رویای کپی کردن مغز انسان

باشگاه خبرنگاران جوان - در جهانی که هوش مصنوعی مرزهای خلاقیت، تحلیل و حتی احساس را به چالش می‌کشد، پرسش قدیمی و جذابی دوباره با قدرت بازگشته است. آیا روزی می‌توان مغز انسان را مانند یک هارددیسک اسکن، کپی و روی یک کامپیوتر دانلود کرد؟

این پرسشی است که در مرز علم، فلسفه و خیال قرار دارد و هرچه بیشتر آن را بررسی کنیم بیشتر به بزرگی و پیچیدگی آن پی می‌بریم.

پیچیده‌تر از هر کهکشان

برای فهم این رویا باید اول این حقیقت را بپذیریم که مغز ما صرفا یک توده بافتی نیست. این ارگان ۱.۴ کیلویی شامل:

۸۶ میلیارد نورون

بیش از ۱۰۰ تریلیون سیناپس

میلیاردها مسیر شیمیایی

و بی‌نهایت الگوی الکتریکی است.

اطلاعات مغز شبیه یک فایل نیست

وقتی از دانلود اطلاعات صحبت می‌کنیم ناخودآگاه به ذخیره‌سازی رایانه‌ای فکر می‌کنیم اما مغز شبیه رایانه نیست. حافظه‌ها در یک «فولدر» خاص نیستند. احساسات در یک «فایل» واحد ذخیره نمی‌شوند و شخصیت در اتصالات توزیع‌یافته، سیال و دائما در حال تغییر شکل می‌گیرد. اگر روزی هم بتوان ساختار مغز را اسکن کرد سؤال بزرگ‌تر باقی می‌ماند؛ آیا آنچه دانلود می‌کنیم واقعا خود ماست یا فقط یک نسخه بی‌صاحب است؟

افق‌های آینده چه می‌گویند؟

با وجود تمام دشواری‌ها برخی دانشمندان افق‌های جسورانه‌ای در این زمینه می‌بینند.

نقشه‌برداری کامل مغز (Connectome)

پروژه‌هایی مانند Human Connectome Project تلاش می‌کنند نقشه‌ای دقیق از اتصالات مغز بسازند. موفقیت در این مسیر نخستین قدم برای شبیه‌سازی بخش‌هایی از ذهن خواهد بود.

الگوریتم‌های تقلیدگر ذهن

شاید لازم نباشد دقیقا مغز را دانلود کنیم. شاید کافی باشد که رفتارهای ذهن شبیه‌سازی شود؛ یک روبات یا نرم‌افزار که مثل شما فکر کند، واکنش نشان دهد و حتی خاطرات شما را داشته باشد اما از کپی بیولوژیک خبری نباشد.

جاودانگی دیجیتال

بعضی آینده‌پژوهان معتقدند انسان‌های قرن۲۲ شاید بتوانند نسخه‌هایی از خود ایجاد کنند که بعد از مرگ هم فعال باقی بمانند. نسخه‌هایی که شاید در گوشه‌ای از فضای ابری زندگی دیگری را آغاز کنند.

نزدیک، نه؛ آینده دور، شاید

با علم امروز، کپی یا دانلود مغز انسان غیرممکن است اما آیا در یک‌صد سال آینده ممکن خواهد شد؟ هیچ علمی نمی‌تواند قاطعانه بگوید که نه.

برخی فناوری‌ها مانند هوش مصنوعی، نانوروبات‌های زیستی، شبیه‌سازی بیولوژیک و اسکن‌های فوق‌ریز در حال پیشروی‌ هستند. شاید روزی برسد که «کپی‌برداری ذهن» از دنیای خیال به واقعیت وارد شود. اما اگر آن روز برسد بزرگ‌ترین پرسش انسان نه علمی خواهد بود و نه تکنولوژیک، بلکه کاملا انسانی است. آیا ما آماده‌ایم که با نسخه‌های دیجیتال خودمان روبه‌رو شویم؟

منبع: همشهری آنلاین