودی لزوماً دشمن اسرائیل نیست، اما مشکل در «سراشیبی لغزنده» نهفته است: به محض اینکه شما با عربستان سعودی شروع کنید، به مصر می‌روید، سپس اردن، شاید عراق... این امر اصل تاریخی آمریکا را که برتری نظامی کیفی اسرائیل را تضمین می‌کند، تهدید می‌کند؛ اصلی که شروع به فرسایش کرده است.

او توضیح می‌دهد که کشور‌هایی مانند مصر و ترکیه نیز به دنبال بهره‌برداری از این فرصت هستند و این سؤال را مطرح می‌کنند که اگر عربستان سعودی امتیازات دریافت می‌کند، چرا آنها دریافت نکنند؟ اما او بلافاصله یادآوری می‌کند که ترامپ «تاریخ انقضا» دارد و تأکید می‌کند که خود سعودی‌ها می‌دانند که دولت بعدی آمریکا ممکن است دموکرات باشد و در آن زمان مسائل مشکلی مانند قتل روزنامه‌نگار جمال خاشقچی یا ماهیت حکومت اردوغان مطرح خواهد شد. او نتیجه می‌گیرد که ترامپ مهم است، اما امنیت ملی را نمی‌توان بر او بنا کرد.

زیسر در پاسخ به سؤالی درباره ماهیت سفر ترامپ به اسرائیل، که آن را «چاپلوسانه» توصیف کرد، اظهار داشت: این چاپلوسی برای همه سودآور است: ترامپ سرمایه‌گذاری‌های عظیمی برای آمریکا به دست می‌آورد، و این برای اقتصادش خوب است، برای رای‌دهندگانش خوب است، و برای خودش خوب است. پس چرا این کار را نکند؟ او افزود که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، نیاز دارد موضع آمریکا نسبت به خود را نرم کند، به ویژه پس از آنکه دولت‌های اوباما و بایدن با او سختگیرانه برخورد کردند و اکنون می‌خواهد احساس نکند در مقایسه با اردوغان و امیر قطر یک کودک رها شده است.

در مورد احتمال فروش فناوری غنی‌سازی اورانیوم به عربستان سعودی توسط واشنگتن، زیسر گفت: آنها در حال حاضر بیانیه‌ها و تضمین‌های بسیار مهمی دریافت کرده‌اند. اما او ادامه داد: سؤال واقعی این است که پس از پایان دولت ترامپ چه چیزی از این توافقات باقی می‌ماند؟ و افزود: اگر آمریکا تصمیم بگیرد که توانایی غنی‌سازی اورانیوم را به آنها بدهد، شگفت‌زده نخواهم شد.

در چارچوب ارزیابی خود از توانایی عربستان سعودی برای دفاع از خود، زیسر خاطرنشان کرد که انصارالله  بار‌ها به پادشاهی عربستان حمله کرده‌ و آمریکایی‌ها اقدامی نکرده‌اند. او گفت: ترامپ معتقد است که کلمه به تنهایی برای بازدارندگی حملات کافی است. اما سؤال به طور نظری باقی می‌ماند: اگر انصارالله فردا یک موشک شلیک کنند، آیا آمریکا برای نجات عربستان سعودی خواهد آمد؟ پاسخ منفی است، و به همین دلیل است که آنها جنگنده اف-۳۵ را در اختیار آنها قرار داده‌اند تا از خود محافظت کنند.

زیسر تفاوت بین مواضع امارات و عربستان سعودی در مورد عادی‌سازی با اسرائیل را روشن کرد و گفت: امارات متقاعد شده بود که صلح با اسرائیل به نفع منافعش است. در مورد عربستان سعودی، آنها مخالف عادی‌سازی نیستند، اما در اولویت آنها نیست. او معتقد است که سه دلیل برای تأخیر در عادی‌سازی عربستان سعودی وجود دارد: موضع بدون قید و شرط آمریکا، زیرا آمریکایی‌ها خواسته خاصی از ریاض ندارند؛ سعودی‌ها می‌خواهند اول «پرونده غزه را ببندند» و امیدوارند که وضعیت در آنجا در طول ماه‌ها بهبود یابد تا بعداً بتوانند بگویند «غزه پشت سر ما است»؛ و عدم اعتقاد به وجود یک شریک فلسطینی، زیرا سعودی‌ها معتقدند هیچ طرف فلسطینی قادر به اداره یک کشور نیست. بنابراین، آنها به بیانیه‌های مبهمی بسنده می‌کنند که خواستار «کاهش شدت مسئله فلسطین» به عنوان شرط مقدماتی برای هرگونه پیشرفت به سمت عادی‌سازی هستند.

در پایان مصاحبه، این رادیوی عبری زبان توضیح داد که در میان این معادلات در حال تغییر، تحلیل پروفسور زیسر به عنوان یک زنگ هشدار استراتژیک برای تصمیم‌گیرندگان در اسرائیل ظاهر می‌شود: در جهان ترامپ، منافع بر وفاداری ارجحیت دارد، و «دوستان» ممکن است به متحدان گذرا تبدیل شوند، در حالی که اتحاد‌های جدید به هزینه اتحاد‌های قدیمی ساخته می‌شوند.

منبع: آرتی عربی