به گزارش خبرنگار قرآن و فعالیت‌های دینی خبرگزاری فارس، امام محمد بن علی باقرالعلوم (ع) پنجمین حجت الهی است که زندگی سراسر برکت ایشان تبلور اخلاق محمدی و سیره علوی بوده است؛ امامی که سرتاسر زندگی با برکتش، پُر از نور خدا بود و با تبلیغ و ترویج اسلام حقیقی به تربیت جامعه پرداخت. چند سالی از دوران کودکی حضرت به همراه جد بزرگوارشان یعنی وجود مقدس سیدالشهدا (ع) سپری شد و یکی از شاهدان حادثه عظیم کربلا و اسارت خاندان رسالت در کوفه و شام بودند.
نجات فقه اسلامی از انحراف و تحریف
حجت‌الاسلام محمدجواد مهریار کارشناس مذهبی و پژوهشگر اهل بیت (ع) در گفت‌وگو با فارس درباره امام باقر (ع) گفت: با بررسی و دقت در سیره امام باقرالعلوم علیه‌السلام نکات و ویژگی‌هایی به دست می‌آید که ایشان را به عنوان برترین الگوی هر مسلمانی معرفی می‌کند. بعد از حادثه عظیم عاشورا و اسارت خاندان رسالت، اهل بیت علیهم‌السلام با محدودیت‌های اجتماعی خاصی مواجه شدند و این محدودیت‌ها سال‌ها پا برجای بود تا آن‌که اختلافات داخلی خلفای مروانی، سبب شد فشارها از سوی حکام کاهش پیدا کند. در این هنگام، امام با تربیت شاگردان، به ترویج مبانی اسلام ناب محمدی پرداختند.
وی ادامه داد: به دلیل دوری جامعه از اهل بیت علیهم‌السلام، فرقه‌ها و مذاهب منحرف فراوانی در جامعه اسلامی ایجاد شدند، مقابله علمی با آنان مهمترین فعالیت حضرت در آن عصر بود. غالب مسلمانان آن دوران، از فقهایی تبعیت می‌کردند که به وسیله قیاس، مثبت شمردن یا جلوگیری از مفسده، در برابر قرآن کریم و سنت رسول خدا (ص) فتوا می‌دادند ولی امام علیه‌السلام با تبیین فقه که برگرفته از معدن الهی آن بود، قواعدی را بیان کردند که سال‌های متمادی فقهای اسلامی درباره آن، کتاب‌ها نوشته و براساس آن فتوا داده‌اند.
این کارشناس مذهبی با بیان اینکه قاعده فقهی استصحاب و قاعده تجاوز و فراغ تنها دو نمونه از قواعد اصولی است که امام باقر علیه‌السلام آن را بیان کرده است، گفت: این قواعد در دوران امام صادق علیه‌السلام به شکوفایی رسید و امام باقر (ع) با بیان این قواعد، روح تازه‌ای به فقه اسلامی دمیده شد و جامعه اسلامی از گزند تحریفات نجات پیدا کرد.
نقطه عطف کلام اسلامی
حجت‌الاسلام مهریار درباره دیگر ویژگی‌های امام باقر (ع) گفت: یکی دیگر از ویژگی‌هایی که همچون خورشید درخشان، در حیات طیبه امام باقر علیه‌السلام می‌درخشد، ترویج و آموزش علم کلام است. به دلیل خلأ سیاسی در آن زمان، فرقه‌های منحرف کلامی در جامعه اسلامی ظهور کردند که با ایجاد شبهاتی در میان مسلمانان، عقاید آنان را دستخوش تغییر و تحریف قرار دادند. امام علیه‌السلام با ایجاد مدرسه کلامی و آموزش و تربیت شاگردان بسیاری که هر کدام از آنان متکلم مشهور دوران خود شدند، به مبارزه علمی با نحله‌های انحرافی کلامی پرداختند.
وی به اقدامات امام باقر(ع) برای اثبات برتری اسلام به دیگر ادیان اشاره کرد و گفت: ایشان با مناظرات علمی، منطق فکری اهل بیت علیهم‌السلام و برتری آن بر سایر ادیان و مذاهب را به اثبات رساندند. شاهد این سخن، مناظره امام باقر علیه‌السلام با اسقف مسیحیان در شام است. پیروزی ایشان بر اسقف مسیحی، تعجب همگان از دریای علم الهی حضرت را برانگیخت. مرحوم کلینی در جلد هشتم کتاب شریف کافی، آن مناظره را بیان می‌کند.
پیش‌بینی پیامبر(ص) درباره امام باقر(ع)
این پژوهشگر اهل بیت (ع) افزود: امام باقر علیه‌السلام سال‌ها قبل از تولد، از سوی رسول اللّه صلی‌الله‌علیه‌وآله به رمزگشای علوم یا همان باقرالعلوم، ملقّب شد. پیامبر خاتم صلی‌الله‌علیه‌وآله در توصیف آن امام همام خطاب به جابربن عبدالله انصاری فرمودند: «تو مردی از خاندان مرا درک خواهی کرد که نامش نام من، و رفتار و کردارش، رفتار و کردار من است. او شکافنده دانش است.»
وی در پایان گفت: مژده ولادت حضرت در این حدیث شریف، یکی از اخبار غیبی است که از زبان پیامبر (ص) بیان شده است. نجات مسلمانان از عقاید فاسد کلامی و بیان فقه اصیل اسلامی، تنها گوشه‌ای از گستره معنایی باقرالعلوم است.
انتهای پیام/
