افت عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان در پایه‌های یازدهم و دوازدهم

باشگاه خبرنگاران جوان؛ نرگس امام‌جمعه - نتایج تازه منتشر شده از امتحانات نهایی سال تحصیلی ۱۴۰۴، گزارش نگران کننده از وضعیت آموزشی کشور ارائه می‌دهد. به گفته  محسن زارعی، رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش در مجموع رشته‌های نظری، میانگین نمرات دانش‌آموزان پایه دوازدهم در مقایسه با سال گذشته ۲۱ صدم درصد کاهش یافته است.

 این روند نزولی تنها به پایه دوازدهم محدود نمی‌شود؛ بلکه مقایسه نتایج پایه یازدهم امسال با عملکرد همان دانش‌آموزان در پایه دهم سال گذشته نیز نشان می‌دهد که افت تحصیلی به یک الگوی عمومی بدل شده است. کارشناسان آموزشی این آمار را زنگ هشداری جدی برای نظام آموزشی کشور می‌دانند.

جزئیات عملکرد پایه دوازدهم

در رشته علوم انسانی، میانگین نمرات دانش‌آموزان نسبت به سال گذشته با ۱۶ درصد کاهش روبه‌رو شده است. علوم تجربی با ۲۲ درصد افت در صدر کاهش‌ها قرار دارد و رشته معارف اسلامی نیز ۱۴ صدم درصد کاهش را ثبت کرده است. تنها رشته ریاضی توانسته از این روند نزولی فاصله بگیرد و رشد ۲۵ درصدی را تجربه کند.

رئیس مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش گفت: این نتایج نشان می‌دهد تنها در برخی رشته‌ها مانند ریاضی توانسته‌ایم کیفیت آموزشی را حفظ یا ارتقا دهیم، اما در دیگر رشته‌ها نیازمند اصلاحات اساسی هستیم. عملکرد پایه یازدهم؛ نشانه‌ای از بحران عمیق‌تر است. آمارهای مربوط به پایه یازدهم نیز حاکی از تداوم افت تحصیلی است. مقایسه نتایج این پایه با عملکرد همان دانش‌آموزان در پایه دهم سال گذشته (۱۴۰۳) نشان می‌دهد:  در رشته علوم انسانی، میانگین نمرات بیش از ۳۴ صدم درصد کاهش یافته است.در رشته‌های علوم تجربی و معارف اسلامی نیز کاهش مشابهی ثبت شده است.  حتی رشته ریاضی که در پایه دوازدهم رشد چشمگیری داشت، در این مقایسه با ۱۳ صدم درصد افت مواجه شده است.

محسن زارعی با اشاره به تأثیر قطعی امتحانات نهایی پایه یازدهم بر سوابق تحصیلی دانش‌آموزان تأکید کرد: از امسال تمامی دروس پایه یازدهم به‌صورت نهایی برگزار می‌شود. این موضوع اهمیت دوچندان دقت مدیران و معلمان را برای بهبود نتایج در سال آینده نشان می‌دهد.

کدام استان‌ها عملکرد بهتری در آزمون‌ها داشتند؟

بررسی استانی داده‌ها نیز گویای اختلاف‌های قابل توجه است. در مقایسه عملکرد پایه دوازدهم سال ۱۴۰۴ با پایه یازدهم ۱۴۰۳، بیشتر استان‌ها با کاهش میانگین نمرات روبه‌رو شده‌اند. با این حال، استان‌هایی همچون تهران، بوشهر، شهرستان تهران، سیستان و بلوچستان، کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و هرمزگان یا عملکرد خود را حفظ کرده‌اند یا بهبود نسبی داشته‌اند.

اما در بخش دیگری از گزارش که به مقایسه عملکرد پایه یازدهم امسال با پایه دهم سال گذشته در سطح استان‌ها می‌پردازد، نتایج امیدوارکننده‌ای مشاهده نمی‌شود. استان‌هایی مانند البرز و گیلان با افت شدید نمرات مواجه بوده‌اند، در حالی که استان‌هایی نظیر کرمان، خراسان جنوبی، یزد و سیستان و بلوچستان عملکردی نزدیک به سال گذشته داشته‌اند.