در فیلیپین همه چیز به ضرر آمریکا پیش می‌رود؛ یک هفته پس از آنکه رودریگو دوترته، رئیس جمهور این کشور اعلام کرد که راهش را از آمریکا جدا کرده، حالا مردم هم در تجمع‌های وقت و بی‌وقت در خیابان‌های مانیل، پایتخت، خواستار خروج نیروهای آمریکایی این کشور هستند.

دوترته 4 ماه گذشته را طوفانی ظاهر شده است؛ از اوایل تابستان که به قدرت رسید، با قاچاقچیان مواد مخدر در‌افتاد. تاکنون بیش از 3 هزار نفر در عملیات‌های پلیس و نیروهای امنیتی علیه گروه‌های کوچک و بزرگ قاچاق مواد مخدر کشته شده‌اند. دولت گفته همه این افراد به نوعی در قاچاق مواد مخدر در فیلیپین نقش داشته‌اند. رئیس جمهور فیلیپین اما خیلی زود به سراغ قدرتی رفت که ده‌ها سال این کشور را تحت کنترل خود داشت؛ تا سال 1946 به صورت یک قدرت استعماری و پس از آن با حضور نظامی. این رفتار دوترته همانقدر برای آمریکا غیرمنتظره بود که رسیدنش به کرسی ریاست جمهوری. دنیل راسل، معاون آسیا و اقیانوسیه وزیر خارجه آمریکا گفت که از سخنان دوترته «بهت‌زده» شده است.

رئیس جمهور فیلیپین هفته گذشته طی سخنانی در چین خطاب به مقام‌های پکن گفت: «آمریکا ضعیف شده است؛ من خود را با ایدئولوژی شما هم‌راستا می‌کنم. ممکن است برای مذاکره با پوتین به روسیه بروم و به او هم بگویم 3 کشور چین، روسیه و فیلیپین در مقابل دنیا ایستاده‌اند.» او دیروز هم در سفر به ژاپن بار دیگر لب به انتقاد از آمریکا گشود و این بار به صراحت خواستار خروج نیروهایی آمریکا از این کشور شد. در مقابل سخنان انتقادی آمریکایی‌ها هم گفت: «با ما مانند سگی قلاده‌بسته رفتار نکنید.»

• اهمیت فیلیپین برای آمریکا

فیلیپین یکی از محورهای استراتژی آسیایی آمریکا به خصوص طی 5 سال گذشته بوده است. در سال 2011، یعنی 3 سال پس از به قدرت رسیدن باراک اوباما، واشنگتن اعلام کرد برای منافع بلندمدت آمریکا، هیچ منطقه‌ای مهم‌تر از شرق آسیا نیست. بر این اساس، استراتژی آمریکا بر مبنای افزایش حضور نظامی‌اش در این منطقه با هدف مهار چین تعریف شد. طی سال‌های پس از جنگ جهانی دوم، فیلیپین همیشه یکی از نقاط کلیدی برای حضور آمریکا در منطقه بود و این کشور متحد نزدیک آمریکا محسوب می‌شد.

از سال 2002 نیروهای نظامی آمریکا به بهانه آموزش نیروهای فیلیپینی برای مبارزه با گروه تروریستی ابوسیاف وارد این کشور شدند. سال 2014 نیز قراردادی تحت عنوان «قرارداد همکاری دفاع پیشرفته» (EDCA)  بین دو طرف به امضا رسید که حالا در دوره ریاست جمهوری رودریگو دوترته باید آن را پایان یافته دانست. دوترته روز سه‌شنبه گفت که کشورش قرار نیست وارد جنگی شود، بنابراین نیازی هم به حضور نیروهای خارجی ندارد.

در شرق آسیا، دریای جنوبی چین کانون توجه و تنش است. نیمی از مبادلات تجاری جهان از طریق این دریا انجام می‌شود و خطوط اصلی کشتیرانی از این مسیر عبور می‌کنند. آمریکا و چین طی 2 سال گذشته بر سر در دست گرفتن کنترل این منطقه درگیر تنش‌ بوده‌اند. در این میان، فیلیپین که خود با چینی‌ها بر سر سهم‌خواهی از دریای جنوبی چین درگیر تنش بوده در جبهه آمریکا قرار می‌گرفت اما دوترته در سفر اخیر خود به چین، گفت که دیگر نیازی به حمایت‌های آمریکا ندارد و می‌تواند با چین بر سر اختلافات‌ سرزمینی موجود کنار بیاید. وزیر دفاع فیلیپین هم اعلام کرده رزمایش دریایی مشترک این کشور با آمریکا در دریای جنوبی‌ چین اکنون دیگر متوقف شده‌است.

بخش عمده نیروهای آمریکایی سال گذشته فیلیپین را ترک کرده‌اند اما همچنان 100 نیروی نظامی این کشور به عنوان مشاور در این کشور حضور دارند؛ 100 نفری که گویا با فضای ایجاد شده آنها هم باید آماده رفتن باشند تا 70 سال اتحاد و ائتلاف مانیل با واشنگتن به پایان خود نزدیک شود.