خبرگزاری مهر-گروه استانها-رحیم مقدمی*: نه میتوان اسمش را بیتفاوتی گذاشت و نه بیمسئولیتی ولی هر چیزی که هست باعث شده استان زنجان سالها با آنچه که باید به آن میرسید فاصله داشته باشد، فاصلهای که رفع آن نیازمند به پوستاندازی و تغییر نگرشها دارد.
آمدن و رفتن دولتها و ترکیب مدیریتی تفاوتی برای زنجان و زنجانیها نداشته و هیچیک از دولتها نتوانسته تأثیر خاصی برای توسعه استان زنجان داشته باشد، به گونهای که طی چند دهه اخیر نبود انسجام و وحدت در بین نیروهای تأثیرگذار استان و تلاش برخی تفکرها برای ایجاد گسست بین این نیروها مانع از ایجاد اجماع برای وحدت نخبگان استان برای توسعه شده است.
نیروهای سیاسی و نخبگان هرگز به نقطه مشترک برای توسعه استان نرسیدهاند
جریان چپ و راست دهه هفتاد و اصولگرایان و اصلاحطلبان، امروز در استان هرگز نتوانستهاند حتی در یک نقطه برای توسعه استان به اشتراک نظر و تفاهم مصلحتی برسند و این گسست فضا را برای بروز و ظهور و تأثیرگذاری برخی تفکرات خارج از استان و عمیقتر کردن گسست بین نخبگان استان فراهم کرده است.
افرادی که در آن دوران نیز در استان حضور داشتند، این منطقه را دچار شعارزدگی و سیاستزدگی کردند و با بازیهای سیاسی و رانتخواریهایی که انجام دادند، مانع توسعه استان زنجان شدند و غیر از تفرقه و عقبماندگی دستاوردی نداشتند.
سیاستزده بودن گروهها و جریانهای سیاسی و پایین بودن سطح مطالبه گری، نبود مکانیزم کارآمد در زمینه انتخاب مدیران در همه سطوح، نبود ثبات در مدیریتهای شهری و استانی، غلبه تفکرات جناحی و گروهی، بی تفاوتی معتمدین و نخبگان به فضای حاکم بر استان، فساد اقتصادی و مدیریتی، متمایز نشدن تخریب و نقد سازنده و اجازه ندادن به نیروهای دلسوز و انقلابی برای بیان مطالبات مردم و زدن برچسبهای مختلف به نخبگان و بدنه اندیشه روز استان را شاید بتوان تنها بخشهایی از چالشهایی عنوان کرد که استان زنجان را از جایگاه واقعی خود دور ساخته است.
پدرخواندههای سیاسی و اقتصادی در استان زنجان لزوماً افراد بومی این منطقه نیستند و یا زنجانیهای ساکن این منطقه نبوده و با شبکه پیچیده و هزاردستان، تأثیرات مخرب خود را در مسیر توسعه استان با انتخاب و تحمیل برخی مدیران ناکارآمد و البته حافظ منافع خود برجای میگذارند، افرادی که در تهران صاحب منصب و نفوذ سیاسی و اقتصادی و حتی فرهنگی هستند و تاکید و رویکردشان تنها منافع شخصی و جناحیشان است تا منافع استان. این افراد همواره بستر را برای دخالت در بخشهای مختلف استان زنجان با نفوذیها و نیروهای وفادار خود ایجاد میکنند.
با وجود همه ظرفیتها و توانمندیها، استان زنجان بنا به اراده و تفکر برخی از همین پدرخواندهها باید با نقطه آرمانی خود فاصله داشته باشد و ساختارها و دیدگاههای حاکم بر تفکر عدهای بر روند توسعه این استان سایه بیافکند.
کسانی که با سیستم مافیایی و پیچیده خود در بسیاری از ارکان استان نفوذ داشته و اگر رسانهای به حریم امن آنها نقدی داشته باشد، با هجمه مرزهای توهین و تهدید را در مینوردند تا منافع خود و همحزبیهایشان تأمین شود و با این فرآیند، استان زنجان را برای رسیدن به دانستهها و اندیشههای منسوخ و تاریخ مصرف گذشتهشان به قهقهرا سوق دهند.
گروههای مرجع و صاحبنظر در استان زنجان یا شکل نگرفتهاند و یا منکوب شدهاند
در این میان، نبود گروههای مرجع که در بسیاری از مواقع پدرخواندهها و دستهای پشت پرده مانع از شکلگیری آنها شدهاند، باعث شده نخبگان و چهرههای تأثیرگذار استان نتوانند در یک چارچوب و قالب شکل بگیرند تا استان بتواند با تکیه بر داشتههای خود، مسیر توسعه را ترسیم کند.
گروههای مرجع و صاحبنظر در استان یا شکل نگرفتهاند و یا منکوب شدهاند، گروههایی که قربانی تنگنظریها و دافعه برخی نیروهای بومی میشوند تا فضا برای دخالت و بروز و ظهور تفکرات مخرب و سودجویان فراهم شود.
در دولتهای مختلف کسانی بودند که با سودجویی از فضای ایجاد شده بین نیروهای نخبه و تأثیرگذار استان و با ایجاد حرکتهای انتزاعی و تفرقهبرانگیز، بستر را برای چپاول استان فراهم و آینده مالی و سیاسی خود را با تصاحب منابع مالی در زنجان تضمین کردند و برخی مدیران که با وجود آگاهی از فضا و جریانات حاکم بر مناسبات برای حفظ جایگاه و میز مدیریتی خود سکوت کردهاند.
کادرسازی برای مدیریتهای استانی همواره طی ادوار مختلف مطرح بوده و هر دولتی رویکردی متفاوت در این زمینه داشته است، همواره انشقاق بین نیروهای سیاسی و نخبگان استان زنجان وجود داشته و این نیروها مدام برای فرار از زیر بار مسئولیت با فرافکنی، مشکلات استان را به سمت و سویی دیگر سوق دادهاند.
بیشک ایجاد و شکلدهی به یک ساختار جامع و متخصص در قالب تشکل و گروه مرجع - بدون نفوذ رویکردهای سیاسی و غرضورزیهای طایفهای – میتواند نقش تأثیرگذاری در انتخاب مدیران در استان داشته باشد، به گونهای که این گروه جامع بدون تاثیرپذیری و دخالت دادن رویکردهای سیاسی، تنها دغدغه توسعه استان و کادرسازی برای آینده مدیریتی این منطقه را داشته و با لحاظ کردن شایستهسالاری فعالیت کنند.
گروه مرجع باید از افراد متخصص و چهرههای شناخته شده در بخشهای مختلف و بهرهمند از توان جریانسازی و ابزار رسانه باشند تا بتوانند قالب و شکلدهی مناسبی به سیستم مدیریتی و کادرسازی برای آینده استان داشته باشند.
* فعال رسانهای