سهم کشاورزی از مصرف آب ۸۲ میلیارد متر مکعب است

پیام باقری روز دوشنبه در نشست هم‌اندیشی چالش‌های صنعت آب و فاضلاب کشور که در محل اتاق بازرگانی تهران برگزار شد افزود: با توجه به شرایط جغرافیایی ایران ۸۵ درصد از مساحت کشور در اقلیم خشک و نیمه‌ خشک قرار دارد و تنها ۱۵ درصد از مناطق از شرایط اقلیمی مدیترانه ای و مطلوب برخوردار هستند.

وی اظهارداشت: این وضعیت باعث شده تا ایران با محدودیت شدید منابع آب روبرو شود به طوری که در دهه‌ های اخیر افزایش برداشت از منابع آب‌ های زیرزمینی منجر به بحران‌های جدی شده و تعداد چاه‌ های مجاز و غیرمجاز از ۴۷ هزار حلقه در دهه‌ های گذشته به بیش از یک میلیون حلقه افزایش یافته است.

باقری با تاکید بر اینکه ۶۹ درصد از دشت‌ های کشور در وضعیت ممنوعه یا بحرانی قرار دارند، افزود: میزان برداشت آب از ۱۹۴ میلیارد مترمکعب در دهه ۵۰ به ۴۷ میلیارد مترمکعب در سال ۱۴۰۰ کاهش یافته که نشان‌ دهنده افت شدید منابع آبی است.

این فعال بخش خصوصی به چند عامل کلیدی در تشدید بحران آب اشاره کرد و افزود: تغییر نظام بهره‌برداری کشاورزی پس از اصلاحات ارضی، که منجر به کاهش اندازه زمین‌های کشاورزی و افزایش برداشت‌های غیراصولی می شود.

وی با یادآوری اینکه اکنون کشور با کاهش ۴۲ درصدی روان آب‌ های سطحی و ۱۶درصدی کاهش بارش‌ ها در مقایسه با دوره‌های گذشته روبرو است، گفت: در دهه ۶۰به بعد سالانه ۵ میلیارد مترمکعب بیش از ظرفیت منابع تجدیدپذیر استفاده می کنیم که منجر به کسری تجمعی ۱۵۰ تا ۳۵۰ میلیارد مترمکعبی شده است.

نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران اظهار داشت: اضافه برداشت‌ها به طور متوسط در دهه ۵۰ هزار متر مکعب بود اما در سال ۱۴۰۰ به ۴۷ هزار متر مکعب رسیده که باعث فرو نشست زمین شده است این امر که امنیت زیرساخت‌ ها و توسعه اقتصادی را تهدید می‌کند.

نایب رئیس اتاق ایران با تاکید بر لزوم تغییر رویکردهای فعلی برای مدیریت بحران کاهش سهم کشاورزی از مصرف آب توسعه مکانیزاسیون کشاورزی هوشمندسازی، کاهش برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی تخصیص آب برای محیط زیست افزایش بهره وری احیای قنوات را پیشنهاد داد.

باقری گفت: در حال حاضر سهم کشاورزی از مصرف آب ۸۲ میلیارد متر مکعب است که باید این رقم به حدود ۵۰ میلیارد متر مکعب کاهش یابد.

وی این میزان مصرف آب در حوزه کشاورزی را ناشی از کشاورزی سنتی دانست و تاکید کرد که با هوشمندسازی و مکانیزه کردن کشاورزی می‌توان مصرف آب را بهینه کرد.

این فعال بخش خصوصی با یادآوری اینکه برای حفظ اکوسیستم محیط زیستی باید سالانه ۱۲ میلیارد متر مکعب آب به این بخش اختصاص یابد و بهره‌وری آب از ۱.۳ کیلوگرم محصول به ازای هر مترمکعب به ۳ کیلوگرم افزایش یابد، اظهار داشت: پروژه‌های احیای آب‌های زیرزمینی و واگذاری مدیریت آب نیازمند بازنگری است.

باقری خاطرنشان کرد: دستیابی به رشد اقتصادی ۸ درصدی مستلزم تأمین پایدار منابع آب، برق و گاز است،  اگر در یک دهه آینده اقدامات اساسی صورت نگیرد، بازگشت به شرایط مطلوب تقریبا غیر ممکن خواهد بود.