جمعیت ایران تا سال ۱۴۲۸ به ۹۴.۵ میلیون نفر می‌رسد

باشگاه خبرنگاران جوان - مرکز آمار ایران در گزارشی اعلام کرد: رشد جمعیت در دوره ۱۴۰۰-۱۴۰۵ به ۰.۷۲ درصد رسیده و تمایل به شهرنشینی و سالمندی افزایش یافته است. بررسی رشد جمعیت کشور نشان می‌دهد این شاخص به زیر یک درصد رسیده و در دوره ۱۴۰۵-۱۴۰۰ برابر ۰.۷۲ درصد برآورد شده است. با عنایت به اینکه تعداد جمعیت و ویژگی‌­های آن از سرشماری­‌ها قابل حصول است و سرشماری‌­ها نیز در فواصل زمانی ۱۰ یا ۵ سال یک بار انجام می‌­شود، پیش‌بینی جمعیت برای سال­‌های آتی اهمیت و جایگاه ویژه‌ای پیدا می‌­کند. مرکز آمار ایران به دلیل تقاضا‌های متعدد داخلی و بین المللی، با استفاده از آخرین دستاورد‌ها و روش‌های علمی نسبت به پیش بینی جمعیت در سطح کل کشور، استان، مناطق شهری و روستایی و به تفکیک سن و جنس می‌پردازد. بر همین اساس پیش بینی جمعیت کل کشور تا افق ۱۴۳۰ و جمعیت استانی تا سال ۱۴۱۵ پس از انتشار نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵ در سال ۱۳۹۶ انجام شد و نتایج آن پس از تصویب کمیته آمار بخشی جمعیت منتشر شد.

اثرگذاری کویید ۱۹ بر روی شاخص‌ها و پیش‌بینی‌های جمعیتی

در سال ۱۴۰۰ و بعد از پنج سال از اجرای سرشماری ۱۳۹۵ و با توجه به تغییرات اجتماعی و فرهنگی در جامعه و نیز همه‌­گیری بیماری کووید ۱۹ و بازتاب آن در آمار‌های حیاتی و اثرگذاری نتایج آن در محاسبات بسیاری از شاخص‌­ها، برنامه‌­ریزی‌­ها، سیاستگذاری‌­ها و بازنگری در پیش‌بینی جمعیت بیش از پیش ضرورت یافت. در بازنگری جمعیت ایران با توجه به واقعیت‌های موجود جامعه و شاخص‌­های محاسبه شده از سال ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ سناریو‌های باروری و مرگ و میر پیش بینی قبلی تغییر کرد. ارزیابی داده‌­های سرشماری و سناریو مهاجرت‌­های داخلی هم کماکان بر اساس پیش بینی قبلی باقی ماند. برای پیش‌بینی جمعیت طبق روال گذشته از روش ترکیبی (مولفه‌ای – نسلی) استفاده شد. سازمان ملل نیز به کشور‌ها توصیه می‌کند از این روش به عنوان روش "استاندارد طلایی" در برآورد و پیش بینی­‌های آمار‌های رسمی خود استفاده کنند.

جمعیت ایران در سال ۱۴۲۸ به اوج خود می‌رسد

بررسی گزارش پیش‌بینی جمعیت مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که جمعیت ایران تا ۲۴ سال دیگر به رشد خود ادامه خواهد داد و در سال ۱۴۲۸ به اوج خود می‌رسد. انتظار می‌رود جمعیت کشور در سال ۱۴۲۸ به حدود ۹۴ میلیون و ۵۶۰ هزار نفر برسد که در مقایسه با سال ۱۳۹۵ در حدود ۱۴.۶۶ میلیون نفر افزایش خواهد یافت. پیش بینی می‌شود جمعیت کشور پس از رسیدن به اوج، از اوایل دهه ۱۴۳۰ به بعد شروع به کاهش کند.

از هر ۱۰۰ نفر ۱۷ نفر در استان تهران زندگی می‌کنند

در سال ۱۴۰۴ بیش از نیمی از جمعیت کشور، در ۷ استان (به ترتیب تهران، خراسان رضوی، اصفهان، فارس، خوزستان، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی) زندگی می­‌کنند.

انتظار می­رود در سال ۱۴۰۴ از هر ۱۰۰ نفر جمعیت ایران حدود هفده نفر در استان تهران، هشت نفر در استان خراسان رضوی زندگی کنند. این سهم برای هر یک از استان‌های اصفهان، فارس و خوزستان برابر ۶ نفر است.

کاهش رشد جمعیت کشور به زیر یک درصد/ سیستان و بلوچستان بیشترین و خراسان شمالی کمترین رشد جمعیت را دارند

رشد جمعیت کل کشور رو به کاهش است و مقدار آن به زیر ۱ درصد رسیده است. در دوره پنج ساله ۱۳۹۵-۱۳۹۰ رشد جمعیت کل کشور برابر ۱.۲۴ درصد بود. اما براساس آخرین برآورد‌های جمعیتی رشد جمعیت کشور در دوره­‌های بعدی رو به کاهش گذاشته است. به این ترتیب که در دوره ۱۴۰۰-۱۳۹۵ برابر ۰.۹۸ درصد و در دوره ۱۴۰۵-۱۴۰۰ برابر ۰.۷۲ درصد برآورد می­‌شود.

از نظر استانی بیشترین رشد جمعیت در دوره ۱۴۰۵-۱۴۰۰ متعلق به استان‌­های سیستان و بلوچستان (۲.۰۳ درصد)، یزد (۱.۵۸ درصد، هرمزگان (۱.۴۱ درصد) و کمترین مقدار متعلق به استان­های خراسان شمالی (۰.۱۵ - درصد)، لرستان (۰.۰۳- درصد) و همدان (۰.۰ درصد) است.

افزایش شهرنشینی در کشور/ قم بیشترین و سیستان و بلوچستان کمترین شهرنشینی را دارد

بر اساس گزارش پیش بینی جمعیت کل کشور تا افق ۱۴۳۰ و جمعیت استانی تا سال ۱۴۱۵، در سال ۱۴۰۴ از هر ۱۰۰ نفر جمعیت ایران ۷۷ نفر در نقاط شهری زندگی می­‌کنند. در سال ۱۳۹۵ از هر ۱۰۰ نفر جمعیت ایران ۷۴ نفر در نقاط شهری ساکن بودند که در سال ۱۴۰۴ به ۷۷ نفر رسیده است. در سال ۱۴۰۴ استان قم با ۹۶.۰ درصد، استان تهران با ۹۴.۹ درصد و استان البرز با ۹۳.۶ درصد بیشترین سهم شهرنشینی را به خود اختصاص دادند. در مقابل استان سیستان و بلوچستان با ۵۴.۹، استان کهگیلویه و بویراحمد با ۵۸.۶ و استان گلستان با ۵۸.۸ درصد کمترین سهم شهرنشینی را دارند.

تمایل جمعیت ایران به سمت سالمندی

نتایج پیش‌بینی انجام شده در دفتر جمعیت، نیروی کار و اقتصاد خانوار مرکز آمار ایران نشان می‌دهد جمعیت ایران به سوی سالمندی متمایل می‌­شود. در سال ۱۴۰۴ از هر ۱۰۰ نفر جمعیت ایران ۸ نفر در سنین ۶۵ سال و بیشتر هستند در حالی که در سال ۱۳۹۵ از هر ۱۰۰ نفر جمعیت کشور ۶ نفر در این سنین بودند.

در سال ۱۴۰۴، استان گیلان با سهم ۱۱.۶ درصد، استان مازندران با سهم ۱۰.۶ درصد و استان تهران با ۹.۱ درصد سالمند‌ترین استان‌­های کشور هستند. در مقابل استان‌­های سیستان و بلوچستان با ۳.۳ درصد، هرمزگان با ۴.۹ درصد و بوشهر با ۵.۸ درصد جوان‌ترین استان‌­های کشور هستند.

همچنین بررسی وضعیت جنسیتی جمعیت ایران نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۴ در ایران به ازای هر ۱۰۱ نفر مرد ۱۰۰ نفر زن حضور دارند. در سال ۱۴۰۴ استان‌­های یزد، بوشهر و کهگیلویه و بویر احمد به ترتیب با نسبت جمعیتی ۱۰۵.۲، ۱۰۳.۸ و ۱۰۲.۸ درصد بیشترین سهم و در مقابل استان‌­های خراسان جنوبی، اردبیل و سیستان و بلوچستان به ترتیب با مقادیر ۸۵.۲، ۸۸.۴ و ۸۸.۸ درصد کمترین سهم را به خود اختصاص دادند.

پیش‌بینی و بررسی وضعیت تعداد خانوار‌های کشور نشان می‌دهد تعداد خانوار‌های کشور رو به افزایش است. در سال ۱۴۰۳ تعداد خانوار‌های کشور به بیش از ۲۸ میلیون رسیده است.

تعداد خانوار کل کشور نیز از ۲۴ میلیون و ۱۹۶ هزار خانوار در سال ۱۳۹۵ به ۲۸ میلیون و ۸۱ هزار خانوار در سال ۱۴۰۴ رسیده است. در همین سال تعداد خانوار شهری برابر ۲۲ میلیون ۱۲۹ هزار و روستایی ۵ میلیون و ۹۵۲ هزار برآورد می‌­شود.

در خصوص بعد خانوار نیز باید تاکید شود که بعد خانوار در کشور در حال کاهش است. در سال ۱۴۰۴ بعد خانوار کل کشور ۳.۱ برآورد می‌­شود که در مقایسه با سال ۱۳۹۵ به مقدار ۰.۲ کاهش یافته است.

در سال ۱۴۰۴ بیشترین بعد خانوار در استان سیستان و بلوچستان با مقدار ۳.۶ و کمترین در استان گیلان با مقدار ۲.۸ برآورد می‌­شود.

در پایان لازم است تاکید شود نتایج پیش‌­بینی‌­ها و برآورد‌های جمعیت و خانوار پس از اجرای سرشماری ۱۴۰۵ و تولید آمار‌های جدید بازنگری خواهند شد.