کارنی، مشت آهنین کانادا در برابر رویای امپراتوری ترامپ

باشگاه خبرنگاران جوان؛ مهسا حنیفه - مارک کارنی، رهبر حزب لیبرال، با پیروزی قاطع در انتخابات کانادا، به عنوان نخست‌وزیر جدید کانادا، پرچم مبارزه با سیاست‌های تهاجمی دونالد ترامپ را برافراشت. در حالی که رئیس‌جمهور آمریکا با ادعا‌های الحاق کانادا و چپاول منابع این کشور، رویای امپراتوری جدید را در سر می‌پروراند، کارنی با شعار «کانادا هرگز تسلیم نمی‌شود»، ملت را به اتحاد فراخواند. این انتخابات، صحنه نبردی بود که کانادایی‌ها در آن، استقلال خود را فریاد زدند.

 طوفان میهن‌پرستی: چگونه ترامپ کانادا را بیدار کرد؟

انتخابات کانادا، بیش از هر زمان دیگری تحت تأثیر سایه شوم تهدیدات دونالد ترامپ قرار داشت. ترامپ با اظهارات تحریک‌آمیز خود، از جمله ادعای «مرز مصنوعی» میان دو کشور و پیشنهاد الحاق کانادا به ایالات متحده، موجی از خشم و میهن‌پرستی را در میان کانادایی‌ها برانگیخت. نظرسنجی مؤسسه بریتانیایی «فوکال دیتا» نشان داد که ۳۹ درصد از رأی‌دهندگان، تهدیدات ترامپ را نگرانی اصلی خود می‌دانند. این رقم، نشانه‌ای از چرخشی تاریخی در نگاه کانادایی‌ها به ایالات متحده است؛ کشوری که زمانی شریک تجاری اصلی و متحد استراتژیک بود، اما اکنون از سوی ۶۴ درصد از لیبرال‌های کانادا «دشمن یا متخاصم» خوانده می‌شود.

مارک کارنی که پیش‌تر به عنوان رئیس بانک مرکزی کانادا و انگلستان شهرت جهانی کسب کرده بود، این فضای ضدآمریکایی را به فرصتی برای بسیج ملی تبدیل کرد. او در کارزار انتخاباتی خود، با لحنی قاطع و آتشین، هشدار داد: «ترامپ می‌خواهد کانادا را خُرد کند تا آمریکا مالک آن شود. این هرگز رخ نخواهد داد.» این سخنان، نه‌تنها احساسات ملی‌گرایانه را شعله‌ور کرد، بلکه به افزایش مشارکت در انتخابات منجر شد. بر اساس داده‌ها، نرخ مشارکت در انتخابات ۲۰۲۵ به ۶۸ درصد رسید که نسبت به انتخابات ۲۰۲۱ (۶۲ درصد) رشد چشمگیری را نشان می‌دهد. این موج میهن‌پرستی، حزب محافظه‌کار به رهبری پیر پوالیور را که در برابر تهدیدات آمریکا موضعی محتاطانه داشت، به حاشیه راند و برتری ۲۵ امتیازی آنها در نظرسنجی‌ها را به شکست تبدیل کرد.

پایان یک توهم: مرگ تجارت آزاد و خیانت همسایه جنوبی

مارک کارنی در سخنرانی پیروزی خود، با لحنی هشداردهنده از پایان عصر تجارت آزاد جهانی سخن گفت؛ سیستمی که پس از جنگ جهانی دوم تحت رهبری آمریکا شکل گرفت و کانادا دهه‌ها از آن بهره برد. او با اشاره به جنگ تعرفه‌ای ترامپ و تهدیدات مکرر او علیه اقتصاد کانادا، اظهار داشت: «رابطه قدیمی ما با ایالات متحده مرده است. ما باید مسیر جدیدی برای آینده خود بسازیم.» این سخنان، بازتابی از واقعیتی تلخ بود؛ ایالات متحده، که ۷۷ درصد از صادرات کانادا را جذب می‌کند، با اعمال تعرفه‌های سنگین و تهدید به قطع همکاری‌های اقتصادی، اقتصاد کانادا را به گروگان گرفته است.

با این حال، کارنی با تکیه بر تجربه خود در مدیریت بحران مالی ۲۰۰۸، قول داد که اقتصاد کانادا را در برابر شوک‌های خارجی مقاوم‌تر کند. او از تقویت روابط با اروپا و آسیا سخن گفت؛ سیاستی که داده‌های اخیر مؤسسه آمار کانادا آن را تأیید می‌کند. در سال ۲۰۲۴، تجارت کانادا با اتحادیه اروپا ۱۵ درصد رشد داشته و مذاکرات برای پیوستن به توافق‌های تجاری جدید در منطقه اقیانوس آرام در جریان است. این تغییر جهت، نشانه‌ای از عزم کانادا برای کاهش وابستگی به بازار آمریکا و بازتعریف جایگاه خود در نظم نوین جهانی است.

 زخم خیانت: درسی که کانادا هرگز فراموش نمی‌کند

محوری‌ترین پیام کارنی در این انتخابات، تأکید بر «خیانت آمریکا» بود. او با اشاره به اظهارات گستاخانه ترامپ که مرز کانادا و آمریکا را «مصنوعی» خوانده و خواستار الحاق کانادا شده بود، این مواضع را توهینی به حاکمیت ملی کانادا توصیف کرد. کارنی در سخنرانی خود خطاب به ملت گفت: «ما از شوک خیانت آمریکا عبور کرده‌ایم، اما زخم آن هرگز از حافظه ملی ما پاک نخواهد شد.» این جمله، به‌سرعت به شعاری ملی تبدیل شد و در شبکه‌های اجتماعی، از جمله پلتفرم ایکس، هشتگ NeverForgetUSBetrayal# را به ترند اول کانادا رساند.

سخنان کارنی، به‌ویژه در میان جوانان و اقشار میانه‌رو، تأثیر عمیقی داشت. نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که ۷۵ درصد از کانادایی‌ها از مواضع تهاجمی ترامپ نفرت دارند و این احساس، به افزایش مشارکت در انتخابات کمک کرد. کارنی همچنین با تأکید بر لزوم «مراقبت از یکدیگر»، به تقویت همبستگی ملی پرداخت و از دولت خود به عنوان سپری در برابر تهدیدات خارجی یاد کرد. او قول داد که در مذاکرات آینده با ترامپ، از موضع قدرت و به عنوان نماینده یک ملت مستقل سخن بگوید؛ وعده‌ای که با استقبال گسترده هوادارانش مواجه شد.

کارنی، فاتح میدان: چگونه تجربه بر پوپولیسم چیره شد؟

رقابت میان مارک کارنی و پیر پوالیور (رهبر حزب محافظه‌کار)، به یک دوئل تاریخی در سیاست کانادا تبدیل شد. پوالیور که با وعده‌های پوپولیستی و تمرکز بر مسائل داخلی تلاش داشت رأی‌دهندگان را جذب کند، در ماه‌های ابتدایی کارزار انتخاباتی پیشتاز بود. اما ناتوانی او در ارائه برنامه‌ای قاطع برای مقابله با تهدیدات آمریکا، به‌تدریج حمایت عمومی را از او سلب کرد. کارنی، در مقابل، با تکیه بر پیشینه درخشان خود در مدیریت بحران‌های اقتصادی، خود را به عنوان رهبری قابل اعتماد معرفی کرد. او در مناظره‌های انتخاباتی، با اشاره به نقش خود در نجات اقتصاد کانادا از بحران ۲۰۰۸ و مدیریت ثبات مالی در انگلستان، اعتماد رأی‌دهندگان را جلب کرد.

به نوشته خبرگزاری آناتولی، شکست پوالیور «تلخ» بود، چرا که او پس از یک دهه مبارزه با حزب لیبرال، نتوانست موج ملی‌گرایی را به نفع خود هدایت کند. کارنی، با تبریک به پوالیور به دلیل «تعهد به کشور»، نشان داد که حتی در اوج پیروزی، به دنبال وحدت ملی است. این رویکرد، در کنار مواضع قاطع او در برابر آمریکا، کارنی را به چهره‌ای کاریزماتیک و محبوب در میان کانادایی‌ها تبدیل کرد.

کانادا در مسیر استقلال یا تقابل؟

انتخابات ۸ اردیبهشت، تنها یک پیروزی سیاسی نبود، بلکه نقطه عطفی در بازتعریف جایگاه کانادا در جهان بود. مارک کارنی، با وعده تقویت روابط با شرکای قابل اعتماد در اروپا و آسیا، نشان داد که کانادا آماده است تا از سایه آمریکا خارج شود. اما چالش‌های پیش رو، از جمله اکثریت پارلمانی شکننده و فشار‌های اقتصادی ناشی از جنگ تعرفه‌ای، مسیر او را ناهموار خواهد کرد. با این حال، عزم ملی کانادایی‌ها برای دفاع از استقلال خود، بزرگ‌ترین سرمایه کارنی در این نبرد است.

در حالی که ترامپ همچنان با اظهارات تحریک‌آمیز خود، از جمله وعده‌های عوام‌فریبانه درباره «مزایای الحاق»، به تنش‌ها دامن می‌زند، کارنی با هوش سیاسی و تجربه جهانی خود، آماده است تا کانادا را به سوی آینده‌ای مستقل هدایت کند. این انتخابات، پیامی روشن به جهان ارسال کرد؛ کانادا نه‌تنها تسلیم نخواهد شد، بلکه با قدرت بیشتری در صحنه جهانی ظاهر خواهد شد.