چه کسی پای دی‌جی‌ها را به مدارس باز کرد

باشگاه خبرنگاران جوان - روز دانش‌آموز در حافظهٔ تاریخی ملت ایران، یادآور نوجوانانی است که در ۱۳ آبان ۵۷ در برابر ظلم ایستادند و جانشان را برای بیداری ملت فدا کردند. اما با گذر زمان، عمق این مناسبت مقدس در برخی مدارس رنگ باخته است.

امروز در گوشه و کنار کشور، شاهد برگزاری جشن‌هایی هستیم که به جای بازتاب آگاهی و شجاعت، بیشتر به صحنهٔ کنسرت بزرگسالان شباهت دارند.

در یکی از مدارس ابتدایی دخترانه، به مناسبت روز دانش‌آموز، مراسمی با حضور دی‌جی و پخش آهنگ‌های رپ کاملاً نامتناسب با سن بچه‌ها برگزار شد؛ در حالی که همان روز، مصادف با شهادت حضرت فاطمه (س) بود.

در مدرسه‌ای پسرانه، دانش‌آموزان با هیجان شدید همراه با آهنگ‌های بزرگسالانه می‌رقصیدند، بی‌آنکه محتوای آن آهنگ‌ها نسبتی با فضای آموزشی داشته باشد.

در دبستانی دیگر، مراسم روز دانش‌آموز با رقص «عروسک‌های سگ‌های نگهبان» و آهنگ‌های ریتمیک برگزار شد؛ و همهٔ اینها به اسم «جشن روز دانش‌آموز» و در فضای مقدس آموزشی اتفاق افتاد.

پرسش اصلی اینجاست: چرا به هر بهانه‌ای پای موسیقی‌های نامناسب و رقص به مدارس باز می‌شود؟ آیا قرار است مدرسه به صحنهٔ تقلید از برنامه‌های تجاری و فضای مجازی تبدیل شود؟ یا قرار بود محیطی باشد برای تربیت، تفکر و رشد فرهنگی؟ چرا مدارس مناسبت‌ها را سطحی‌سازی می‌کنند؟

پدیدهٔ رواج موسیقی‌های نامناسب در مراسم‌های دانش‌آموزی، نشانهٔ تغییری عمیق‌تر در ساختار فرهنگی آموزش و پرورش است.

برخی مدیران و برنامه‌ریزان، برای نشان دادن «شادابی» مدارس، ساده‌ترین راه را انتخاب می‌کنند: برگزاری مراسم‌های پر سر و صدا. در نگاه آنها، شادی یعنی رقص و موسیقی تند با صدای بلند؛ اما در این میان، معنا و هویت فراموش می‌شود.

چنین مراسم‌هایی به مرور زمان، مدارس را از مسیر تربیتی خود دور می‌کنند و به جای ایجاد نشاط واقعی، نوعی هیجان کوتاه‌مدت و سطحی ایجاد می‌کنند.

موضوعی با دو جنبهٔ اساسی

برگزاری این جشن‌ها را به عنوان و بهانهٔ جشن روز دانش‌آموز، می‌توان از دو جنبه بررسی کرد.

نخست؛ بُعد محتوایی و ارزشی: روز دانش‌آموز، روز بزرگداشت مقام آگاهی، تعهد و مقاومت نسل کودک، نوجوان و جوان است. نه روزی برای آنکه کودکان، بی‌هیچ آگاهی از مفهوم آن، به رقص و آواز مشغول شوند. وقتی ارزش‌ها به حاشیه رانده شوند، روز دانش‌آموز از «مفهوم مقاومت» به «مراسم سرگرمی» تقلیل پیدا می‌کند.

دوم؛ بُعد آینده‌نگر و فرهنگی: اگر این روند ادامه یابد، چند سال دیگر چه معنا و مفهومی از روز دانش‌آموز باقی می‌ماند؟ وقتی هیچ آموزش، گفت‌و‌گو یا یادآوری از فلسفهٔ این روز در ذهن بچه‌ها شکل نگیرد، این مناسبت به مرور زمان، تنها به چند ساعت هیجان و رقص در تقویم مدارس تبدیل خواهد شد. نسلی که امروز فقط به هیجان عادت داده می‌شود، فردا دیگر نیازی به معنا احساس نخواهد کرد.

وقتی معنا قربانی ظاهر می‌شود

نیت بسیاری از برگزارکنندگان شاید ایجاد نشاط باشد، اما نشاطِ بدون معنا، بی‌ریشه و گذراست.

مدرسه‌ای که در آن، شادی از جنس آگاهی نباشد، دیر یا زود از تربیت تهی می‌شود.

شادی حقیقی یعنی درک ارزش‌ها و افتخار به هویت ملی؛ نه تقلید از فرهنگ‌هایی که هیچ نسبتی با سن و جایگاه دانش‌آموزان ندارند.

امروز که در برخی مدارس آهنگ‌های بزرگسالانه جای سرود‌های ملی و پرمفهوم را گرفته، چه کسی مسئول پاسداری از معناست؟! چه کسی قرار است الگو‌هایی را به فرزندان ما معرفی کند که ۱۳ آبان را رقم زدند؟!

حرف آخر، پیش از آنکه دیر شود...

روز دانش‌آموز فرصتی است برای زنده نگه داشتن روح آگاهی و مسئولیت در نسل آینده. اگر این روز تنها به رقص و فریاد محدود شود، در واقع خاطرهٔ مقاومت به تدریج محو خواهد شد.

آموزش و پرورش باید پیش از آنکه معنای این روز در میان هیاهوی دی‌جی‌ها و رقص عروسک‌ها گم شود، مسیر خود را بازتعریف کند. روز دانش‌آموز باید روز فهمیدن باشد، نه روز رقص و هم‌خوانی موسیقی‌های نامناسب برای دانش‌آموزان؛ و اگر امروز به کودکانمان نیاموزیم چرا ۱۳ آبان در تاریخ این سرزمین ماندگار شد، فردا دیگر چیزی از این روز باقی نخواهد ماند، جز چند ساعت جشن و موسیقی!

منبع: فارس