حسن اکبری   معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست گفت: یوزپلنگ مهمترین گونه ما از نگاه حفظ تنوع زیستی است که در خطر انقراض قرار دارد بر این اساس اقدامات گسترده‌ای برای حفاظت از این گونه ارزشمند آغاز شد، شاید مهمترین نکته‌ای که منجر به اثربخشی حفاظت شده، افزایش ۵۰۰ هزار هکتاری زیستگاه تحت حفاظت یوز در اطراف منطقه توران است.

وی ادامه داد: تمام این ۵۰۰ هزار هکتار در قالب حفاظت مشارکتی با مشارکت بخش خصوصی حفاظت می‌شود، یعنی قبلا محدوده تحت حفاظت محدود به مناطق حفاظت شده ما شامل توران و میاندشت بود، اما اکنون حدود ۵۰۰ هزار هکتار عرصه مناطقی که آزاد بودند، اما یوز‌هایی از توران خارج و وارد این مناطق می‌شدند و تحت حفاظت هم نبودند را مشاهده می‌کردیم که اکنون این مناطق از طریق محیط بان، همیار محیط بان و قرق بان تحت حفاظت قرار گرفتند.

وی اظهار داشت: یعنی این مناطق جدید جزو مناطق آزاد هستند، اما تحت حفاظت سازمان قرار گرفتند و مانند مناطق حفاظت شده مامور با خودرو و موتورسیکلت در آن مناطق گشت می‌زند، موقعیت را کنترل و مشاهدات را ثبت می‌کند و با کمک محیط بانان از ورود شکارچی به منطقه جلوگیری می‌کنند که ادامه این روند قطعا در چند سال آینده اثر خوبی را بر وضعیت یوز در آن عرصه‌ها خواهد گذاشت.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست تاکید کرد: عوامل مختلفی حیات یوزپلنگ را تهدید می‌کند که یکی از مهمترین آنها ناامنی و کمبود طعمه در زیستگاه‌های اطراف توران است که غالبا زیستگاه‌های آزاد و خارج از مناطق چهارگانه هستند، منطقه توران با وسعت حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار دارای وسعت زیادی است، اما بخش قابل توجهی از آن کویری است، بخشی پوشش ضعیف گیاهی دارد و مناطقی نیز دارای تعداد قابل توجهی دام و سگ گله است، با این حساب از این وسعت بیش از یک میلیون هکتاری تقریبا بخش کوچکی بکر است که هسته مرکزی زیستگاه یوز محسوب می‌شود که آن بخش کوچک به هیچ عنوان نمی‌تواند قلمرو یوز را پوشش دهد و قطعا به طور مرتب از آن خارج می‌شوند.

وی ادامه داد: قطعا یوزپلنگ‌ها به دنبال طعمه و فضای امن‌تر از این مناطق خارج می‌شوند به طوری که در چند سال گذشته شاهد خروج یوز‌ها از این منطقه و رفتن آنها به سمت شرق و شمال توران بودیم، سال گذشته هم مشاهدات زیادی از سوی جوامع محلی و محیط بانان انجام گرفت بخش قابل توجهی در زیستگاه‌های آزاد شمال توران بود، این در حالیست که آنها زیستگاه‌های خارج از مناطق حفاظت شده تحت مدیریت سازمان محیط زیست هستند.

اکبری تاکید کرد: بنابراین خیلی مهم است که بتوانیم فضا‌های امن مناسبی را خارج از مناطق حفاظت شده مانند توران برای یوز‌ها ایجاد کنیم برای این کار تلاش‌های زیادی صورت گرفت، اما ارتقاء سطح حفاظتی اطراف توران با مشکلات متعددی روبرو است همچنین تعارضات زیادی دارد از طرفی هم به دلیل محدودیت‌های اداری، اعتباری و مالی افزایش نیرو و امکانات دولتی امکان پذیر نیست، بنابراین برای بخشی از محدوده‌های جنوب شرقی تفاهم نامه‌ای را با بخش خصوصی امضا کردیم و در آنجا تعدادی نیرو را بخش خصوصی جذب کرده و حفاظت را تقویت کردیم البته زمان می‌برد تا کار‌هایی که آنجا شروع شده جواب بدهد.

وی اظهار داشت: البته هر جای آن منطقه وارد شویم با روستاها، دام و معدنکاوی تعارضاتی دارد، اما چون منطقه به لحاظ پوشش گیاهی خیلی غنی نیست بنابراین تعداد دام هایش زیاد نیست، اما چون عرصه وسیعی است همین الان نیز یوز‌ها آنجا پرسه می‌زنند، معتقدیم اگر حفاظت آنجا تقویت و طعمه‌ها بیشتر شوند بالاخره یوز امکان بقا را در آن مکان‌ها خواهد داشت و می‌تواند در حفاظت از این گونه موثر باشد.

اکبری گفت: یکی از این مناطق منطقه پل ابریشم است که نسبت به سایر مناطق تعارضات کمتری دارد فقط نکته‌ای که وجود دارد این است که آنجا تحت حفاظت نبوده و جمعیت آهویی که در منطقه وجود داشته در گذشته دور شکار شده و از بین رفته اند و الان طعمه‌های آن منطقه خیلی ضعیف است بنابراین یکی دو سال حفاظت و تلاش‌هایی در جهت احیای طعمه‌ها می‌تواند وضعیت منطقه را بهتر کند و به یک محدوده قابل قبول برای حیات یوز تبدیل شود.

ایرنا