«محافظان جنگل» از آموزش شعاری تا تربیت رفتاری

باشگاه خبرنگاران جوان - الهام ابراهیمی، تهیه‌کننده پویانمایی «محافظان جنگل» با تأکید بر ضرورت نگاه بلندمدت فرهنگی به آموزش محیط‌زیست برای کودکان و نوجوانان تاکید کرد که این مجموعه تلاشی است برای پیوند آموزش، سرگرمی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی؛ تلاشی که نه تنها درپی آموزش مفاهیم زیست‌محیطی، بلکه در جست و جوی تغییر نگرش ورفتار نسل آینده است.

این تهیه‌کننده با اشاره به رویکرد محتوایی این مجموعه گفت: محافظان جنگل حاصل یک برنامه‌ریزی محتوایی هدفمند در مرکز پویانمایی صباست که با تمرکز بر تولید آثار آموزشی و اجتماعی برای کودکان و نوجوانان شکل گرفته است. ما از ابتدا می‌دانستیم قرار نیست با یک اثر شعاری یا مقطعی روبه‌رو باشیم، بلکه هدف، کار فرهنگی عمیق و ماندگار بود.

وی افزود: این مجموعه در ۲۶ قسمت ۱۲ دقیقه‌ای و برای گروه سنی کودک و نوجوان تهیه و تولید می‌شود و تلاش کرده‌ایم آموزش حفاظت از محیط‌زیست را از مسیر داستان، شخصیت‌پردازی و تجربه‌محور پیش ببریم؛ نه صرفا انتقال اطلاعات.

تهیه‌کننده محافظان جنگل درباره ایده اولیه شکل‌گیری این پویانمایی گفت: ایده این کار از یک ضرورت فرهنگی جدی می‌آید. معتقدیم اگر قرار است آینده محیط‌زیست کشور تغییر کند، این تغییر باید از کودکی آغاز شود. نگاه ما به کودک، نگاه به سازنده آینده است، نه فقط مخاطبی که چند مفهوم را حفظ می‌کند. پویانمایی بهترین قالب برای پیوند آموزش و سرگرمی است. این قالب به ما اجازه می‌دهد مفاهیم پیچیده زیست‌محیطی را با زبانی ساده، غیرمستقیم و قابل درک برای کودک بیان کنیم. کودک درگیر داستان می‌شود، با شخصیت‌ها همراهی می‌کند و پیام را زندگی می‌کند، نه این که فقط بشنود. یکی از محور‌های محتوایی مهم این مجموعه، پرداختن به عواقب استفاده افراطی از ابزار‌های دیجیتال است. ما به جای هشدار مستقیم، پیامد‌ها را در دل روایت و رفتار شخصیت‌ها نشان می‌دهیم تا کودک خودش به نتیجه برسد.

وی درباره آموزش مفاهیم پسماند، تفکیک و بازیافت گفت: در محافظان جنگل تلاش کرده‌ایم آموزش‌ها صرفا دانشی نباشد. هدف ما تغییر نگرش و اصلاح رفتار روزمره کودک است. مفاهیم تفکیک زباله و بازیافت به‌صورت داستان‌محور و الگوساز مطرح می‌شود تا کودک بتواند آن را در زندگی واقعی‌اش اجرا کند.

ابراهیمی با اشاره به پیام هر قسمت گفت: پیام‌ها ساده، رفتاری و قابل اجرا طراحی شده‌اند. ما نمی‌خواهیم کودک فقط تماشاگر باشد؛ می‌خواهیم او را به مشارکت‌کننده در حفظ محیط‌زیست تبدیل کنیم. وی تأکید کرد: نگاه ما به تأثیرگذاری این مجموعه، کوتاه‌مدت و فوری نیست. محافظان جنگل یک کار بلندمدت فرهنگی است. ما به دنبال ساختن نسلی دوستدار طبیعت هستیم، نه آموزش چند مفهوم مقطعی. تقویت حس مسئولیت‌پذیری در این مجموعه به‌صورت درونی و تدریجی انجام می‌شود. کودک احساس نمی‌کند مسئولیت به او تحمیل شده؛ بلکه یاد می‌گیرد محیط پیرامونش متعلق به خودش است و مراقبت از آن بخشی از هویت اوست.

وی درباره چالش‌های تولید این اثر گفت: یکی از سخت‌ترین بخش‌ها، ارائه آموزش عمیق در قالب سرگرمی ساده و باورپذیر است. تولید انیمیشن آموزشی برای کودک، ظرافت زیادی می‌خواهد تا پیام بدون اجبار و مقاومت به رفتار تبدیل شود. محافظان جنگل با تکنیک انیمیشن دوبعدی دیجیتال (کات‌اوت) تولید شده و برای افزایش جذابیت بصری، از مورف و چرخش در حرکت کاراکتر‌ها استفاده کرده‌ایم. در نهایت، خروجی کار با کامپوزیت نهایی آماده می‌شود.