الکتروموتور ضد انفجار چیست؟

الکتروموتور ضد انفجار یکی از تجهیزات کاربردی در صنایع مختلف و محیط‌های کارگاهی است که با گازهای قابل اشتعال سر و کار دارند. این وسیله در محیط‌های صنعتی مختلف از بروز حادثه و خسارات جبران‌ناپذیر مالی و جانی جلوگیری می‌کند. در صنایعی که با گازها و مواد محترقه و قابل اشتعال سر و کار دارند، حفظ و تأمین ایمنی تجهیزات اتوماسیون صنعتی و محیط کارگاهی از اهمیت بسیاری برخوردار است. گذشته از اهمیت و ضرورتی که حفظ ایمنی برای جلوگیری از خسارات جبران‌ناپذیر دارد، می‌توان اهمیت استفاده از الکتروموتور ضد انفجار در بهینه‌سازی عملکرد صنایع مختلف را درک و توجیه کرد. با ما همراه باشید تا با معرفی دقیق‌تر این الکتروموتور شما را با این تجهیز صنعتی آشنا سازیم.

معرفی موتور الکتریکی ضد انفجار

در برخی از محیط‌های صنعتی که با گازها، مواد محترقه و قابل اشتعال سر و کار دارند، امکان تشکیل مثلث آتش از طریق جرقه‌های سیستم الکتریکی موتور وجود دارد. در چنین محیط‌هایی باید از موتورهای الکتریکی با سیستم محافظت شده و بهینه شده استفاده شود تا در صورت احتراق، آسیبی به موتور وارد نشده یا انفجار صورت گرفته در موتور الکتریکی خنثی شود. الکتروموتور ضد انفجار در واقع به موتورهای الکتریکی گفته می‌شود که با ساختار حفاظت شده در چنین کاربری‌هایی استفاده می‌شوند.

فرایند تولید و آب‌بندی الکتروموتورهای ضد انفجار به گونه‌ای است که گاز یا غبارات اشتعال‌زا به داخل آن‌ها نفوذ نمی‌کند یا انفجار احتمالی درون این الکتروموتورها به بیرون منتقل نمی‌شود. از آنجا که هرگونه انفجار احتمالی در این موتورهای الکتریکی پیش‌بینی شده است، در ساخت آن‌ها از مواد اولیه مقاوم برای تامین استحکام موتور استفاده می‌شود. به علاوه اینکه این موتور الکتریکی در برابر خوردگی نیز مقاومت بالایی دارد؛ به همین دلیل دچار نشتی نمی‌شود.

کاربرد الکتروموتور ضد انفجار

این تجهیزات ضد انفجار کاربرد گسترده‌ای در صنایع مختلف دارند؛ از جمله موارد استفاده از آن‌ها می‌توان به صنایع نظامی و دفاعی، صنایع پتروشیمی و شیمیایی مانند: کارخانه رنگسازی، جایگاه سی ان جی و پمپ بنزین و سایر مناطق مستعد انفجار اشاره کرد. آنچه در استفاده از الکتروموتور ضد جرقه در مکان‌ها و کاربری‌های مختلف استفاده می‌شود، انتخاب این نوع موتور الکتریکی بر اساس حساسیت مکانی و ایمنی لازم برای مکان مورد نظر صورت می‌گیرد. به همین دلیل می‌توان الکتروموتور را به سه دسته مختلف شامل: الکتروموتور ZONE برای مناطق بسیار حساس که مدام در معرض بخارات و گازهای کابل انفجار هستند، الکتروموتور ZONE1 برای مناطق نیمه حساس که مدام آلوده نیستند ولی ممکن است در معرض آلودگی قرار بگیرند و الکتروموتور ZONE2 برای مناطق با حساسیت کم تقسیم‌بندی کرد.

ضرایب ایمنی الکتروموتور ضد انفجار

موتور الکتریکی دارای ضرایب ایمنی مشخصی است. ضد انفجار بودن و نوع حفاظت این موتور توسط حروف خاصی مشخص می‌شود که در ادامه به اختصار به معرفی آن می‌پردازیم.

• موتور الکتریکی EEX d نوعی موتور ضد انفجار است که اگر جرقه یا احتراقی در آن صورت گیرد، به هیچ عنوان به بیرون الکتروموتور منتقل و منتشر نشده و احتراق در محیط بیرون شکل نمی‌گیرد. وزن این موتور به دلیل ضخامت آن نسبت به سایر الکتروموتورهای ضد انفجار بیشتر است.

• موتور الکتریکی ضد جرقه EEX p نوع دیگری از این تجهیز است که محیط داخلی آن با گاز بی‌اثر تحت فشار پر شده و احتمال بروز انفجار در آن به شکل قابل ملاحظه‌ای کم می‌شود.

• الکتروموتور EEX n ضد انفجار که به عنوان الکتروموتور ضد جرقه شناخته می‌شود، به گونه‌ای طراحی شده که استفاده از آن در شرایط عادی یا غیر عادی هیچ خطری ایجاد نمی‌کند؛ چون هیچ جرقه‌ای در آن ایجاد نمی‌شود که بتواند سبب احتراق اتمسفر انفجاری شود.

• الکتروموتور ضد انفجار EEX e شبیه به مدل قبلی است؛ اما در طراحی آن سختگیری‌های بیشتری اعمال شده است.

کلاس دمایی الکتروموتورهای ضد جرقه

این نوع موتورهای ضد انفجار بر اساس دمای آستانه اشتعال در ۶ دسته‌بندی مختلف قرار می‌گیرند و هر دما حداکثر دمای داغ‌ترین بخش موتور را نشان می‌دهد. در زیر به این دسته‌بندی دمایی اشاره می‌کنیم.

• T1 دمای بالای ۴۵۰ درجه سلسیوس

• T2 دمای ۳۰۰ تا ۴۰۵ درجه سلسیوس

• T3 دمای ۲۰۰ تا ۳۰۰ درجه سلسیوس

• T4 دمای ۱۳۵ تا ۲۰۰ درجه سلسیوس

• T5 دمای ۱۰۰ تا ۱۳۵ درجه سلسیوس

• T6 دمای ۸۵ تا ۱۰۰ درجه سلسیوس

راهنمای خرید الکتروموتور ضد انفجار

از آنجا که این تجهیزات، ایمنی صنایع مختلف و محیط‌های صنعتی در معرض اشتعال را تامین می‌کنند، باید در خرید و استفاده از آن‌ها به چند نکته مهم از جمله: استاندارد بین‌المللی اروپا و استاندارد ملی برق آمریکا، توجه به مناطق مستعد خطر، حداکثر درجه حرارت سطح الکتروموتور، برند و تولیدکنندگان این موتور الکتریکی و مواردی از این قبیل توجه کنید. اگر در خرید این تجهیزات اطلاعات کاملی ندارید، بهتر است از یک منبع معتبر و تخصصی برای خرید این تجهیزات اقدام کنید.

از آنجا که در صورت بروز حادثه نمی‌توان از خسارت‌های جبران‌ناپذیر جلوگیری کرد، بهتر است که قبل از خرید حتما به راهنمایی استفاده از الکتروموتور ضد انفجار توجه کنید. در کنار خرید یک موتور الکتریکی مناسب برای نیاز کاربری شما، نصب اصولی و بررسی آب‌بندی آن به شدت مورد توجه قرار می‌گیرد؛ به همین خاطر لازم است مرجعی را برای خرید انتخاب کنید که ضمن فروش الکتروموتورهای ضد احتراق بر اساس استانداردهای روز دنیا خدمات نصب، راه‌اندازی و پشتیبانی را نیز ارائه دهند. به این ترتیب می‌توانید ضمن انجام یک خرید مناسب، ایمنی محیط‌های کارگاهی و صنایع مختلف را تامین کنید. امکان خرید انواع الکتروموتور ضد انفجار را از فروشگاه محصولات صنعتی "شاپ صنعتی" دارا می باشید.

جمع‌بندی

در این مطلب به معرفی الکتروموتور ضد انفجار تک فاز و سه فاز پرداختیم و کاربردهای آن را در صنایع مختلف مورد بررسی قرار دادیم. این نوع موتور الکتریکی همانطور که از نام آن مشخص است، دارای طراحی و ساختار خاص بوده و از متریال‌هایی تولید می‌شود که ضمن جلوگیری از خطر انفجار در صورت بروز حادثه از انتشار احتراق جلوگیری می‌کند. با توجه به اینکه این تجهیز صنعتی دارای کلاس دمایی متفاوت و ضرایب ایمنی مختلف است، لازم است که در خرید و استفاده از آن نوع کاربری خود را در صنعت مشخص کرده و بر اساس آن یک الکتروموتور مناسب را انتخاب کنید. از آنجا که خرید این تجهیز و نصب آن یک فرایند کاملا تخصصی است و به اطلاعات عمیق نیاز دارد، توصیه می‌کنیم که برای خرید و استفاده از خدمات راه‌اندازی آن یک مرجع متخصص را انتخاب کنید.