به گزارش خبرگزاری مهر، آخرین اخبار از مذاکرات صلح سوریه در شهر «آستانه» قزاقستان حاکی از آن است که گروه‌های معارض شرکت کننده در این نشست همچون گذشته به کارشکنی و سنگ‌اندازی در مسیر مذاکرات روی آورده اند. این اخبار حاکی از آن هستند که معارضان شرکت کننده در این مذاکرات برای امضای بیانیه پایانی نشست، چندین پیش شرط مطرح کرده اند.
در همین ارتباط پیشتر «یحیی العریضی» سخنگوی معارضان اعلام کرده بود: ما بیانیه پایانی نشست را در صورت عدم لحاظ شدن خواسته‌هایمان در آن، امضا نخواهیم کرد. این در حالی است که برخی اخبار نیز حکایت از آن دارند که معارضان حاضر به دیدار «رو در رو» با هیأت اعزامی از سوی دولت دمشق نشده اند. در حال حاضر مذاکرات میان دو طرف سوری، به صورت غیرمستقیم پیش می رود.
معارضان سوری همچنین تهدید کرده اند که در صورت عدم در نظر گرفته شدن خواسته های آنها در بیانیه پایانی نشست آستانه، آنها خود به تنهایی یک بیانیه پایانی مستقل منتشر خواهند کرد! حال سؤالی که وجود دارد این است که اگر معارض قصد صدور بیانیه مستقل داشتند، به چه علت حاضر به مشارکت در مذاکراتی شدند که همه چیز در آن باید بر مبنای تفاهم های دوجانبه و چندجانبه مورد توافق قرار گیرد. به نظر می رسد که گروه های معارض سوری به دلیل متحمل شدن شکست های سنگین در برابر دولت و ارتش سوریه در عرصه میدانی، صحنه نشست آستانه را فرصت مناسبی برای امتیازگیری از دمشق قلمداد کرده اند و تلاش می کنند تا لحظه آخر به کارشکنی های هدفمند خود ادامه دهند.
از سوی دیگر، گفته می شود که معارضان سوری با تفکیک گروه تروریستی جبهه النصره از گروه های مسلح مستقر در سوریه مخالفت کرده اند. حال این سؤال به وجود می آید که در صورت عدم تفکیک گروه های ترویستی از جمله «جبهه النصره» از دیگر گروه های مسلح مستقر در سوریه، مبارزه با تروریسم چه محلی از اعراب خواهد داشت؟ جنایت هایی که اعضای جبهه النصره طی سالهای اخیر در سوریه و علیه غیرنظامیان این کشور مرتکب شده اند، امروز دیگر بر هیچکس پوشیده نیست، با این حال معارضان بر حمایت از این گروه تروریستی و لزوم عدم مقابله با آن پافشاری می کنند.
البته نباید ارتباط معارضان سوری شرکت کننده با تروریستها را نادیده گرفت. معارضان تحت رهبری «محمد علوش» سرکرده گروه تروریستی موسوم به «جیش الاسلام» در این دور از مذاکرات حضور دارند و کاملا طبیعی است که به دفاع تمام قد از گروه تروریستی «جبهه النصره» بپردازند. مخالفت معارضان سوری با تفکیک جبهه النصره از گروه های مسلح سوری در حالی است که آنها در عین حال، عدم دست یابی به یک سازوکار مناسب برای تثبیت آتش بس در سوریه در جریان مذاکرات آستانه را به شدت مورد انتقاد قرار داده اند! این در حالی است که مقدمه تثبیت آتش‌بس در سوریه، ریشه کن شدن تکفیریهایی است که ضمن متشنج کردن فضای آتش‌بس، به طُرُق مختلف، گروه های مسلح را به نقض آتش بس تحریک می کنند.
بر اساس آنچه که گفته شد، سیاست «یک بام و دو هوای معارضان» که از یک سو بر لزوم تعیین سازوکار مناسب برای تثبیت آتش بس تأکید دارند و از سوی دیگر، از گروه تروریستی جبهه النصره حمایت می کنند، موجب شده است که مذاکرات آستانه تاکنون نتیجه مهمی و ملموسی به دنبال نداشته باشد. علاوه بر این، شنیده شده است که معارضان سوری با امضای بیانیه پایانی نشست آستانه مخالفت کرده اند!! به نظر می رسد که معارضان از یک سوی برای به کرسی نشاندن اهداف خود و امتیازگیری از دولت دمشق و از سوی دیگر، برای عقده گشایی علیه هم‌پیمانان آن وارد کارزار آستانه شده اند.
در این میان اما سکوت دولت ترکیه به عنوان یکی از پرنفوذترین طرفها در میان معارضان به شدت به چشم می خورد. اینگونه که به نظر می رسد، نمایندگان دولت آنکارا تاکنون از نفوذ خود بر معارضان برای جلوگیری از کارشکنی ها و سنگ اندازی های آنها در مسیر نشست آستانه، به هیچ وجه بهره برداری نکرده اند. در واقع، همین سکوت موجب شده است تا معارضان بر پیش‌شرط‌های کارشکنانه خود برای امضای بیانیه پایانی نشست آستانه اصرار ورزند. آنچه که قابل مشاهده است، این است که دولت ترکیه سیاست «مذاکره برای مذاکره» را در نشست آستانه در پیش گرفته و قصد ندارد هیچگونه گامی در راستای موفقیت مذاکرات بردارد.
همانگونه که پیشتر نیز به آن اشاره شده است، دولت آنکارا بیش از آنکه به عنوان یکی از طرف های تأثیرگذار بر موفقیت مذاکرات آستانه در آن شرکت کرده باشد، به عنوان وکیل مدافع معارضان و گروه های تروریستی تحت امر خود در سوریه به آستانه گام نهاده است. بدون تردید، ادامه این روند به پایان بی‌نتیجه نشست آستانه خواهد انجامید و به دلیل نقش منفعلانه ترکیه در قبال کارشکنی‌های معارضه، بخش عمده مسئولیت هرگونه شکست احتمالی نشست، بر دوش مقامات آنکارا خواهد بود.
با این حال، ممکن است طی ساعات آینده و به دنبال تلاش های هیأت‌های ایرانی و روسی در مذاکرات، تغییر و تحولات مثبتی در روند این مذاکرات ایجاد و از شکست آن جلوگیری شود. از سوی دیگر «استفان دی میستورا» فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه نیز در تلاش است تا با تمدید زمان مذاکرات، فرصت بیشتری را برای منصرف کردن معارضان از ادامه روند کنونی، بخرد. در هر صورت، این معارضان هستند که به نتایج مذاکرات آستانه به شدت نیامندند. در حال حاضر ارتش سوریه و نیروهای مقاومت به ویژه پس از فتح شهر «حلب» در عرصه میدانی دست برتر را دارند و با شکست احتمالی مذاکرات کنونی در آستانه هیچ چیز را از دست نخواهند داد. بر همین اساس، بازنده نهایی هرگونه شکست احتمالی مذاکرات کنونی در شهر آستانه، معارضان و حامیان آن از جمله دولت ترکیه خواهد بود.
