حذف شرکت‌های صوری در فرآیند اخذ مالیات بر ارزش افزوده

باشگاه خبرنگاران جوان؛ محبوبه کباری - اجرای طرح صورت حساب های الکترونیکی و اجرای طرح مالیات بر ارزش افزوده خود نقش بسیار موثری در بهبود وضعیت اقتصادی و کاهش صدور فاکتورهای جعلی دارد.

براساس این گزارش صورت حساب الکترونیک، اعتبارسنجی برخط شرکت‌ها و عدم اجازه به شرکت‌های صوری در زمینه صدور فاکتورها و صورت‌حساب‌های غیرمجاز و صوری مالیات بر ارزش افزوده است. به کمک اعتبارسنجی شرکت‌های مختلف، امکان صدور فاکتورهای جعلی از بین رفته است. 

در همین راستا محمدامیر وصالی کارشناس اقتصادی پیرامون اهمیت پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد در زمینه برخورد مودیان با نظام مالیاتی کشور خاطرنشان کرد: یکی از مهم‌ترین نیازهای فعالان اقتصادی در کشور، پیش‌بینی‌پذیری و ثبات در محیط کسب‌وکار است. کارآفرینان، تولیدکنندگان و صاحبان شرکت‌ها برای تصمیم‌گیری در حوزه سرمایه‌گذاری، توسعه فعالیت‌ها و برنامه‌ریزی مالی، باید بتوانند تصویر روشنی از هزینه‌ها و تعهدات آتی خود داشته باشند. در این میان، مالیات به عنوان یکی از اصلی‌ترین اجزای هزینه‌ای بنگاه‌ها، نقش حیاتی در این پیش‌بینی‌پذیری ایفا می‌کند. اگر نرخ مالیات شفاف، دقیق و بر مبنای داده‌های واقعی تعیین شود، نه تنها فضای اعتماد و آرامش برای مودیان شکل می‌گیرد بلکه سرمایه‌گذاری و تولید نیز با اطمینان بیشتری دنبال خواهد شد. 

وی یکی از مشکلات مهم در زمینه فرآیند اخذ مالیات بر ارزش افزوده را مسئله فاکتورهای صوری و شرکت‌های جعلی و کاغذی بیان کرد و گفت: در بخش مالیات بر ارزش افزوده و فاکتورهای کاغذی مالیات بر ارزش افزوده، به دلیل مشکلات ماهوی و ساختاری در فرآیند اخذ مالیات مبتنی بر این صورت حساب‌های کاغذی، منجر به وقوع اشکالات مختلفی در فرآیند مالیات‌ستانی شده بود. مشهورترین مشکل مودیان در زمینه فرآیند مالیات بر ارزش افزوده، مسئله فاکتورهای صوری و شرکت‌های جعلی و کاغذی بوده است که منجر به پرداخت هزینه‌های مضاعف مالیاتی در بخش مالیات بر ارزش افزوده می‌شد. همچنین اعتبار مالیات بر ارزش افزوده فاکتورهای کاغذی در صورت قرارگیری شرکت‌ها در لیست سیاه و فاکتورهای جعلی از بین می‌رفت و رد می‌شد که این موضوع نیز هزینه اضافی به مودیان شفاف و قانون‌مدار وارد می‌کرد.

وصالی در رابطه با اقدام سازمان امور مالیاتی در زمینه هوشمندسازی اخذ مالیات بر ارزش افزوده به کمک صورت حساب الکترونیک گفت: سازمان امور مالیاتی از طریق هوشمندسازی روند دریافت مالیات بر ارزش افزوده به سمت حل و فصل مشکلات مودیان رفته است. با اجرای سازوکار صورت‌حساب الکترونیک ذیل مالیات بر ارزش افزوده، فصل تازه‌ای در تاریخ مالیات‌ستانی کشور آغاز شده است. این سامانه با هدف هوشمندسازی فرآیند وصول مالیات طراحی شده و مأموریت دارد کلیه تراکنش‌های اقتصادی را به‌صورت برخط و غیرقابل دستکاری ثبت و ضبط نماید. صورت‌حساب الکترونیک به معنای حذف تدریجی سازوکارهای سنتی و جایگزینی آن‌ها با یک نظام داده‌محور است که هم برای دولت و هم برای فعالان اقتصادی مزایای کلیدی فراوانی به همراه دارد.

وی ادامه داد: مزیت اصلی صورت حساب الکترونیک، اعتبارسنجی برخط شرکت‌ها و عدم اجازه به شرکت‌های صوری در زمینه صدور فاکتورها و صورت‌حساب‌های غیرمجاز و صوری مالیات بر ارزش افزوده است. به کمک اعتبارسنجی شرکت‌های مختلف، امکان صدور فاکتورهای جعلی از بین رفته است و هرگونه فاکتور جعلی دیگر به عهده مودی نیست و امکان رد اعتبار مالیاتی صورت حساب الکترونیک مودی موردتایید سامانه مودیان وجود ندارد.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به مزیت مهم حذف مراجعه حضوری مودیان نزد ممیز در سازوکار صورت حساب الکترونیک مالیات بر ارزش افزوده خاطرنشان کرد: مزیت دوم، کاهش هزینه‌های اضافی و حذف مراجعات غیرضروری است. در مدل سنتی، مودیان ناچار بودند بارها به دفاتر مالیاتی مراجعه کرده و وقت و هزینه زیادی صرف کنند. اما با صورت‌حساب الکترونیک، فرآیند به‌صورت سیستمی و غیرحضوری انجام می‌شود و نیاز به دخالت ممیز به حداقل می‌رسد. این تحول موجب صرفه‌جویی در زمان و هزینه فعالان اقتصادی و همچنین کاهش بار کاری سازمان امور مالیاتی خواهد شد.

وی در پایان گفت: سومین مزیت اخذ مالیات هوشمند در بخش مالیات بر ارزش افزوده، تحقق عدالت مالیاتی و انضباط اقتصادی است. هنگامی که همه فعالان اقتصادی ملزم به ثبت تراکنش‌ها در سامانه الکترونیک باشند، دیگر امکان پنهان کردن فعالیت‌های اقتصادی وجود نخواهد داشت. در نتیجه، بار مالیاتی به‌طور عادلانه‌تری میان همه مودیان توزیع می‌شود و فشار مضاعف بر بخش شفاف اقتصاد برداشته خواهد شد. این عدالت مالیاتی از یک سو اعتماد عمومی به نظام مالیاتی را افزایش می‌دهد و از سوی دیگر موجب تقویت فرهنگ مالیات‌پذیری در جامعه خواهد شد.

گفتنی است پیش از این سازمان امور مالیاتی کشور بر بهبود وضعیت صدور صورت حساب های الکترونیکی و صورت وضعیت تاکید کرده بود.