وقتی «آبان»، آبروی اصفهان شد

باشگاه خبرنگاران جوان- ۲۵ آبان را روز «اصفهان» می‌دانند، چون اهالی دیار نصف جهان در چنین روزی در دومین سال جنگ تحمیلی، تمام خود را برای ایران گذاشتند. برای چرایی این نامگذاری، باید به ۴۳ سال قبل برگردیم. در فاصله ۱۰ تا ۲۰ آبان سال ۱۳۶۱، عملیات پیچیده‌ای به نام «محرم» به‌صورت مشترک توسط نیروی زمینی ارتش و سپاه پاسداران در منطقه دهلران و موسیان انجام شد که با دستاورد‌های بزرگی ازجمله آزادسازی ۷۰۰ کیلومترمربع از خاک ایران و تصرف ۳۰۰ کیلومتر از خاک عراق همراه بود.

عملیات محرم که به پایان رسید، بیش از هر چیز، اسم یک شهر می‌درخشید؛ «اصفهان». ازآنجاکه یگان‌های عملیاتی اصفهان، خط شکن و جلودار این عملیات بودند، بیش از ۷۵۰ شهید تقدیم اسلام و ایران کردند و نام دیار نصف جهان را با حماسه‌ای افتخارآمیز و منحصر‌به‌فرد در تاریخچه دفاع مقدس، ماندگار کردند.

وقتی دنیا به احترام مردم اصفهان، تمام‌قد ایستاد

حماسه اصفهانی‌ها، اما به متن عملیات محرم، ختم نشد و مردم اصفهان چند روز بعد در ۲۵ آبان سال ۶۱، کار بزرگ فرزندان قهرمان خود را تکمیل کردند. وقتی ۳۷۰ شهید از میان شهدای اصفهانی عملیات محرم در یک روز روی دست مردم غیور اصفهان تشییع شدند، نه‌فقط ایران که یک دنیا به احترام اصفهان تمام‌قد ایستاد.

آن روز، شهر، تعطیل شد و تمام مردم، کار و کسب و مشغله‌هایشان را رها کردند و به استقبال شهدا آمدند. مردم دیگر شهر‌ها هم که برای شرکت در مراسم خودشان را به اصفهان رساندند، یکی از باشکوه‌ترین تشییع‌ها در دوران دفاع مقدس رقم خورد.

هر جای دنیا بود، فلج می‌شد، اما اصفهان فلج نشد

نمایش سرافرازانه و غرورانگیز اصفهانی‌ها، خیلی زود با تحسین امام خمینی همراه شد و امام شهدا در وصف صبر و بصیرت آن مردم شهیدپرور گفتند: «شما در کجای دنیا می‌توانید جایی را مثل استان اصفهان پیدا کنید؟ همین چند روز پیش، فقط در شهر اصفهان حدود ۳۷۰ نفر را تشییع کردند. مع‌ذلک همین شهید داده‌ها و داغدیده‌ها همچنان به خدمت خود به اسلام ادامه می‌دهند. امروز مردم ما فهمیده‌اند که تا فداکاری نباشد، اسلام را نمی‌شود پیش برد و می‌دانند که همه ما باید برای اسلام فدا شویم...»

رهبر معظم انقلاب هم ۳ سال قبل در دیدار با مردم اصفهان در سالگرد حماسه ۲۵ آبان، از حرکت فراموش‌نشدنی آن مردم غیرتمند، صبور و انقلابی با این عبارات تجلیل کردند: «هر جای دنیا در یک روز، ۳۷۰ جوان آغشته به خون را بیاورند در میان مردم تشییع کنند، آن شهر آن روز فلج می‌شود، از پا می‌افتد. اما اصفهان فلج نشد. 

همان روز عصر، عده زیادی از جوان‌ها و روز‌های بعد، عده زیادتری به طرف جبهه‌ها حرکت کردند. همان شب، کاروان عظیم پشتیبانی از شهدا از اصفهان راه افتاد. روحیه را ببینید. انگیزه را ببینید...»

وقتی اصفهانی‌ها از تخریب خانه‌هایشان استقبال کردند!

اما بشنوید از کارستان مردم اصفهان در استقبال از کاروان شهدا. وقتی حاج حسین خرازی، فرمانده لشکر ۱۴ امام حسین (ع) اصفهان تصمیم گرفت ۳۷۰شهید اصفهانی عملیات محرم را در یک مرحله به زادگاهشان اعزام کند، یک موضوع مهم به دغدغه فرماندهان جنگ و مسئولان اصفهان تبدیل شد؛ محلی که برای تدفین شهدا در نظر گرفته شده بود، گنجایش این همه شهید را نداشت... 

به‌این‌ترتیب برای حل این چالش بزرگ، یک ایده فوری، از ذهن عوامل برگزاری مراسم به دل کوچه و خیابان رفت.

ماجرا از این قرار بود که در آن فرصت محدود تا رسیدن کاروان شهدا، چاره کار فقط این بود که خانه‌های اطراف گلستان شهدا، خریداری شده و به مساحت گلستان اضافه شود. اینطور بود که عصر روز ۲۳ آبان ۱۳۶۱ یعنی دو روز مانده به مراسم تشییع، چند نفر از اعضای ستاد شهدا به منازل اطراف گلستان شهدا رفتند و بی‌واسطه و بی‌پرده با اهالی در مورد برنامه خاکسپاری ۳۷۰ شهید و کمبود مکان در گلستان گفت‌و‌گو کردند. نتیجه اما، باورکرنی نبود...

خانه‌هایی که گلستان بهشتی شد...

تمام نگرانی‌ها و تردید‌های گروه اعزامی، با واکنش همسایه‌های گلستان رفع شد. آنها نه‌تنها با درخواست نمایندگان ستاد شهدا مخالفتی نکردند بلکه با اشتیاق و آغوش باز از تخریب و الحاق خانه‌هایشان به گلستان شهدا استقبال کردند.

حالا مشکل، کمبود زمان بود که مردم ازخودگذشته اصفهان، این مشکل را هم رفع کردند. حدود ۱۶ خانه در کوچه لسان‌الارض تا پشت تکیه لسان‌الارض در گلستان شهدای کنونی در مدت یک شب تخلیه شد و در اختیار ستاد شهدا قرار گرفت.

بعد از آن بود که خانه‌ها با حرکت جهادی جوانان اصفهانی در کمترین زمان تخریب شد. حتی همان مردمان دریادلی که خانه‌هایشان را تقدیم شهدا کرده بودند هم، داوطلبانه به کمک خادمان شهدا رفتند و تا مراسم تشییع به پایان برسد، فضای موردنیاز در گلستان شهدا برای در آغوش گرفتن پیکر ۳۷۰ مسافر بهشت آماده شد...

حالا ۴۳ سال است گلستان شهدای اصفهان، جزء جدانشدنی زندگی مردم این شهر است و بزرگ و کوچک و پیر و جوان در غم و شادی، خودشان را به این جغرافیای مقدس می‌رسانند و تلخی‌ها و شیر ینی‌های زندگی‌شان را با شهدا قسمت می‌کنند.

منبع: فارس