معاون فرهنگی و اجتماعی وزیر علوم روز گذشته درباره وضعیت کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها به خبرگزاری فارس گفت: «برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی و جریان آزاداندیشی در دانشگاه‌ها یکسری موانع دارد که در اختیار ما نیست. وقتی یک استاد یا دانشجو برنامه‌ای را برگزار می‌کند و بعد مجبور می‌شود هزینه‌ بدهد، انگیزه‌ کم می‌شود.»

سیدضیاء هاشمی در رابطه با دلایل موفقیت‌آمیز نبودن برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها اینگونه توضیح داد: «برای اینکه یک کاری انجام شود 2کار لازم است؛ ابتدا باید مقدمات کار فراهم شود و بعد باید موانع برطرف شود. آن بخشی که بر‌عهده ماست این است که مقدمات لازم را فراهم کنیم که انجام شده است.» این اظهارات سید ضیاء هاشمی در حالی است که بسیاری از فعالان این حوزه تأکید کرده‌اند وجود موانع خارجی دانشگاه در این زمینه تنها یک بهانه است. اما معاون وزیر از برخوردهای سلیقه‌ای با برگزارکنندگان برنامه‌های آزاداندیشی از بیرون دانشگاه گفته و مدعی شده است: « به آنچه در این رابطه به دانشگاه‌ها مربوط بوده و ما باخبر شدیم، حتما واکنش نشان دادیم و همواره سعی کردیم این موانع را کاهش دهیم، ولی اگر این برخوردها از بیرون دانشگاه صورت گرفته باشد از حوزه اختیار ما خارج است.»

سید ضیاء هاشمی که البته هیچ جزئیات بیشتری درباره این ادعا مطرح نکرده است، بهمن 93در نشست بررسی موانع و راهکارهای اجرایی کرسی‌های آزاد‌اندیشی توضیح داد: «وظیفه ما این است که راه برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی را باز کنیم و از طرف مقام معظم رهبری این ماموریت را داریم که موانعی را که بعضی از آنها را خودمان ایجاد کرده‌ایم از سر راه کرسی‌های آزاداندیشی برداریم و اگر بخواهد آزاداندیشی جریان پیدا کند باید فضای موجود را تسهیل کنیم تا فضای گفت‌وگو و تضارب آرا و تبادل افکار باز شود و برای گفت‌وگو حتما باید آزادی بیان وجود داشته باشد.»

• حراست‌ها نمی‌توانند دخالت کنند

دبیر هیات حمایت از کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره، چندی پیش در این خصوص که عده‌ای مطرح می‌کرده‌اند که بعد از حضور در کرسی‌های آزاد‌اندیشی موانعی برای آنها ایجاد شده و مثلا حراست دانشگاه آنها را احضار کرده، گفت: «دقت کنید که حراست‌ها کاملا زیر نظر روسای دانشگاه‌ها فعالیت می‌کنند. هیچ حراستی خارج از چارچوب راهبرد‌ها و سیاست‌های رئیس دانشگاه عمل نمی‌کند.» حجت‌الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه توضیح داد: «اگر هم این کار را بکند، رئیس دانشگاه به‌راحتی می‌تواند او را عزل کند. من به‌طور جد معتقدم حراست‌های دانشگاه‌ها نمی‌توانند مانع این موضوع باشند؛ تنها ممکن است در موارد معدودی برخی گروه‌های بیرون دانشگاه دخالت‌هایی داشته باشند. این موضوع آنقدر کم‌تعداد هست که نمی‌تواند مانعی برای برگزاری و توسعه کرسی‌های آزاد‌اندیشی تلقی شود. به اعتقاد من مشکل این حوزه مسائل امنیتی نیست.» در یک نمونه دیگر علی یوسفی، معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد که در رتبه‌بندی دانشگاه‌ها به لحاظ برگزاری کرسی‌های آزاد‌اندیشی رتبه یک را داشته، چندی پیش در پاسخ به پرسش همشهری مبنی بر اینکه آیا تاکنون موردی بوده که هیأت نظارت مجوز صادر کند ولی عوامل دیگری مانع از برگزاری کرسی آزاد‌اندیشی شوند، گفت: «خیلی کم چنین مواردی رخ داده است.

ما در دانشگاه چنین مشکلی نداشته‌ایم، گاهی وقت‌ها ملاحظات و برخی نگرانی‌ها از بیرون دانشگاه منتقل می‌شود. در مواردی این نگرانی از طریق مذاکره حل شده و در موارد انگشت‌شماری نیز از برگزاری کرسی آزاد‌اندیشی منصرف شده‌ایم.» همچنین سرپرست سازمان بسیج دانشجویی کشور خرداد سال 94با تکذیب دخالت این نهاد در برگزاری کرسی‌های آزاد‌اندیشی حتی از مخالفت روسای دانشگاه‌ها با برگزاری برخی کرسی‌های آزاد‌اندیشی و دشواری اخذ مجوز از دانشگاه‌ها گفت. به‌نظر می‌رسد وزارت علوم در دولت یازدهم چندان توفیقی در حل موانع پیش روی برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی نداشته است. تدوین و ابلاغ آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها و اصلاح آنها نیز کرسی‌های آزاد‌اندیشی را گرم نکرده است. سید ضیاء هاشمی که پیش از این اعلام کرده بود درباره این موضوع به پیگیری‌های همشهری جوابی نخواهد داد، شاید بهتر است اعلام کند آیا به‌روز نشدن سایت وزارت علوم در این زمینه از 2سال قبل نیز به‌دلیل فشار عوامل بیرون از دانشگاه است؟! 

• تذکر به وزیر علوم

وزارت علوم در 2سال گذشته به دلیل کم کاری در رونق دهی به کرسی‌های آزاد اندیشی از نمایندگان مجلس هم تذکر کتبی و هم شفاهی گرفته است.