هنر ایرانی ابزار خلق عشق، اخلاق و ثروت است

باشگاه خبرنگاران جوان؛ الهام قبادی- مریم جلالی، معاون صنایع‌دستی و هنر‌های سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، در بازدید از جشنواره ملی «همام» در جمع خبرنگاران گفت: جشنواره‌ها نمایش تلاش و انگیزه هنرمندان و مدیران فرهنگی هستند، اما جشنواره همام ویژگی متفاوتی دارد؛ چراکه در آن، جوشش درونی و نیت خیر هنرمندان بر کوشش بیرونی غلبه دارد. در همام، می‌توان طعم غیرت، همت و امید را در تمام لحظات دید و همین امیدآفرینی، ارزش اصلی این رویداد است.

جلالی با تأکید بر اینکه ناتوانی‌های جسمی مانعی در مسیر خلاقیت و تولید آثار هنری نیست، اظهار داشت:جسم ممکن است محدودیت‌هایی داشته باشد، اما روح و اندیشه هنرمند مرزی نمی‌شناسد. هنر ایرانی می‌تواند هم در خلق عشق و عاطفه، هم در تقویت اخلاق و امنیت اجتماعی، و حتی در تولید ثروت، نقش‌آفرین باشد. جشنواره همام تجلی همه این ابعاد است.

وی افزود:محصول هنری زمانی معنا پیدا می‌کند که با تولیدکننده‌اش پیوند داشته باشد. اگر اثر از خالقش جدا شود، به جسمی بی‌روح تبدیل می‌شود. اما وقتی هنرمند، به‌ویژه هنرمند توان‌یاب، با تمام وجودش در اثر حضور دارد، آن اثر معنا پیدا می‌کند و این همان چیزی است که امروز در بازار جهانی هنر ارزشمند است. دنیای امروز، دنیای ارزش‌گذاری بر معناست، نه صرفاً ظاهر.

حمایت‌های وزارتخانه از هنرمندان توان‌یاب

معاون صنایع‌دستی درباره حمایت‌های وزارت میراث فرهنگی از هنرمندان توان‌یاب توضیح داد:تمام تعهدات وزارتخانه برای پرداخت تسهیلات و وام‌های حمایتی در حال انجام است. علاوه بر این، در جشنواره فجر بخشی ویژه برای آثار هنرمندان توان‌یاب بدون داوری رقابتی در نظر گرفته‌ایم تا بتوانند آثار خود را در معرض دید عموم قرار دهند. همچنین در تمامی نمایشگاه‌های ملی صنایع‌دستی در سراسر کشور، غرفه‌های اختصاصی برای هنرمندان جشنواره همام و توان‌یابان پیش‌بینی شده است.

وی از فراهم شدن تسهیلات کم‌بهره برای این قشر از هنرمندان خبر داد و افزود:در سال جاری تسهیلات ویژه‌ای با نرخ بهره پایین برای هنرمندان صنایع‌دستی در نظر گرفته شده است. هنرمندان جشنواره همام نیز در صورت داشتن مجوز صنایع‌دستی و ثبت اطلاعات در سامانه، می‌توانند از این تسهیلات بهره‌مند شوند. متأسفانه یکی از چالش‌های ما ضعف در اطلاع‌رسانی است. به همین دلیل، با همکاری سازمان فنی و حرفه‌ای و سازمان بهزیستی در حال تجمیع داده‌ها و بهبود روند اطلاع‌رسانی و خدمات‌رسانی هستیم.

زنجیره ارزش صنایع‌دستی و جلوگیری از موازی‌کاری‌ها

جلالی درباره طرح «زنجیره ارزش صنایع‌دستی» گفت:در کمیسیون فرهنگی دولت، طرح زنجیره ارزش صنایع‌دستی در حال بررسی است. بخشی از این زنجیره به حوزه توان‌یابان و هنرمندان تحت پوشش بهزیستی اختصاص دارد تا از انجام کار‌های موازی جلوگیری و مسیر حمایت‌ها هدفمند شود. این زنجیره می‌تواند بستر توسعه صادرات، آموزش و توانمندسازی هنرمندان را فراهم کند.

صادرات آثار هنرمندان معلول و دیپلماسی فرهنگی ایران

در پاسخ به پرسشی درباره صادرات آثار هنرمندان دارای معلولیت، معاون صنایع‌دستی گفت:در حال حاضر آمار دقیقی برای تفکیک صادرات آثار هنرمندان توان‌یاب وجود ندارد، زیرا بخش بزرگی از صادرات صنایع‌دستی ایران به‌صورت انفرادی انجام می‌شود. اما در قالب صنعتی و تجاری، امکان صادرات انبوه‌تر وجود دارد. ما در زنجیره ارزش صنایع‌دستی، ایجاد شرکت‌های پشتیبان صادرات را دنبال می‌کنیم تا بتوانیم صادرات را ساماندهی کنیم.

او تأکید کرد:در صادرات صنایع‌دستی، مهم‌ترین موضوع روایت و قصه محصول است. اگر بتوانیم داستان زندگی و تلاش هنرمند توان‌یاب را همراه با محصول معرفی کنیم، تأثیر فرهنگی و انسانی آن چند برابر خواهد شد. این همان دیپلماسی فرهنگی است که می‌تواند چهره‌ای انسانی و الهام‌بخش از ایران را به جهان نشان دهد.

جلالی افزود:اخیراً در دیدار با مسئولان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، بر گنجاندن معرفی آثار هنرمندان توان‌یاب در رایزنی‌های فرهنگی ایران در خارج از کشور تأکید کردیم. قصه این هنرمندان باید به گوش جهانیان برسد، چراکه هنر آنان نماد اراده، ایمان و عشق است.

معاون صنایع‌دستی وزارت میراث فرهنگی گفت:یکی از اهداف اصلی ما در زنجیره ارزش صنایع‌دستی، ایجاد نظام حکمرانی داده است. وقتی اطلاعات دقیق داشته باشیم، از تعداد هنرمندان معلول، استان‌های فعال، رشته‌های مختلف مثل معرق، بافت، سفال و... می‌توانیم تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر داده انجام دهیم، نه بر اساس حدس و گمان.

وی عنوان کرد: امیدواریم در بودجه سال ۱۴۰۵ ردیف ویژه‌ای برای این طرح در نظر گرفته شود، حکمرانی داده کمک می‌کند تا اطلاعات خام به ابزار تصمیم‌سازی تبدیل شود. با این کار، می‌توانیم مسیر توسعه صنایع‌دستی، به‌ویژه در بخش توان‌یابان، را هوشمندانه‌تر و اثربخش‌تر طراحی کنیم.

 جلالی خاطر نشان کرد: جشنواره همام فقط یک رویداد هنری نیست؛ نمادی است از امید، عشق و ایمان انسان‌هایی که محدودیت را به فرصت تبدیل کرده‌اند. این جشنواره نشان می‌دهد که هنر می‌تواند مرز‌های ناتوانی را درنوردد و به زبان جهانی انسانیت سخن بگوید.