مثلث نفت، امنیت و هسته‌ای محور دیدار بن‌سلمان و ترامپ

باشگاه خبرنگاران جوان؛ مینا عظیمی - محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان روز سه‌شنبه از کاخ سفید بازدید خواهد کرد تا با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا درباره تقویت همکاری چندین دهه‌ای دو کشور در حوزه‌های نفت و امنیت گفت‌و‌گو کند؛ همچنین گسترش روابط در زمینه‌های تجارت، فناوری و احتمالا انرژی هسته‌ای در دستور کار است.

محور اصلی این گفت‌وگوها، دریافت تضمین‌های امنیتی موردنظر ولیعهد عربستان در سایه تنش‌های منطقه‌ای و جنگ‌هایی است که رژیم تروریستی اسرائیل به راه می‌اندازد. همچنین ریاض به دنبال دسترسی به فناوری هوش مصنوعی و پیشرفت در مسیر توافقی درباره یک برنامه هسته‌ای غیرنظامی است.

طبق گزارش «رویترز»، ترامپ نیز می‌کوشد از تعهد ۶۰۰ میلیارد دلاری عربستان برای سرمایه‌گذاری در آمریکا که در جریان سفر ماه مه گذشته او به ریاض اعلام شد، بهره‌برداری کند.

عزیز الغشیان، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه نایف عربی برای علوم امنیتی، می‌گوید پرونده خاشقجی «بسته شده» و دو طرف خواهان پیشبرد روابط دوجانبه هستند.

گفت‌و‌گو درباره توافق دفاعی

مذاکرات ولیعهد عربستان و ترامپ بر یک توافق دفاعی احتمالی متمرکز است؛ توافقی بلندمدت که براساس آن واشنگتن امنیت عربستان را تامین کند و در مقابل، ریاض نفت را با قیمت‌های کاهشی بفروشد.

ترامپ در اکتبر گذشته با امضای یک فرمان اجرایی، توافقی دفاعی با قطر ایجاد کرد و تحلیلگران معتقدند عربستان نیز به دنبال توافقی مشابه است. اما واشنگتن امضای هرگونه توافق دفاعی را به عادی‌سازی روابط عربستان با رژیم تروریستی اسرائیل گره زده است.

این در حالی است که ریاض، ایجاد کشور فلسطینی را پیش‌شرط خود اعلام کرده؛ شرطی که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم تروریستی اسرائیل به‌تازگی آن را رد کرده است.

انتظار می‌رود ترامپ فرمانی دفاعی مشابه توافق قطر صادر کند؛ فرمانی که کمتر از یک توافق دفاعی جامع است و به گفته الغشیان «گامی در مسیر نهایی‌سازی توافق» تلقی می‌شود.

یک مذاکره‌کننده پیشین آمریکایی در امور خاورمیانه نیز به «رویترز» گفته است این فرمان اجرایی ممکن است تنها «مشورت فوری میان آمریکا و عربستان در برابر هر تهدید» را مقرر کند، بدون آنکه واشنگتن را ملزم به مداخله نظامی مستقیم کند.

این می‌تواند شامل ارائه کمک، جایگزینی سلاح‌ها، استقرار سامانه‌های دفاع موشکی یا حتی مشارکت نظامی تهاجمی باشد.

پرونده‌های انرژی هسته‌ای و هوش مصنوعی

ریاض همچنین بر امضای توافق‌هایی در حوزه انرژی هسته‌ای و هوش مصنوعی فشار می‌آورد؛ بخشی از برنامه جاه‌طلبانه «چشم‌انداز ۲۰۳۰» برای تنوع‌بخشی اقتصادی و تقویت جایگاه خود در برابر رقبا.

کسب موافقت آمریکا برای دسترسی به ریزتراشه‌های پیشرفته نیز اهمیت زیادی برای برنامه عربستان در تبدیل‌شدن به یک مرکز جهانی هوش مصنوعی دارد؛ به‌ویژه پس از آنکه امارات در ژوئن گذشته یک قرارداد چند میلیارد دلاری برای دسترسی به تراشه‌های پیشرفته امضا کرد.

ولیعهد سعودی همچنین به دنبال توافقی با واشنگتن در زمینه توسعه برنامه هسته‌ای غیرنظامی است؛ گامی که به ریاض کمک می‌کند از وابستگی به نفت فاصله بگیرد و به فناوری هسته‌ای آمریکایی دست یابد.

با این حال، «رویترز» اشاره می‌کند که پیشرفت در این مسیر دشوار است، زیرا عربستان نمی‌خواهد با شرط آمریکا برای منع غنی‌سازی اورانیوم یا بازفرآوری سوخت مصرف‌شده موافقت کند؛ دو فرآیندی که می‌توانند به ساخت سلاح هسته‌ای منجر شوند.

منبع: المیادین