خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- آذر مهدوان: گامهای امارات متحده عربی در راستای توسعه روابط خود با ایران، سوریه و ترکیه نشان میدهد این کشور عزم خود را برای بهبود مراودات با کشورهای منطقه جزم کرده است. از طرفی، برخی تحلیلگران معتقدند هدف اصلی از دیدار اخیر «شیخ محمد بن زائد» ولیعهد ابوظبی با «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه، آن هم بعد از یک دهه تنش بر سر موضوعات منطقهای، ایجاد ائتلاف در منطقه است. این در حالی است که ترکیه بارها امارات را به نقش داشتن در کودتای ۲۰۱۶ متهم کرده است حال آنکه رقابت منطقهای ابوظبی- آنکارا و حمایت امارات از «سدات پکر» پدر مافیای ترکیه نیز در اختلاف نظر دو کشور بر سر مسأله لیبی و مدیترانه شرقی همچنان موضوعیت دارد.
فارغ از منافع منطقهای که ترکیه در ترمیم روابط خود با امارات میتواند کسب کند، شرایط اقتصادی ترکیه نیز مهمترین دلیل استقبال آنکارا از دیپلماسی اخیر امارات بوده است زیرا توافق برای سرمایه گذاری ۱۰ میلیارد دلاری امارات در ترکیه مهمترین بخش دیدار اردوغان و بن زائد بود که میتواند در اوضاع نامساعد اقتصاد ترکیه تأثیری مثبت بگذارد. اما با همه این تفاسیر سوالی که مطرح میشود این است که آیا تنشهای میان دو کشور میتواند به پایان برسد.
خبرنگار مهر، با هدف بررسی زوایای روابط ترکیه و امارات متحده عربی، گفتگویی با پروفسور «چنگیز تومار» کارشناس خاورمیانه و رئیس دانشگاه «احمد یسوی» قزاقستان داشته که در ادامه به آن میپردازیم.
آنچه که از رفتار اخیر مقامات اماراتی در مقابل ایران، ترکیه و حتی سوریه استنباط میشود؛ تغییر رویکرد این کشور و توجه به توسعه روابط با کشورهای منطقه بعد از مدتها تنش است. شما این موضوع را چگونه تحلیل میکنید؟
الگویی جدید در حال شکل گیری در منطقه است. آمریکا اکنون بیشتر از خاورمیانه توجه خود را به چین معطوف کرده؛ از طرفی آمریکا درگیر موضوع توافق هستهای با ایران است. برای همین جبههای که در دوره ترامپ علیه ترکیه و ایران ایجاد شده بود در حال ضعیف شدن است.
یکی از مهمترین اعضای این جبهه، امارات متحده عربی است اما این کشور نیز در حال فاصله گرفتن از این موضع است. از طرفی، ترکیه خواهان توسعه روابطش با کشورهای منطقه به ویژه در زمینه اقتصادی است.
گفته میشود در دیدار اخیر اردوغان با ولیعهد ابوظبی، درباره سرمایه گذاری ۱۰ میلیارد دلار ی توافقاتی حاصل شده است حال آنکه مقامات اماراتی در حال حمایت از «سدات پکر» پدر مافیای ترکیه هستند که اخیراً هم این شخص اظهاراتی علیه مقامات آنکارا داشته است. با توجه به روابط پر تنش ۱۰ ساله امارات و ترکیه که حاصل اختلاف نظر میان دو کشور در موضوعاتی مانند مصر، سوریه، مدیترانه شرقی و ادعای دخالت امارات در کودتای ۲۰۱۶ است؛ شما از این پس چشم انداز مراودات سیاسی و اقتصادی دو کشور را چگونه میبینید؟
به نظر میرسد هر دو کشور خواهان فراموش کردن این موضوعات هستند. روند بهار عربی موفقیتی به همراه نداشت و منطقه استقلال نسبی پیدا کرده است. وجود پاندمی کرونا و تأثیر این ویروس در اقتصاد، کشورها را به جای هزینه کردن برای جنگهای بی نتیجه به سمت توسعه اقتصادی و همکاریهای منطقهای سوق داده است، این شرایط در کشورهایی مانند مصر، عراق و دیگر کشورها نیز مشاهده میشود. فکر میکنم از این به بعد روابط دو کشور (ترکیه و امارات) بیشتر بر جنبه اقتصادی و سرمایه گذاری و همکاریهای این چنینی ادامه خواهد داشت.
اهداف امارات و یا بهتر است بگوییم خواسته امارات از ترکیه به خصوص در مسائل منطقهای چیست؟
امارات معتقد است در روند بهار عربی، ترکیه از جنبشهایی مثل اخوان المسلمین حمایت میکند. این موضوع نیز برای امارات و برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس، بعد از مساله نفوذ ایران در منطقه به عنوان دومین موضوع نگران کننده مطرح است. در آن دوره (آغاز بهار عربی) بسیاری از اعراب مخالف به استانبول پناه آوردند و حتی ایستگاههای رادیو و تلویزیونی عربی در استانبول افتتاح شد. در نتیجه امارات از ترکیه انتظار دارد که حمایت خود را از جنبشهایی همچون اخوان المسلمین قطع کند.
