نیویورک تایمز: مذاکرات هستهای ایران و آمریکا: چه چیزی در خطر است؟
باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - دور سوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا درباره برنامه هستهای تهران روز شنبه پس از چندین ساعت گفتوگو با میانجیگری عمان به پایان رسید. این مذاکرات که با حضور عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ، برگزار شد، نشاندهنده پیشرفتهایی در جزئیات احتمالی یک توافق بود، اگرچه اختلافات اساسی باقی مانده است.
عراقچی در مصاحبه با تلویزیون دولتی ایران گفت: فضای مذاکرات بسیار جدی و سازنده بود. ما از برخی مسائل کلی فاصله گرفتیم، اما این به معنای حل تمام اختلافات نیست. هنوز بر سر مسائل بزرگ و کوچک اختلاف داریم.
وی ابراز امیدواری کرد که گفتوگوهای هفته آینده در اروپا بتواند شکافها را کاهش دهد.
یک مقام ارشد آمریکایی نیز این دور از مذاکرات را مثبت و سازنده توصیف کرد. به گفته او هر دو تیم آمریکایی و ایرانی روز شنبه چارچوبی برای مذاکرات ارائه کردند و درباره طیفی از موضوعات بحث شد، اما هیچ توافقی حاصل نشد.
همچنین دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا روز جمعه در مصاحبه با مجله تایم پیشبینی کرد: فکر میکنم با ایران به توافق خواهیم رسید. هیچ کس دیگر نمیتوانست این کار را انجام دهد.
به باور نویسندگان نیویورک تایمز این مذاکرات از اهمیت بالایی برخوردار هستند. در وهله اول باعث جلوگیری از جنگ احتمالی میشود. یک توافق هستهای میتواند از حمله احتمالی اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران با حمایت آمریکا جلوگیری کند. گزارشها حاکی از آن است که اسرائیل قصد داشت به زودی به این تاسیسات حمله کند، اما ترامپ ترجیح داد به جای حمله، راه مذاکره را در پیش بگیرد.
در مرحله بعد تغییر چشم اندازهای اقتصادی ایران را به دنبال دارد. لغو تحریمها میتواند اقتصاد ایران را متحول کند و راه را برای جذب سرمایهگذاری خارجی باز نماید. سالها تحریم، ایران را با تورم شدید و رکود مواجه کرده است.
در وهله سوم مسئله غنیسازی اورانیوم است. ایران در حال حاضر اورانیوم را تا ۶۰درصد غنیسازی میکند که نزدیک به سطح مورد نیاز برای ساخت سلاح هستهای است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) ادعا کرده که ایران ذخایر کافی برای ساخت چندین بمب دارد، اما هنوز تصمیمی برای ساخت سلاح نگرفته است.
این مذاکرات با چالشهایی در مورد غنیسازی داخلی، برنامه موشکی و حمایت از گروههای منطقهای مواجه است. آمریکا میخواهد ایران غنیسازی اورانیوم را متوقف یا محدود کند، در حالی که تهران اصرار دارد این حق را حفظ نماید. مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، پیشنهاد داده ایران مانند برخی کشورها سوخت هستهای را وارد کند، اما ایران این موضوع را رد کرده است. اسرائیل و آمریکا نگران برنامه موشکی ایران و حمایت از گروههایی مانند حزبالله هستند، اما ایران اعلام کرده این موضوعات جزء مذاکرات نیستند.
انتقاد به ترامپ به نتیجه نرسیدن مذاکرات انتقادهایی را بر دولت ترامپ وارد میکند. اگر ترامپ به توافقی مشابه برجام ۲۰۱۵ برسد، منتقدان او را به تکرار اشتباهات اوباما متهم خواهند کرد، چیزی که ترامپ از آن واهمه دارد.
دور بعدی گفتوگوها هفته آینده در اروپا برگزار میشود. احتمال توافق موقت برای توقف غنیسازی تا حصول توافق نهایی وجود دارد.
اگرچه دو طرف اراده سیاسی برای توافق نشان دادهاند، اما اختلافات فنی و سیاسی ممکن است روند را کند یا حتی متوقف کند. در صورت موفقیت، این توافق میتواند ثبات منطقهای را افزایش دهد و اقتصاد ایران را نجات دهد، اما شکست آن خطر جنگ گستردهتر را به همراه خواهد داشت.
منبع: نیویورک تایمز
12184072
مهمترین اخبار بینالملل
