آتش بر صلح: دوحه زخمی، امت آماده خروش

باشگاه خبرنگاران جوان؛ مهسا حنیفه - نشست اضطراری سران کشور‌های عربی و اسلامی در دوحه، در پی حمله رژیم صهیونیستی به پایتخت قطر در ۹ سپتامبر ۲۰۲۵، به نمایشگاهی از همبستگی و اراده جمعی تبدیل شد. این حمله، که محل اقامت هیئت مذاکره‌کننده حماس را هدف قرار داد، نه‌تنها حاکمیت قطر را نقض کرد، بلکه دیپلماسی منطقه‌ای را به چالش کشید. سخنان آتشین رهبران، از امیر قطر تا رئیس‌جمهور ایران، بر ضرورت پاسخ قاطع و وحدت اسلامی تأکید داشت و زنگ خطری برای آینده منطقه به صدا درآورد.

ضربه به قلب دیپلماسی: چرا دوحه؟

حمله رژیم صهیونیستی به دوحه، که با موشک‌های هدایت‌شونده نیروی هوایی رژیم صهیونیستی به مجتمعی مسکونی در منطقه لقطیفیه انجام شد، فراتر از یک اقدام نظامی بود؛ این یک اعلان جنگ علیه دیپلماسی و حاکمیت ملی به شمار می‌رفت. این حمله که منجر به شهادت پنج عضو حماس، از جمله فرزند خلیل الحیّه، مذاکره‌کننده ارشد، و یک نیروی امنیتی قطری شد، در لحظه‌ای حساس رخ داد: زمانی که هیئت حماس، تحت میانجی‌گری قطر و مصر، پیشنهادی آمریکایی برای آتش‌بس در غزه را بررسی می‌کرد. شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، این اقدام را "تروریستی و بزدلانه" خواند و تأکید کرد که محل اقامت رهبران حماس برای همه طرف‌ها، از جمله رژیم صهیوینستی، شناخته‌شده بود.

این تناقض – مذاکره با یک دست و بمباران با دست دیگر – نشان‌دهنده نیت واقعی تل‌آویو برای ناکام گذاشتن صلح است. این عملیات، با رمز "آتشفشان"، با برنامه‌ریزی موساد و بدون اطلاع ایالات متحده انجام شد، تا جایی که کاخ سفید آن را تصمیمی یک‌جانبه خواند که منافع واشنگتن را تضعیف می‌کند. قطر، که از سال ۲۰۱۲ با درخواست آمریکا میزبان دفتر سیاسی حماس بوده و نقش کلیدی در تبادل اسرا ایفا کرده، حالا قربانی همین نقش شده است.

این اقدام در ادامه زنجیره تجاوزات رژیم صهیونیستی الگویی را نشان می‌دهد که هدف آن گسترش ناامنی در منطقه است. اما این حمله نتیجه معکوس داشت: به جای تضعیف قطر، وحدت عربی-اسلامی را تقویت کرد و خشم جهانی را برانگیخت. حتی آلمان، متحد رژیم صهیونیستی، این اقدام را نقض قوانین بین‌المللی خواند. این حمله که اعتماد به حمایت آمریکا را متزلزل کرده، می‌تواند توافق‌های ابراهیم را به خطر بیندازد، به‌ویژه با توجه به گزارش‌های فارن پالیسی از تنش‌های دیپلماتیک میان امارات و تل‌آویو.

استیصال در برابر مقاومت: ریشه‌های یک قمار خطرناک

حمله به دوحه نشانه‌ای از استیصال رژیم صهیونیستی است که پس از دو سال جنگ در غزه، با بیش از ۶۴ هزار شهید فلسطینی، نتوانسته حماس را حذف کند. این حمله که در داخل اسرائیل بحث‌برانگیز شد (۳۸ درصد اسرائیلی‌ها معتقدند شانس توافق اسرا را کاهش داد)، تلاشی برای تغییر معادلات از طریق ترور سیاسی بود.

پزشکیان در نشست دوحه این حمله را تروریسم محض خواند و تأکید کرد که رژیم صهیونیستی هر محدودیت اخلاقی و قانونی را کنار گذاشته است. او ریشه این تجاوز را در دهه‌ها مصونیت با حمایت غرب دانست و هشدار داد که جهان شاهد دژی از حمایت است که با وتو‌های آمریکا و توافق‌های تجاری اروپا ساخته شده.

این سخنان که بازتاب گسترده‌ای داشت، نشان‌دهنده عمق بحران است: رژیم صهیونیستی با حمایت غرب، به ویژه وتو‌های مکرر آمریکا (۴۳ قطعنامه علیه رژیم صهیونیستی از ۱۹۷۰، طبق گزارش سازمان ملل)، خود را فراتر از قانون می‌بیند. حمله به قطر، به عنوان متحد کلیدی آمریکا و میزبان پایگاه العدید، شکاف در روابط تل‌آویو-واشنگتن را عیان کرد.  اگر این تجاوز بی‌پاسخ بماند، خلیج فارس ممکن است به میدان جدیدی برای درگیری‌ها تبدیل شود.

خروش امت: وحدت اسلامی در برابر توحش صهیونیستی

نشست دوحه، با حضور سران ۲۲ کشور عربی و ۵۷ عضو سازمان همکاری اسلامی، به صحنه‌ای برای نمایش همبستگی بی‌سابقه تبدیل شد. حسین ابراهیم طه، دبیرکل سازمان همکاری اسلامی، این اجلاس را نقطه عطفی برای موضع واحد خواند و خواستار پاسخگویی رژیم صهیونیستی در شورای امنیت شد.

عبدالله دوم، پادشاه اردن، با تأکید بر اینکه امنیت قطر، امنیت ماست، هشدار داد که شهرک‌سازی‌های رژیم صهیونیستی در کرانه باختری (۲۰۰۰ واحد جدید از ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵، گزارش سازمان ملل) راه‌حل دو دولتی را نابود می‌کند. محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق، پیشنهاد تشکیل کمیته‌ای مشترک برای انتقال موضع عربی-اسلامی به نهاد‌های بین‌المللی را مطرح کرد. عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، رفتار افسارگسیخته رژیم صهیونیستی را تهدیدی برای ثبات منطقه دانست و خواستار به‌رسمیت‌شناختن فوری فلسطین شد. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، این حمله را تهدیدی مستقیم برای منطقه خواند و از تدوین بیانیه‌ای جهانی سخن گفت. رهبران جیبوتی، سومالی و کویت نیز خواستار تحرک واقعی فراتر از محکومیت شدند، و شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان، پیشنهاد تعلیق عضویت رژیم صهیونیستی در سازمان ملل را مطرح کرد. این همگرایی، نشان‌دهنده بیداری اراده‌ای است که می‌تواند معادلات را تغییر دهد.

آینده در آزمون وحدت: عدالت از دل خاکستر

آینده منطقه به سه عامل بستگی دارد: نخست، توانایی امت اسلامی در تبدیل وحدت گفتاری به اقدامات عملی مانند تحریم تسلیحاتی یا فشار بر شورای امنیت. دوم، واکنش جامعه جهانی، که تاکنون با وتو‌های آمریکا ناکارآمد بوده. سوم، نقش قدرت‌های منطقه‌ای که می‌توانند محور مقاومت را تقویت کنند.

پزشکیان در دوحه هشدار داد جنایات صهیونیستی بخشی از دکترین تسلط و پاکسازی قومی است که با همدستی غرب تقویت شده. او خواستار انزوای متجاوز، قطع تسلیحات و پاسخگویی در دادگاه‌های بین‌المللی شد.

پیشنهاد‌هایی مانند تعلیق عضویت رژیم صهیونیستی در سازمان ملل یا تشکیل کارگروه عربی-اسلامی، گام‌هایی عملی هستند. اگر امت متحد شود، همان‌طور که پزشکیان گفت، از آوار دوحه، تهران، دمشق و صنعا، نظمی نو بر پایه عدالت برمی‌خیزد. در غیر این صورت، خلیج فارس ممکن است به میدان بعدی درگیری‌ها تبدیل شود.