به گزارش ایسنا، دستگاه چاپ فشاری یا باسمهای با فشار حروف یا کلیشه مرکب اندود شده بر سطح کاغذ عمل چاپ را انجام می‌دهد این نوع چاپ در چین باستان ابداع و توسط اروپائیان به تکامل رسید و نخستین دستگاه چاپ سربی از طریق روسیه به ایران وارد شد.
نخستین مطبعه سربی در ایران که اقدام به چاپ کتاب با حروف فارسی و عربی کرد به دستور عباس میرزا نائب السلطنه و به همت میرزا زین العابدین تبریزی سال 1233 در شهر تبریز دایر شد ولی 12 سال بعد در سال 1245 تعطیل شد و دستگاه‌های قدیمی از بین رفت.
رشید کفیلی، مدیر طرح بازآفرینی دستگاه باسمهای در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این‌که موزه‌ها برای نمایش تاریخ متکی بر اشیا بازمانده از گذشته هستند، گفت: در برخی از موزه‌ها به ویژه موزه‌های علوم و فنون هیچ نمونه‌ای از گذشته برای نمایش حفظ نشده است، معتقدم مردم را نمی‌توان مجبور به تصویر سازی و مجسم شکل واقعی آثار در ذهن خود کرد، به همین دلیل آثار گذشتگان با اتکا به کارکرد پژوهشی در موزه و با مطالعه در مستدات تاریخی نمونه‌ای منطبق با واقعیت بازآفرینی می‌شود.
وی ادامه داد: این اشیا با ذکر عنوان بازآفرینی شده در موزه به نمایش گذاشته می‌شوند.
وی با بیان این‌که چاپ دستگاه باسمهای توسط موزه چاپ و نشر با مطالع تاریخ چاپ ایران و جهان در مدت 10 ماه بازآفرینی شد، افزود: این اولین بازآفرینی در تاریخ چاپ ایران است، این دستگاه با اتکا به کارکرد پژوهشی و علمی موزه بازآفرینی شد.
وی ادامه داد: استفاده از این دستگاه در مقطع زمانی منسوخ شد و به همین دلیل تمامی دستگاه‌ها در گذشته به طور کلی از بین رفت.
کفیلی با بیان این‌که دستگاه چاپ باسمهای در موزه‌ی چاپ و نشر در بازدید عموم قرار خواهد گرفت، گفت: با توجه به این‌که در هیچ جایی از ایران نمونه‌ای از دستگاه چاپ باسمهای پیدا نشد، موزه‌ی چاپ و نشر با اتکا به کارکرد پژوهشی و علمی اقدام به بازآفرینی دستگاه کرد.
وی از بازآفرینی چهار پروژه‌ی دیگر نیز در این موزه طی ماه‌های آتی خبر داد و گفت: باز آفرینی دستگاه چاپ سنگی، نحوه چاپ سنگی و چاپ نخستین اسکناس کاغذی مربوط به دوران ایلخانیان نیز از دیگر پروژه‌های بازآفرینی موزه‌ی چاپ و نشر است.
براساس این گزارش؛ خاندان کفیلی که از چندین دهه قبل در صنعت چاپ و نشر و کاغذ تبریز فعالیت دارند، تعداد انبوهی اشیا و آثار مربوط به صنعت چاپ را جمع آوری کرده‌اند.
در سال ۱۳۹۶ رشید کفیلی به نمایندگی از برادران کفیلی اقدام به اخذ مجوز مجموعه داری در حوزه صنعت چاپ و نشر کرد و در حال حاضر مجموعه بزرگی در چندین حوزه تخصصی صنعت چاپ اعم از دستگاه‌های چاپ قدیم و معاصر آثار نفیس و فاخر چاپ سنگی آرشیو تخصصی کاغذ های استفاده شده در صنعت چاپ ایران جمع‌آوری و آماده نمایش در یک موزه تخصصی است.
در سال ۱۳۹۷ با همکاری اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی، اداره کل آموزش و پرورش آذربایجان شرقی و مدیریت دبیرستان ماندگار فردوسی تبریز، این دبیرستان برای تاسیس موزه چاپ و نشر تعلیم و تربیت اختصاص یافت.
مرمت و تغییر کاربری ساختمان این دبیرستان به موزه در حال انجام بوده و در تیرماه سال جاری پس از نگارش و ارائه طرح توجیهی و همچنین تدوین طرح محتوای موزه بر اساس شرح خدمات ارائه شده و بررسی های لازم از سوی کارشناسان اداره کل موزه‌ها و اموال منقول فرهنگی کشور مجوز بهره‌برداری موزه صادر شد.
این موزه در سه بخش چاپ و نشر تعلیم و تربیت و مطبوعات فعالیت خواهد کرد.
انتهای خبر
