آدمی هرچند هم که از نظر روحی و درونی دارای خصوصیات مثبت و ارزشمندی باشد، تا برای انجام کارهای نیک استقامت به خرج ندهد، راه به جایی نمیبرد. اصلاح رفتار و اخلاق خویشتن، ترک عادتهای بد و تمسک به رفتار و عادتهای خوب، خدمت به جامعه و مردم، عبادت خدای متعال و... همه و همه ازجمله کارهایی هستند که بدون همت و عزم و اراده به فرجام نمیرسند. بهخاطر همین است که در معارف اسلامی، یکی از انواع صبر، صبر بر طاعت است.
تردیدی نیست که غالب واجبات و مستحبات و بهطور کلی نیکی و نیکوکاری که برای آن اجر و پاداش درنظر گرفته شده است، ساده و آسان نیست و هرچه سنگینتر و سختتر باشد، مزد و اجرش هم بیشتر و بزرگتر است. اصلا همین که سخت است و انجامش همت و عزم و تلاش میخواهد باعث زیادتر بودن اجر و ثواب آن است وگرنه اگر راحت بود که اینقدر ثواب و مزد برایش درنظر گرفته نمیشد. آری، روزه در گرمای تابستان، جهاد در راه خدا، تحمل سختیهای واجبات الهی، جهاد با نفس برای پاکیزگی درون، انجام تکالیف اجتماعی و خدمت به خلق خدا و... از عبادات فردی گرفته تا واجبات اجتماعی، اموری نیستند که به راحتی و بدون صبوری و تحمل و استقامت به نتیجه برسند و باید در راه انجامشان صبوری کرد و پایداری ورزید. نباید از طولانی شدن یک وظیفه اجتماعی و رسالت گروهی خسته بشویم و آن را رها کنیم، وگرنه هم در دنیا کاری پیش نبردهایم و هم در آخرت بینصیب از مزد صابران خواهیم بود.
بهخاطر همین است که قرآن به پیامبر خطاب میکند که مأمور به استقامت شدهای و طبعا نباید از انجام رسالتات ملول و خسته شوی (هود 112). پس بیاییم صبر جمیل را سرلوحه تکالیف خود قرار دهیم و از این منظر به واجبات الهی؛ چه از نوع فردی و چه از نوع اجتماعی نگاه کنیم. صبر جمیل، صبری است که انسان در قبال مشکلی که دارد، نه بیتابی کند و نه شکایتی نزد مردم ببرد و همه سختیهایی را که در راه خدا متحمل میشود، با خود خدا معامله کند که قرار است اجر استقامت و صبرش بیحساب باشد.
8831892