باشگاه خبرنگاران جوان - از «سنگر شلمچه» تا «اتاق فرماندهی جنگ ۱۲ روزه با صهیونیست‌ها»، حضور رهبر انقلاب همواره حضوری اجرایی، تصمیم‌ساز و میدان‌محور بوده است؛ نقشی که به اذعان بسیاری از مسئولان ارشد نظامی و دیپلماتیک کشور، از روز‌های پرالتهاب دفاع مقدس تا جنگ دوازده روزه اخیر، همواره استمرار یافته است.در تاریخ تحولات ایران، نام آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای نه تنها به عنوان رهبر سیاسی انقلاب، که در قامت فرمانده‌ای میدانی و مدیری آشنا با صحنه نبرد نقش یافته است. نقشی که به اذعان بسیاری از مسئولان ارشد نظامی و دیپلماتیک کشور، از روز‌های پرالتهاب دفاع مقدس تا جنگ دوازده روزه اخیر، همواره استمرار یافته است.
حضور در خط مقدم؛ روایتی از دفاع مقدس
خاطرات محافظان رهبر انقلاب در دوران دفاع مقدس، تصویر واضحی از این حضور و مدیریت ارائه می‌دهد. در این روایت‌ها، آیت‌الله خامنه‌ای نه در حاشیه که در متن میدان نبرد دیده می‌شود؛ گاهی در خطوط مقدم، گاهی در قرارگاه‌ها، و اغلب در جلسات تصمیم‌سازی که مسیر جنگ را تعیین می‌کرد.چند تن از محافظان رهبر انقلاب در دوران دفاع مقدس از حضور نزدیک ایشان در خطوط مقدم گفته‌اند؛ از جمله فریدون خیام باشی و محسن جوادیان.
فریدون خیام باشی محافظ آیت‌الله خامنه‌ای در ماه‌های نخست جنگ تحمیلی در مصاحبه‌ای گفته است: «خاطرم هست یک عملیات ایذایی بود که با شهید چمران در نزدیک اهواز انجام دادیم. تانک‌های عراقی تا ۲۰ کیلومتری اهواز رسیده بودند. حدود ۳ شب با آقا و شهید چمران برای شناسایی اعزام شدیم. آقا هم با ما می‌آمدند و تا پای کار می‌آمدند و هرچه به ایشان می‌گفتیم که لازم نیست بیایند، نمی‌پذیرفتند.»
این حضور بی‌پروای رهبر انقلاب در نزدیک‌ترین نقاط به خط دشمن، بار‌ها باعث نگرانی تیم حفاظت شد؛ اما ایشان معتقد بودند فرمانده‌ای که از صحنه فاصله داشته باشد، نمی‌تواند تصمیم درست بگیرد. محسن جوادیان نیز در خاطره‌ای از نقش آفرینی رهبر انقلاب در میدان‌های سیاسی، نظامی و اجتماعی گفته است: «کار ما این بود که شنبه یا یکشنبه به منطقه می‌رفتیم و چهارشنبه یا پنج‌شنبه به تهران برمی‌گشتیم تا آیت‌الله خامنه‌ای نمازجمعه را در تهران اقامه کنند. روز جمعه هم به همراه ایشان به نمازجمعه می‌رفتیم و اول صبح روز شنبه خدمت امام خمینی (ره) می‌رفتیم تا آیت‌الله خامنه‌ای گزارش‌های جنگ را خدمت امام ارائه کنند. پس از دیدار‌های آقا با امام، هم گاهی فرصتی پیش می‌آمد و ما محافظان هم به دیدار امام خمینی (ره) می‌رفتیم. همان روز شنبه هم با هواپیما، قطار و یا ماشین به منطقه می‌رفتیم. برنامه ما در منطقه نیز بازدید از مناطق عملیاتی بود که با هماهنگی گروه مشاوران نظامی از جمله مرحوم سرلشکر سلیمی و سرلشکر شهبازی انجام می‌گرفت.»
این سبک فرماندهی، مبتنی بر مشاهده مستقیم و ارتباط بی‌واسطه با نیروها، از نگاه محافظان یک ویژگی برجسته و کم‌نظیر بود. یکی از خاطرات را در این باره فریدون خرم باشی نقل کرده است. به گفته او: «آیت‌الله خامنه‌ای پل ارتباطی امام و بچه‌های جبهه و جنگ بودند. بچه‌های جبهه و جنگ عبارت بودند از حسین علم الهدی، محمد جهان آرا و ...»
استمرار یک سبک رهبری از دیروز تا امروز
این سبک فرماندهی، اما محدود به دوران دفاع مقدس نبود. جنگ ۱۲روزه اخیر که رژیم صهیونیستی علیه ایران تحمیل کرد، به گفته مسئولان ارشد نظامی و سیاسی کشور، صحنه ملموس دیگری برای دیدن همان مدیریت بود. سردار احمد وحیدی، مشاور فرمانده کل سپاه، در این باره به صراحت گفته است: «تمامی لحظات و اتفاقات جنگ با نظر و فرمان فرماندهی رهبری انجام شده است. رهبری فرماندهی واقعی داشتند و در صحنه عمل حضور اجرایی داشتند؛ اقدامات ما بر این اتکا بود.»
وی توضیح می‌دهد که نبود حضور در ملأ عام به معنای عدم هدایت نبوده است: «این‌گونه نیست که فرماندهان مجبور باشند بدون واسطه تصمیم بگیرند؛ برعکس، رهبری در تمام لحظات حضور داشتند و فرماندهان بار‌ها خدمت ایشان رفته و دستور دریافت کرده و عمل کرده‌اند.»
«رهبری عینی»؛ شهادت یک دیپلمات
سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه، نیز در مصاحبه‌ای شهادت داده است که در جنگ ۱۲روزه اخیر، رهبری نه در جایگاه نمادین، بلکه به شکل عینی و عملی در صحنه حضور داشته‌اند: «من وزیر خارجه‌ام و گواهی می‌دهم ایشان در صحنه بودند. من رهبری عینی ایشان را در این دوازده روز به چشم خودم دیدم. بر همه چیز مسلط و اشراف داشتند؛ چه نظامی و چه سیاسی.» این شهادت از دل جلسات حساسی بیرون آمده که بنا بر پروتکل‌های امنیتی، بسیاری از جزئیاتش هنوز منتشر نشده است؛ اما آنچه مشخص است، تأثیر مستقیم این فرماندهی در کنترل بحران و شکل‌دهی به پاسخ مقتدرانه ایران و محور مقاومت بوده است.
یک خط ممتد از تجربه به راهبرد
به گفته کارشناسان ویژگی اصلی این فرماندهی مستمر در دو نکته کلیدی خلاصه می‌شود: آشنایی با صحنه واقعی جنگ: چه در دوران دفاع مقدس و چه امروز، آیت‌الله خامنه‌ای تصمیم‌سازی خود را بر مبنای اطلاعات میدانی، تماس مستقیم با فرماندهان و تسلط دقیق بر جزئیات پیش می‌برد؛ این نکته از روایت محافظان ایشان در دوران دفاع مقدس و امروزه نیز در اظهارات مسئولان و سرداران نظامی به خوبی هویداست. تلفیق سیاست و نظامی‌گری: رهبر انقلاب در جنگ ۱۲روزه اخیر، هم در عرصه نظامی و هم در عرصه سیاسی نقش‌آفرینی داشته‌اند؛ همان‌گونه که عراقچی به صراحت می‌گوید «بر همه چی مسلط و اشراف داشتند؛ چه نظامی و چه سیاسی.»
چرا کمتر شنیده شده؟
به گفته سردار وحیدی، عدم انتشار عمومی جزئیات این نقش، طبیعی و حتی ضروری است: «صحنه جنگی است و همه نباید از همه مراحل آن خبر داشته باشند.»با این حال، شهادت فرماندهان و دیپلمات‌ها، و مرور خاطرات دوران دفاع مقدس، تصویر شفاف‌تری به تحلیلگران و افکار عمومی می‌دهد: اینکه رهبر انقلاب در بزنگاه‌های حساس، همان‌گونه که در صحنه‌های متفاوت جنگ تحمیلی هشت ساله، در جنگ ۱۲روزه اخیر نیز در میدان مدیریت و فرماندهی واقعی حضور داشته‌اند.
از «سنگر شلمچه» تا «اتاق فرماندهی جنگ ترکیبی با صهیونیست‌ها»، حضور رهبر انقلاب همواره حضوری اجرایی، تصمیم‌ساز و میدان‌محور بوده است؛ حضوری که حتی اگر کمتر نیز رسانه‌ای نشود، اثرش را در نتایج جنگ و عقب‌نشینی دشمن به‌وضوح می‌توان دید.
12211719
مهمترین اخبار وبگردی
