مرکز آمار آماده استانداردسازی و مرجعیت‌بخشی به داده‌های اجتماعی است

باشگاه خبرنگاران جوان؛ الهام قبادی- غلامرضا گودرزی، رئیس مرکز آمار ایران، در نشست تخصصی رصد اجتماعی با قدردانی از مباحث مطرح‌شده در این جلسه گفت: امیدواریم بتوانیم با همکاری همه دستگاه‌ها، داده‌های حوزه اجتماعی را به مرکز آمار منتقل کنیم و قدمی مؤثر برای حل مشکلات اجتماعی کشور برداریم.

وی با اشاره به چالش‌های موجود در تولید آمار‌های اجتماعی افزود: موضوع آمار‌های اجتماعی و آسیب‌های اجتماعی، حوزه‌ای کاملاً بین‌بخشی است و همه عزیزان حاضر در جلسه ـ چه به‌صورت حضوری و چه مجازی ـ به‌خوبی با آن آشنا هستند. امروز آمار‌ها توسط مراکز مختلف تولید می‌شود و ما با تعاریف متعدد و گاه عدم پایبندی حتی به همان تعاریف مواجه هستیم؛ موضوعی که موجب کاهش کیفیت، نقص و اشکال در آمار‌های تولیدی می‌شود.

رئیس مرکز آمار ایران با بیان اینکه این چالش‌ها سیاست‌گذاری اجتماعی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، گفت: آنچه امروز باید در حوزه اجتماعی و فرهنگی در مرکز آمار بر آن تمرکز کنیم، اصلاح روش‌ها و ایجاد مرجعیت آماری است. همان‌گونه که مرکز آمار در بسیاری از حوزه‌های اقتصادی مرجعیت دارد، تلاش همکاران ما در حوزه اجتماعی و فرهنگی نیز باید جدی‌تر از گذشته دنبال شود.

گودرزی تصریح کرد: مرکز آمار با ساختارها، زیرساخت‌ها و امکاناتی که در اختیار دارد، آمادگی کامل دارد ظرفیت‌های اجتماعی و فرهنگی خود را در اختیار مرکز رصد اجتماعی قرار دهد. این آمادگی وجود دارد که برای هر یک از حوزه‌های مرتبط، اقدامات آماری لازم انجام شود.

وی با اشاره به اهمیت تعریف مشترک مفاهیم گفت: اولین گام هر کار آماری، توافق بر سر تعاریف است. وقتی تعاریف مشخص، یکسان و مبتنی بر استاندارد‌ها شد، می‌توان درباره روش‌ها گفت‌و‌گو کرد و به نتایجی قابل دفاع رسید. امروز برخی پیمایش‌هایی که در این حوزه انجام می‌شود، حتی با وجود اتکای دانشگاهی، از نظر روش‌شناسی نیازمند بازنگری و ساماندهی است.

رئیس مرکز آمار ایران یکی دیگر از ظرفیت‌های این مرکز را نقش تصمیم‌سازی و تدوین مقررات آماری دانست و افزود: مرکز آمار آمادگی دارد در مواردی که نیاز به مصوبه وجود دارد، موضوع را در شورای عالی آمار مطرح کند تا تصمیمات لازم اخذ شود. مصوبات این شورا برای همه دستگاه‌ها لازم‌الاجراست و می‌تواند به تضمین کیفیت و اعتبار آمار‌ها کمک کند.

گودرزی با اشاره به ابزار‌های نهادی موجود خاطرنشان کرد: یکی از ظرفیت‌های مهم، کمیته‌های تخصصی ذیل شورای عالی آمار در حوزه فرهنگی و اجتماعی است که به نظر می‌رسد استفاده از آنها تاکنون کمتر مورد توجه بوده است. فعال‌سازی این ظرفیت می‌تواند کمک بزرگی به انسجام آماری در این حوزه کند.

وی تأکید کرد: بر اساس قوانین، اعلام آمار رسمی کشور بر عهده مرکز آمار ایران است و ما آمادگی داریم با هدایت و ارزیابی عملکرد دستگاه‌ها، کیفیت تولید آمار‌ها را ارتقا دهیم و نسبت به اعلام آمار‌های رسمی با دقت و شفافیت اقدام کنیم.

رئیس مرکز آمار ایران در بخش پایانی سخنان خود به موضوع سرشماری جمعیت اشاره کرد و گفت: یکی از پایه‌های اساسی تصمیم‌گیری در کشور، تصویر دقیق از جمعیت است. سرشماری جمعیت آینده در دستور کار قرار دارد و هم‌اکنون در مراحل آزمایشی آن قرار داریم. از ۱۴ دی‌ماه، با همکاری همه استان‌ها، مراحل آزمایشی سرشماری آغاز شده است.

گودرزی افزود: هیچ نقطه‌ای از کشور نباید از فرایند تصمیم‌گیری آماری مغفول بماند. پرسشنامه‌ها طراحی شده‌اند، اما اگر در این جلسات مواردی برای اصلاح تشخیص داده شود، مبنای عمل قرار خواهد گرفت. همچنین پایگاه‌های اطلاعاتی دستگاه‌ها به‌عنوان مبنای مراحل بعدی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وی در پایان از همه دستگاه‌ها خواست تا با مرکز آمار همکاری لازم را داشته باشند و گفت: امیدواریم با هم‌افزایی دستگاه‌ها، بتوانیم آمار‌هایی معتبر، دقیق و قابل اتکا برای سیاست‌گذاری اجتماعی کشور فراهم کنیم.